“Een auteur weet dat een piemel niet alleen hoeft te rampetampen”

Auteur Daan Borrel over het schrijven van een goed erotisch verhaal

“Een auteur weet dat een piemel niet alleen hoeft te rampetampen”

Je kunt leren seksen door een goed erotisch verhaal te schrijven. De auteur moet de juiste balans vinden tussen verlangen en intuïtief handelen, tussen verhaal en werkelijkheid. Net als de minnaar of minnares.

Laatst moest ik een lezing geven over seksualiteit. Vanaf het begin voelde ik dat mijn woorden niet door de hele zaal konden stromen, halverwege ving iemand ze op, verfrommelde ze, en gooide ze als een prop papier gefrustreerd op de grond.

Na afloop kwam de stoorzender naar me toe. Hij zei: Jij praat niet over seksualiteit, maar over verlangen. Seks gaat over iets heel anders. Je hebt geen een keer het woord ‘aanraken’ gebruikt.

Terwijl hij dit zei, hield zijn armen stijf over elkaar heen geslagen.

Het raakte me want ergens had hij gelijk. Veel van wat ik vertelde, ging over seksueel verlangen, weliswaar over het einde ervan, het einde van de fantasietjes en dromen, maar toch. Het ging niet echt over de seksuele handeling zelf. Het opgepakt, opgetild, aangeraakt, gevleid, weggeduwd, neergedrukt worden.

“Shit, dacht ik halverwege, het enige wat die vrouwen doen is verlangen.”

Een week daarvoor had dezelfde kwestie me nog zo gestoord in het boek Drie vrouwen, waarin auteur Lisa Laddeo op gedetailleerde wijze de vrouwelijke begeerte ontrafelt van drie totaal verschillende vrouwen. Yes, dacht ik toen ik begon te lezen, eindelijk beschrijft iemand eens nauwkeurig hoe het verlangen grotendeels wordt gevormd door de buitenwereld. Shit, dacht ik halverwege, het enige wat die vrouwen doen is verlangen. Naar grootse liefde, het soort dat je red, wegkaapt uit je leven. Naar seks die hunzelf doet verdwijnen. Godverdomme, dacht ik boos en verdrietig tegen het einde van het boek, ze projecteren alleen maar, ze horen, zien, ze léven niet echt.

Ik was precies zo’n type, mocht ik de man van de lezing geloven. Wat hij ook nog zei: dat we allemaal ‘gewoon’ onze driften moeten volgen. Dat we ook maar ‘gewoon’ dieren zijn.

Dieren ja, dacht ik toen ik driftig naar huis fietste, maar wel een uniek soort. Een die kan fantaseren. Een die kan leren door te denken, te verlangen, zichzelf te disciplineren. We hebben de wonderlijke eigenschap onszelf te kunnen analyseren, wat resulteert in een kloof in onszelf maar ook zorgt dat we met onszelf kunnen samenvallen. Dan is er geen kritische stem meer. Dan denk en handel je ontspannen, intuïtief. Je verdwijnt niet uit je leven, maar bent juist heel aanwezig.

Het ultieme gevoel van seks.

Maar zie dat maar eens te verwoorden. Zonder het verlangen helemaal uit het oog te verliezen. Zonder er een slappe pik van te krijgen.

”Daarom is het zo lastig om het over seks te hebben in een lezing: je zou eigenlijk seks moeten hebben op het podium.”

Claire Dederer stelde ooit dat in een literair erotisch verhaal het innerlijke dialoog verwoord wordt. Wil ik dit? En nu? Wat voel ik precies? En nu? Het innerlijke dialoog is eerder een ondervraging aan jezelf, dan een statement over wat je lekker vindt of een filosofisch onderbouwd verhaal. Daarom is het ook zo lastig om het over seks te hebben in een lezing: je zou eigenlijk seks moeten hebben op het podium, en jezelf ondertussen ondervragen. Dan heb je pas echt een lezing over seks. Fictie werkt dus beter, wat seks betreft.

Een verhaal wordt erotisch als alles er mag zijn, haal ik uit de woorden van Dederer. Volgens haar is het ultieme erotische verhaal geschreven door Erica Jong, in haar boek The Zipless fuck denkt het hoofdpersonage in een seksscène aan haar moeder doordat een vaas omvalt, trekt ze ondertussen aan een piemel, en voelt ondanks, of dankzij, de opwinding door haar onderbuik scheuren. Aan je moeder mogen denken, een innerlijke dialoog voeren, en nog steeds je opwinding voelen, dat is voor Dederer het ultieme erotische verhaal.

