Momenteel verzamelen families zich niet enkel rond de kerstboom of feestdis, ook op het witte doek troepen ze vandaag gezellig samen. Kijk maar naar eindejaarsfavorieten als Roma, Shoplifters én Wildlife. In dit verstilde familieportret kijkt Paul Dano toe hoe het liefdesgeluk van een koppel stilaan vergeelt.
Het Amerika van de jaren 1950 droomde van drie dingen: het ideale gezin, grote welvaart en pijlsnel klimmen op de sociale ladder. Toen de jaren 1960 op zijn einde liepen en jongeren het voor het zeggen kregen, veranderden deze pittoreske visioenen van de oude conservatie garde plots in ‘s lands grootste nachtmerrie: je moest volop vrij zijn en in het moment leven.
Met Wildlife mikt Paul Dano, die voor het eerst achter de camera kruipt om Richard Fords gelijknamige roman te verfilmen, zijn geduldig observerende blik op dat historische kantelpunt. Hoe? Door in te zoomen op een mooi gezinnetje dat in een proper aangeharkte suburb leeft in het Amerikaanse Montana van 1960. Na enkele omzwervingen komt de werkzoekende Jerry Brinson (Jake Gyllenhaal) daar met zijn mooie vrouw Jeanette (Carey Mulligan) en hun tienerzoon Joe (Ed Oxenbould) aan, om er een gezellig huisje in een nette buitenwijk te betrekken.
Het plaatje is compleet: hun Amerikaanse droom kan beginnen.
Smeulende smart
Ook Dano gaat mee in die onbezorgde droomwereld die het jonge gezin net betrekken: hij schildert met mooie landschapstaferelen, zorgt voor kreukvrije beelden, rimpelloze gezichten en geeft zijn nostalgische wereld vorm met kraaknette decors die je zo naar het naoorlogse Amerika flitsen. Dat er in de verte enkele bosbranden woekeren, zorgt dan ook niet meteen voor de nodige sirenes. Buiten wat rookwolken en een bus die regelmatig een lading brandweermannen oppikt, lijkt dat allemaal wel mee te vallen.
” Dano blijft ver weg van tranentrekkerij, maar door het verhaal door Joe’s ogen te bekijken, brengt hij het intieme drama wel héél dichtbij.”
Maar als Jerry zijn werk op de golfbaan kwijtspeelt, zijn zoveelste professionele tegenslag, wordt het voor Joe pijnlijk duidelijk dat de echte brandhaard dichter bij huis ligt: tussen zijn ouders. Als neutrale middelpunt krijgt hij immers zowel de frustraties van zijn vader als zijn moeder te horen. De ene vervalt in lusteloosheid omdat hij financieel niet voor zijn gezin kan zorgen, de andere omdat ze zich opgesloten voelt en weinig verbeteringskansen ziet.
Als Jerry op een dag besluit om de bosbranden mee te gaan bestrijden, blust hij meteen ook zijn laatste restje hoop op het ideale gezin, op grote welvaart en een blinkende sociale status en dito wagen. Joe ontdekt verward hoe kwetsbaar zijn ooit zo optimistische ouders plots zijn.
Het is mooi hoe Dano die maatschappelijke breuk tussen de oude Amerikaanse droom en het verval ervan zo stijlvol door dit schijnbaar typische jaren fifties- en sixties-gezinnetje weeft. Van tranentrekkerij blijft hij immers ver weg, maar door het verhaal grotendeels door Joe’s ogen te bekijken, brengt hij het intieme drama wel héél dichtbij. Zo voelt het minder gemaakt dan de frisgroene tuintjes van de buren en eerlijker dan het succes van de eenzame oudere man in wiens armen Jeanette zich werpt.
Arme Joe
Joe’s moeder – en bij uitbreiding Carey Mulligan – is trouwens de echte ster in het smeulende Wildlife. Constant schippert zij tussen grote gevoelens en diepe verlangens, maar blijft het toch mysterieus wat écht speelt bij haar. Houdt ze van haar man, die huiselijke warmte ontvluchtte om ergens in warmere oorden de held te kunnen spelen, of niet? Snakt ze naar die volmaakte ‘huisje, tuintje, kindje’-droom of walgt ze er net van? Ze lijkt constant op het punt te staan daar antwoorden op te vinden.
Daarin lijkt ze trouwens op de vrouwen op Edward Hoppers schilderijen: eenzaam, mooi, overpeinzend, alsof ze zo hun oude leven vaarwel kunnen zeggen. Dat gevoel straalt ook af op Wildlife zelf, dat vaak als zo’n schilderij voelt: mooi en bedachtzaam gepenseeld maar het liefelijk en melancholische plaatje klopt niet.
Wat er niet klopt? Dat probeert Dano te onderzoeken: hij vangt familieplaatjes, plaatst ze zorgvuldig na elkaar en toont hoe tussen al die gemaakte lachjes een gebroken blik opduikt.
Als kijker ervaar je zo hetzelfde als Joe, die als jobstudent in een fotostudio werkt. Constant maakt hij mooie familiekiekjes, herinneringen die vasthouden aan de Amerikaanse idealen van perfectie of aan een nostalgisch verleden. Maar ook die plaatjes slaan geel uit na een tijd. Wildlife versnelt dat proces om er een verschroeiend mooi en liefdevol familieportret van te maken.
Schrijf je reactie