“In de lach zijn we gelijk”

Waarom ben je met dit project begonnen?
Sandra: “Ik ben als fotograaf constant met schoonheid bezig. Wat is mooi en wat is niet mooi? Tijdens shoots merk ik vaak dat mensen vol complexen en onzekerheden zitten over hun uiterlijk. Mensen zijn veel te streng voor zichzelf. Met dit project wil ik dat doorbreken. Ik wil weg van de schoonheidsidealen en benadrukken dat schoonheid niet te vatten is in één standaard. Schoonheid zit net in de specifieke kenmerken van een persoon. De mensen die ik gefotografeerd heb, zie ik dan ook stuk voor stuk als mooie mensen.

De bijzondere kenmerken, zoals rood haar of een grotere neus, zijn een onderdeel van een bepaalde persoon, maar daar probeer ik in mijn foto’s niet de focus op te leggen. Wat de foto’s in deze reeks verbindt, is de uitstraling die iemand heeft. Hoe mensen in het leven staan, hoe ze omgaan met het schoonheidsideaal en hoe ze er voor de volle 100 procent staan, ook al zit alles niet altijd mee. Daarom fotografeer ik hen lachend. Want de lach relativeert en verbindt. De glimlach is iets universeels, eigen aan alle mensen, hoe ze er ook uitzien en waar ze ook vandaan komen. In de lach zijn we gelijk. Het bookzine van Charlie over schaamte gaf me een extra duw in de rug om te starten met deze reeks.”

Hoe heb je deze mensen gevonden?
“Via sociale media, via vrienden of soms zijn het gewoon vrienden. Ik durf nog niemand op straat aanspreken. Ik zag vanochtend wel een meisje lopen die ik wel wilde fotograferen. Maar haar aanspreken vond ik te delicaat. Het gaat mij er niet om zo snel mogelijk zoveel mogelijk mensen te fotograferen. Het is een slow project, het mag heel rustig en gestaag groeien. Ik wil vooral dat het respectvol is en zuiver aanvoelt.”

Wat zoek je precies in deze mensen?
“In het begin heb ik zo ruim mogelijk gezocht, zowel qua uiterlijke kenmerken, leeftijd als afkomst. Ik denk dat de reeks aan kracht wint als ze gevarieerd is. Elke persoon heeft zijn waarde, zijn geheel eigen traject dat maakt tot wie hij of zij is. Dat we er niet allemaal hetzelfde uitzien, maakt het alleen maar mooier en interessanter. De som is dus meer dan het geheel van de delen. Geef mij maar een regenboog aan mensen. Een voorwaarde is wel dat de mensen die ik fotografeer ontspannen en zelfzeker moeten zijn. Het is een positief project en ik wil mensen niet ongemakkelijk laten voelen.”

Wanneer heeft iemand een bijzonder lichaamskenmerk?
“Iets dat eruit springt en dat je minder vaak tegenkomt. Het hoeft niet iets te zijn wat mensen van nature hebben meegekregen, het kan ook ontstaan zijn gedurende hun leven, zoals bijvoorbeeld brandwonden. Ik probeer een niet gestandaardiseerde schoonheid te tonen, een pure schoonheid, via de mensen die ik fotografeer. Omdat ik zelf niet voldoe aan de ‘standaard’ – ik heb vitiligo, een huidaandoening – voel ik mij erg betrokken bij het project. Maar het gaat niet over mij, het zijn mijn modellen die het project maken tot wat het is. Ik ben samen met mijn fototoestel een soort doorgeefluik.”

Wat is je doel met dit project?
“De mensen die ik fotografeer wil ik een platform geven om hun schoonheid en positieve uitstraling te tonen. Sommigen hebben een zware periode meegemaakt in hun pubertijd. De shoot is een manier om aan zelfvertrouwen te winnen. Het is voor hen echt een deugddoende ervaring. De mensen die op de foto gaan, overwinnen iets als ze aan het poseren zijn. De man met de grijze baard zei na de shoot : ‘Nu heb ik dat ook eens meegemaakt’. De jongen met het witte haar heeft me wel tien keer bedankt.

Daarnaast creëert de reeks ook een glimlach op het gezicht van de mensen die de foto’s zien. Iemand schreef een reactie op Facebook: “Heb je een dipje, bekijk dan deze foto’s en je voelt je snel weer beter.” Mijn foto’s vind je terug op een onafhankelijk platform: www.smiling-faces.be. Zo kan iedereen die het wil onbeperkt goed gezind worden van mijn foto’s.(lacht)”

Waarom draagt iedereen wit?
“De witte kledingstukken en witte achtergrond moeten de nadruk leggen op het gezicht. Je kijkt meer naar de persoon en niet naar zijn of haar kleding. Door wit als basiskleur te nemen, ontstaat er een eenheid. Een visuele eenheid maar ook een eenheid in mens zijn. Daarnaast is wit is ook helder en luchtig en dat past perfect bij het positieve en de lach.”

Hoe laat je deze mensen lachen?
“Ze komen bij mij thuis. We drinken eerst een theetje en we babbelen wat. Zo komen de mensen wat los. Dan gaan we naar de fotostudio. Ik leg het concept uit en laat wat eerdere foto’s van anderen zien. Wanneer ik de foto’s ga maken, zeg ik dat ik hen al lachend wil fotografen. Soms begin ik dan zelf ‘nep’ te lachen, en dan komt er een flow. Wanneer mensen zich realiseren hoe nep ze lachen, komt die spontane lach en dat zijn meestal de beste foto’s. Het is op zich best grappig. Het lijkt wel een grote lachsessie.”

Heb je ambities om dit project in andere landen te doen?
“Ja, dat zou tof zijn. Ik vertrek binnenkort naar Finland voor een staff exchange vanuit de AP hogeschool. Misschien neem ik mijn spots wel mee. Ik heb in ieder geval nog veel mensen uit België op m’n lijstje, dus voorlopig modellen genoeg. Er zijn hier zoveel verschillende mensen met verschillende nationaliteiten, dat het voorlopig niet nodig is om in het buitenland te gaan zoeken.”

Fotografe Sandra Mermans

Zit je in een dipje of heb je gewoon zin om je dag beter te maken, neem dan zeker een kijkje op Sandra’s website www.smiling-faces.be
Wil je je unieke verschijning op de gevoelige plaat laten zetten, twijfel niet en stuur een bericht via de “Smiling faces” Facebook pagina!

Lees het verhaal en bekijk de foto’s van Patricia, Bram, Dan en Soe in ons bookzine, te koop in de webshop, de betere krantenwinkels en de meeste filialen van de Standaard Boekhandel.