Toch zitten in de erotische verhalen van Anaïs Nin – ook een sterke aanrader overigens – absoluut geen innerlijke dialogen, misschien omdat Nin de verhalen schreef voor een mannelijke opdrachtgever die alleen over het fysieke wilde lezen, maar die verhalen zijn óók geil. Het verlangen zwemt mee onder de verhalen, onder de woorden, als een reusachtige walvis onder een klein bootje.

“Het verlangen zwemt mee onder de verhalen, onder de woorden, als een reusachtige walvis onder een klein bootje.”

Huilen onder de seks kan wat mij betreft ook erotisch zijn, ook al zie je het niet vaak terug in porno, of keihard lachen, anussen likken, stoppen voordat het begint: het is geil als je samenvalt met jezelf. Door de aanwezigheid van de innerlijke dialoog weten we zeker dat dit gebeurt, maar zonder kan dit evengoed optreden.

Doordat seks geil is wanneer je samenvalt met jezelf, hoeven we van seks ook niet iets verhevens te maken: dit vrije, levensenergieke gevoel kun je evengoed ervaren onder het dansen, eten met vrienden, hangen in de zon, sporten.

Maar daar gaat dit verhaal niet over. En je krijgt ook geen orgasmes van sporten, dansen of praten. Al ken ik een vrouw die orgasmes ook weer overrated vindt. Ze heeft heel andere orgasmes, zonder seks, sterker nog: ik geloof dat ze de hele dag rondloopt met een soort light orgasm. Daar komt geen penetratie aan te pas.

Wat die man van die lezing bedoelde: wees niet bang voor de aanraking, blijf niet hangen in verlangen, ja verbinden is eng, je wordt gesust, en weer aan de kant gesmeten, maar als je jezelf kunt opvangen is seks het meest magistrale dat er is. Juist omdat er om het hebben van seks nog zulke grote verhalen hangen, kan het een zeer bevrijdend en intiem gevoel geven. Niet alleen met een ander, ook met jezelf. Want god, waar dat lichaam van ons wel niet allemaal toe in staat is om te voelen.

“De taoïsten zeggen: gebruik geen fantasie als je masturbeert of seks hebt. Dan voel je meer.”

Dat is wat een goed erotisch verhaal moet doen – denk ik. Je dat lijf laten voelen, het aanwakkeren, kippenvel geven, het bloed voelen kloppen in je geslachtsdeel, in al je gaten, de ontspanning in je onderbuik voelen, je ogen willen sluiten of wijd openen – net als seks: de ademhaling neemt het over.

Maar wat het lijf opwindt aan een erotisch verhaal, wordt nog altijd opgewekt door het verhalende. Door het verlangen. De fantasie. En niet door een aanraking.

De taoïsten zeggen: gebruik geen fantasie als je masturbeert of seks hebt. Dan voel je meer. Daarom kan porno ook zo verneukeratief zijn: je aandacht blijft hangen in het beeld, in een ander moment, namelijk die van de pornosterren op je televisie, dan in het moment waar jij bent. Je ademhaling wordt daardoor meestal minder bewust, je ontspant minder en dat heeft weer invloed op de seksuele beloning.

Hetzelfde geldt voor dansen op muziek met tekst: de tekst, het verhaal geeft al een invulling (vrolijk, zielig etc.) waardoor er minder ruimte en aandacht is om te voelen wat jij werkelijk voelt, hoe jij wilt dansen. Soms is dat fijn maar als het verhaal je keer op keer slachtoffer maakt, misschien minder. Steeds hetzelfde verhaal horen is gevaarlijk. Het houdt je vast, gaat beweging tegen.

Een erotisch verhaal heeft in die zin dus ook een verantwoordelijkheid: het moet de subtiele grens tussen verhaal en niet-verhaal opzoeken, tussen het verhaal en het gelaagde, complexe en tegenstrijdige voelen. Het is makkelijk om mensen op te winden met bepaalde verhalen, denk fifty shades, denk bepaalde traditionele machtsrollen, maar de schrijver van het literaire verhaal moet hiermee spelen. Het voortdurende verhaal van de vrouw die overmeesterd wil worden is, ja, geil, omdat het voor ieder mens geil kan zijn om overmeesterd te worden, maar óók omdat het een bestaand machtspatroon is. Evengoed geil, maar het tegenovergestelde – een vrouw die overmeestert – is óók geil.

