Elke ochtend weer: leven met dwanggedachten

 Twee jaar geleden publiceerde ik onderstaande tekst op mijn blog. Een tekst waarin ik een kwartier uit mijn toenmalige dagelijkse leven omschrijf. Vandaag gaat het veel beter met me. De dwanggedachten zijn quasi verdwenen, of beter gezegd: ze overheersen mijn leven niet meer zoals toen. Echt rustig zal het in mijn hoofd nooit worden, maar dat hoeft ook niet. Het is prima zo. Ik wil deze tekst graag met jullie delen naar aanleiding van het tv-programma Dwangers, waarin Jan Mulder zeven mensen met een obsessief-compulsieve stoornis volgt. Zij zijn geen uitzonderingen, geen freaks of weirdos. Bijna 1% van alle volwassenen krijgt ooit te maken met dwangneuroses. Daarom dit: weet dat het beter kan worden. Maar niet op je eentje. Cognitieve gedragstherapie kan in vele gevallen helpen om de dwang minder je leven te laten regeren. In Vlaanderen kan je via de Vlaamse Vereniging voor Gedragstherapie of via een Centrum Voor Geestelijke Gezondheidszorg gepaste hulp vinden.

 

Opstaan. Douchen. Tanden poetsen. Haar drogen.
En dan begint het.
De haardroger uit het stopcontact. Op de wastafel leggen en nakijken of er niets in de buurt is dat vlam kan vatten terwijl hij afkoelt.
Check check check.
De drie stopcontacten in de badkamer zijn vrij van stekkers. Goed.
Nu de slaapkamer. Stekker van het nachtlampje uit.
Check check.
Alle stopcontacten zijn vrij.
De laptop ligt op de kast en raakt niets aan.
Naar beneden dan.
Halverwege de trap terugkeren om toch nog eens goed te kijken.
Check check check check check.
Goed, geen stekkers meer in de stopcontacten boven.

Nu echt naar beneden.
Staat de kachel uit? Is de gaskraan dicht? Ja.
Zeker? Nee. Niet zeker.
Nog eens kijken.
Oké, de gaskraan staat zeker dicht.
Hoor ik geen gas in de kachel? Nee. Nee zeker niet.
Toch nog eens extra luisteren.
Onder de kast kruipen, want de internetmodem en de lamp naast de zetel moeten uit het stopcontact gehaald worden.
Ik heb ze toch zeker beiden uitgetrokken hé? Snel even bukken en controleren.
Onder het tafeltje naast de zetel zit de lader van de laptop in het stopcontact. Niet rechtstreeks, maar via een stekkerdoos. Dat is handig. Dat ding heeft een knop die je zo kan uitschakelen.
Maar toch ook maar de laadkabel uit het stopcontact halen.
En dan toch ook maar de stekker van de stekkerdoos uit het stopcontact.
Want je weet maar nooit.
De laadkabel mag op de grond blijven liggen. Maar hij mag wel niets aanraken. Want misschien is hij toch ook wat warm.

Check check check check, zeg ik weer terwijl ik met mijn vinger naar de vier stopcontacten in de kamer wijs.

Oké, alles in de woonkamer is klaar.
Toch snel nog eens onder de kast in de hoek kijken of ik wel écht allebei de kabels van de lamp en de modem uitgetrokken heb.

In de keuken is het lastig. Want de koelkast en de vriezer moeten aanblijven.
Maakt die vriezer nu niet heel veel lawaai?
Is die niet te warm?
Hij voelt toch echt wel warm.
Nee Evelien, doe niet belachelijk, dat is normaal.
Maar hij heeft toch echt wel erg warm en dat geluid! Zou ik hem toch niet uit het stopcontact halen? Nee, dat kan heus niet. Niet als ik een hele dag moet gaan werken. Goed kijken of hij de kasten die ernaast staan niet aanraakt. Misschien moet ik een trein later nemen en afwachten of hij nog warmer wordt? Maar dan ben ik te laat op het werk en dat wil ik ook niet.
Hangt het gordijn niet tegen de koelkast?
Is de blender uit het stopcontact? Ja.
Maar ik wil niet dat die op het houten aanrecht blijft staan. Toch maar op de keukentafel. Die is van glas en dat kan geen vuur vatten. Toch?
Snel toch eens kijken in de kast waar de microgolfoven, stoomkoker, waterkoker en broodrooster staan. Die gebruikte ik deze week wel niet, maar toch.
Je kan niet zeker genoeg zijn.
Oké, die stekkers liggen allemaal netjes naast het stopcontact.
Ligt er nog iets op het kookvuur?
Of te dichtbij misschien?
Die keukenrol toch maar elders zetten.
Voelen aan de vier vuren of er zeker geen gas uitkomt en of ze zeker niet warm zijn.
Nu vier maal vier keer checken of alle knoppen uit staan. Zestien keer uit.

Uit uit uit uit uit uit – shit nee, niet oké, dat ging te snel en voelt niet goed aan. Zei ik het nu al zes of zeven keer? Herbeginnen.

Uit uit uit uit. Uit uit uit uit. Uit uit uit uit. Uit uit uit uit.
Zou ik door de knoppen aan te raken nu niet per ongeluk een vuur aangezet hebben?
Toch nog eens goed voelen.
Oor er even naast leggen. Nee, er komt echt geen gas uit. Nog één keer checken dan. Uit uit uit uit. Uit uit uit uit. Uit uit uit uit. Uit uit uit uit.

Oké Evelien, genoeg nu, komaan, de trein gaat er zo zijn en je kan hem niet missen.
In mijn hoofd herhaal ik nog eens alle handelingen.
De modem is toch zeker uit het stopcontact hé?
Ligt de haardroger wel veilig?
Ah verdorie, dat nachtlampje. Heb ik dat wel uit de stekker gehaald? Hoeveel tijd heb ik nog? Niet veel, maar snel nog eens naar boven lopen.
Check check check check check.
Oké, alles oké hier.
Woonkamer ook oké. Keuken ook.
Nog een laatste keer kijken of het gordijn niet tegen de koelkast hangt. Oké, zeker niet. De vriezer maakt geen naar geluid meer. Toch nog snel eens voelen of hij niet te warm heeft.
Het zal wel oké zijn. Ga nu maar.

En wat met die blender die eergisteren rook produceerde toen ik hem aan het gebruiken was?
Durf ik die al achterlaten in huis?
Oké, dat is nu al achterveertig uur geleden, maar zie dat hij om één of andere reden toch opnieuw begint te roken en van binnenuit begint te branden, wat dan?
Buiten kan ik hem ook niet zetten want stel je voor dat hij door de wind vuur vat en er vervolgens zo’n grote vlam ontstaat die de drie à vier meter tussen het koertje en de houten raamkaders overbrugt, dan staat het hele huis dadelijk in de fik.
Shit shit shit en ik moet nu echt weg.
Oké. Mee in de handtas dan maar.

Nu snel naar beneden.
Het licht uit in de gang.
Aan uit aan uit. Zo is het goed.
Deur op slot.
Maar is het licht nu wel uit?
Heb ik niet een keer teveel of te weinig gedrukt?
Shit. Deur opnieuw open.
Ja, het is uit. Toch nog eens aan en uit doen voor de zekerheid.
Komaan, maak voort. Ik hoor de bel van de overweg al.
Naar de voordeur, die ook snel op slot doen.
En nu richting trein.
Shit, ik weet niet zeker of ze wel echt op slot is is.
Snel nog even teruglopen. Oké, die is zeker op slot.

Oef. Het perron bereikt. De trein is er nog niet eens. Goed gedaan!

Maar ben ik wel zeker dat de kachel uit is?
Zou ik niet snel teruggaan om het te controleren?