“Een auteur weet wat een lichaam kan voelen, waar de clitoris heen kan gaan, geeft de clitoris net zo’n status als de penis.”

Er komt dus nog best wat precisiewerk kijken bij het schrijven van een erotisch verhaal, of het hebben van een goede sekspartij. De auteur is zich – net als de minnaar of minnares – bewust zijn van bestaande verhalen, speelt daarmee – het liefst met opmerkelijke, poëtische, lijfelijke taal – weet hoe het menselijk verlangen wordt aangewakkerd door die verhalen, maar laat dat verhalende verlangen ook weer los. Kan intuïtief handelen. Een auteur weet wat een lichaam kan voelen, waar de clitoris heen kan gaan, geeft de clitoris net zo’n status als de penis (ik hoorde eens de roddel dat een vorige Dichter des Vaderlands bij liefjes onaangekondigd en naakt de kamer in kwam lopen, en dan zei: hier is ‘ie dan: de Piemel des Vaderlands, ik hoop zo dat de Dichteres des Vadersland nu hetzelfde doet met haar clitoris), een auteur weet dat een piemel niet alleen hoeft te rampetampen, dat een man ook kan houden van zacht, dat vrouwen niet alleen verlangen, kortom: een auteur van erotische verhalen kan – net als de sekser – niet seksueel gefrustreerd zijn, want dan komt er van dat intuïtief handelen in het verhaal niks terecht. Maar voor je het onderscheid kunt maken tussen intuïtief handelen en handelen vanuit een bestaand patroon of seksuele frustratie, moet je haast een jaar in een klooster gaan zitten mediteren.

Ik weet niet of de genomineerde schrijvers zoveel inzet hebben gedaan, misschien is een jaar klooster ook wat overdreven, maar het spel tussen verlangen en daadwerkelijke seks, tussen verhaal en werkelijkheid, was in hun verhalen goed zichtbaar. Zegt zelfs wat over deze tijd. Er was namelijk héél veel verlangen aanwezig, maar dat verlangen sloeg ook hartstochtelijk over in intuïtief seksueel handelen. Zoals de man die dol werd van een sjaal van een liefje en uiteindelijk de liefde bedrijft met de sjaal. Er werd verlangd naar een geschiedenislerares, en dat verlangen zorgde voor een onvermijdelijke ontlading tijdens de les, onder het lessentafeltje. Het idee van een bebloede tampon zorgde voor opwinding, en de tampon werd tegen het einde van het verhaal ook gebruikt als seksueel hulpmiddel. En precies in dat samenvallen tussen verlangen en seks, waar alles mag, alles gebeurt, raakt het erotische verhaal.

Op 30 april vindt de finale van de erotische schrijfwedstrijd Het Rode Oor plaats in Antwerpen en Amsterdam. Het publiek bepaalt wie het beste erotische kortverhaal heeft geschreven. Kom luisteren naar de soms zoetgevooisde, dan weer rauwe en bronstige stemmen van tweekoppig collectief Badmeester & Margarita die op geheel eigen wijze de acht geselecteerde verhalen zullen voordragen. Met o.a. auteur gastvrouw van de avond Maud Vanhauwaert, jurylid, auteur en journalist Daan Borrel en auteur en jurylid Lara Taveirne. Muzikaal electroduo MONOMONO zorgt voor de (heart)beats. Wij mogen van organisator deBuren 3 duo-tickets weggeven. Stuur snel een berichtje met jullie namen naar redactie@charliemag.be! Meer info vind je hier
Daan Borrel studeerde Literatuurwetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam. Ze is freelance journalist en schrijft onder meer voor NRCHandelsbladnrc.nextHet ParoolELLE MagazineDe Groene Amsterdammer en andere online magazines. Voor De Correspondent onderzocht Daan een jaar lang hoe we opener over seksualiteit kunnen praten. In het voorjaar van 2018 verscheen bij De Bezige Bij haar persoonlijke essay over verlangen onder de titel Soms is liefde dit, dat een intieme blik geeft in het hoofd én de onderbuik van een mens die in alle nuance probeert haar eigen seksualiteit te begrijpen.

Schrijf je reactie

Charlie geeft regelmatig het woord aan mensen die - net als wij - geen blad voor de mond nemen.

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen