Column

“Een kameleon-ouder zijn, dat lukt me niet”

“Een kameleon-ouder zijn, dat lukt me niet”

Dat het niet makkelijk is, dat opvoedingsgedoe, zeg ik jullie.

Dat ik het vaker niet dan wel weet.

Dat ik nog vaker gevangen zit tussen twee rollen. Ze liggen ook elk nog eens aan tegengestelde uiteinden van het pedagogische spectrum: zacht versus autoritair.

Van nature ben ik eerder zacht en zorgzaam. Meer moeder dan vader. En dat voor een vader. (Hold your horses, ik wil hier niemand in deze of gene stereotiepe schuif duwen, laat dat duidelijk zijn.) Maar als je er een tijd alleen voor staat, moet je voortdurend van pet kunnen switchen. Een kameleon-ouder zijn. Veiligheid en warmte bieden aan de ene kant, de rechtvaardige doch gestrenge grenzenbewaker zijn aan de andere kant. Wel, ik heb nieuws voor je: I suck at that kameleon shit. Big time.

Als ik mij boos maak, wat helaas broodnodig is soms, dan schiet mijn nageslacht in het soort slappe lach waar menig gevierd komiek alleen maar kan van dromen. Omdat ik blijkbaar een bijzonder hilarische voorgevel heb als ik kwaad ben. Ik word met veel geassocieerd, maar gezag hoort daar niet bij. En zo komt het dat ik mij in recente tijden behoorlijk gefrustreerd voel als opvoeder. Er zijn van die dagen dat niks werkt: zalven noch slaan (dat laatste figuurlijk gesproken, dan), lange noch korte metten.

Het kind in mij sympathiseert met mijn kind. De ouder in mij wil datzelfde kind tot een beleefde, niet brutale mens grootbrengen.
Ik kan me wel een en ander voorstellen bij wat ik zoal verkeerd doe, hoor. Hoe hard ik ook probeer, ik ben ongetwijfeld niet consequent genoeg. Soms zit ik te kort op mijn kind, soms niet kort genoeg. Ik discussieer ook te veel. Ik ben ziek in het bedje van de argumentatie: ik wil altijd alles uitleggen en op basis van redelijke argumenten mijn zoon verduidelijken waarom iets niet mag of niet oké is. Gaandeweg heb ik zo de indruk gecreëerd dat ons ‘tweemansgezin’ bestaat bij de gratie van een overlegmodel. Dat werkt natuurlijk niet met een zevenjarige.

Maar verdorie: hij is ook zo mondig (en dat heeft hij wellicht van geen vreemden). Zoonmans is van het type dat doorvraagt en blijft doorvragen. Tussendoor bovendien de hele tijd zélf met argumenten komt, die vaker dan mij lief is nog hout snijden ook. Gezagsargumenten als ‘omdat ik het zeg’, ‘omdat ik je vader ben’, ‘omdat grote mensen beter weten wat goed voor je is’ wérken niet. Ik kan het hem nauwelijks kwalijk nemen, wegens zelf te zeer allergisch voor gezagsargumenten.

En dát is het natuurlijk: ik bots voortdurend op mezelf. Kijk in een spiegel. Het kind in mij sympathiseert met mijn kind. De ouder in mij wil datzelfde kind tot een beleefde, met twee woorden sprekende, niet brutale mens grootbrengen.

Hoe fiksen jullie daarbuiten dat allemaal? Want ik begin mij hoe langer hoe meer een lousy father te voelen.

En wat het óók is: dat voltijds werken en alleenstaand ouderen, en er nog een bijberoep bijnemen om de rekeningen te betalen, en het huishouden bolwerken, en naar de atletiekclub rushen, en naar de muziekschool, en… en… en… Het maakt allemaal dat er weinig tijd over is voor leuke dingen als samen spelen. Een brandweerkazerne van lego bouwen, een potje Uno leggen, knutselen, ravotten in de tuin: het schiet er te vaak bij in. En ik haat het. Want in die quality time – brr, daar heb je die vreselijk belegen term – schuilt échte liefde en échte aandacht. Essentiële bouwstenen in het opvoedingsproces, kan ik me voorstellen (ook zonder gespecialiseerde literatuur van pakweg Peter Adriaenssens te raadplegen). Alleen kom ik niet toe met de 17 wakkere uren die mijn dag rijk is.

Dus vertel mij eens: hoe fiksen jullie daarbuiten dat allemaal? Want ik begin mij hoe langer hoe meer een lousy father te voelen. Mijn nageslacht verdient beter dan dat. En ikzelf ook.

Daarom: vertel mij – als Charlies ondereen – vooral hoe jullie al die ballen in de lucht houden? En wanneer slaap je dan nog? En kun je mij terloops ook even toefluisteren dat ik niet alleen ben met deze hier grote worsteling?

Misschien ga ik dan ook vanzelf wat minder roken. Hoef ik niet altijd in die herfstkou aan die stomme peuk te staan lurken.

Deze Charlie is je nu al dankbaar.

Schrijf je reactie

21 reacties
  • Jeroen says:

    Hee man, wat je schrijft is allemaal erg herkenbaar. Ook voor alle mannen die het wel lezen, maar niet reageren… Door dit te delen ben je al een moedige, dappere vader en maak je het verschil. En als je wat inspiratie wilt in je vaderschap, check deze podcast: http://www.praktijkvader.nl/podcast

  • Liesbet says:

    Blijf vooral dit soort dingen schrijven. Want dat biedt ons allemaal troost en hopelijk ook jezelf. Mijn mantra’s zijn: ‘alles is een fase’ en ‘altijd inconsequent is ook consequent’. Ik ben vaak te hard, maak me bozer dan ik zou willen… op momenten dat er geen tijd is om dat nodige restje geduld vanuit mijn kleine teen op te vissen of wanneer ik anderen voel of zie kijken naar mijn niet in het rijtje lopende kind. Ik ben soms eindeloos op zoek naar de juiste manier en vergeet dan dat alleen mijn manier de juiste is. In vakantieperiodes gaat het vaak beter en wanneer ik genoeg tijd voor mezelf heb gehad. Ik werk nu 4/5de en heb daardoor in tijd meer ruimte en rust maar financieel zorgt dat voor heel weinig ruimte en veel onrust. We ploeteren allemaal en de alleenstaande ouders ploeteren dubbel. Fijn om dan steun bij elkaar te vinden. Geef maar een kreet als het nodig is!

    • Jeroen says:

      Dank je, Liesbet! Ik ben aangenaam verrast door alle fijne reacties. Dat deeltijds werken is iets waar ik inderdaad over nadenk. Maar het is als een grote puzzel leggen: de stukjes moeten juist vallen. 🙂

  • liese says:

    ik ben indertijd gewoon gestopt met verwachtingen te stellen. Niet aan anderen en niet aan mezelf. Dat kan misschien heel pessimistisch klinken maar het draaide heel positief uit. Zonder verwachtingen krijg je een positiever beeld van jezelf en alles rond je gewoon omdat je van 0 start en ziet waar je uitkomt. Het hoeft helemaal niet perfect te zijn.

    • Jeroen says:

      Hey Ilse! Het lukt me aardig om niet al teveel te verwachten van anderen, maar voor mezelf leg ik de lat misschien nog wat hoog. 🙂 Iets om over na te denken. Dank je!

  • Tine says:

    Leuk artikel, fijn geschreven en een heerlijke herkenbaarheid aanwezig. Ik herken mezelf in e l k e l e t t e r, grappig op een hele troostende en steunende manier. Je klinkt als een prima papa, als een fijn en warm mens! Volgens mij doe je het allemaal heel heel heel goed.

    Ik stop af en toe met jongleren, ik laat er al eens één vallen (meestal pijnlijk op m’n gezicht), soms raap ik ze op en soms ook niet, ik durf er al eens één te wisselen,… Ik denk dat ik het misschien zelfs niet anders zou willen…

    Succes!

    • Jeroen says:

      Dag Tine! Blij dat je ook de humor tussen de lijnen leest. Want ik blijf er wel met humor naar kijken, meestal. Maar heel soms zou je dus je haar uit je hoofd trekken. En je hebt wel gelijk: ook ik zou het niet anders willen, au fond. Dank je!

  • Lene says:

    Heerlijk artikel en heel herkenbaar! Wees wat minder streng voor jezelf. Je klinkt als de doorsnee-parent, no worries. Vooral niet overanalyseren, volg je gevoel. De grootste valkuil is jezelf te au serieus nemen of denken dat je de waarheid in pacht hebt. Twee zaken waaraan jij niet schuldig lijkt te zijn. Dus, doe wat je doet! Make your mad face en laat m lachen… Dit is toch alleen een teken dat ie zich 100% op zijn gemak voelt bij zijn papa. Good job!

    • Jeroen says:

      Dag Lene! Je hebt gelijk! Dat ie moet lachen, betekent inderdaad dat hij zich heel veilig voelt. En dat is niet gering, besef ik. Dank om dat hier even neer te schrijven en mij zo een aha-erlebnis te bezorgen. 🙂

  • Hilde Martinez says:

    Dit is heel herkenbaar, ook voor een niet-alleenstaande ouder! Wij zijn een nieuw-samengesteld gezin, met twee zonen (12 en 14) van mijn man die week om week bij ons zijn, en onze dochter van 7. We zijn nu bijna 10 jaar samen en nog steeds zoeken we naar dat evenwicht tussen werk en gezin. Ik nam onlangs drie maanden tijdskrediet en dat was een verademing. Ik was zo veel rustiger en consequenter tegenover de kinderen, maar ik merkte ook al snel dat er in mijn leven iets meer moet zijn dan kinderen alleen. Werk dus. Los daarvan kwam het besef dat tijd een luxeproduct geworden is. Ik kon dat tijdskrediet enkel opnemen omdat we konden terugvallen op het loon van mijn man (met de vergoeding van 350€ de maand spring je immers niet ver). We gaan uiteraard zelf in de fout door onze vrije tijd zo vol te proppen met allerlei dingen die we moeten van onszelf omdat we per se perfecte ouders willen zijn. Maar zelf met het afschaffen van enkele ballen (ik strijk nooit, hobby’s worden beperkt,…) blijft het superdruk. Mochten die files er al eens niet zijn, of de treinen vaker en stipter rijden, dan wonnen we daar al heel wat tijd. En nog beter, mocht onze werkdag uit 6 uur bestaan ipv 8, dan hoefden we misschien zo vaak geen compromissen sluiten. Maar omdat dit wellicht een utopie is, een goede raad voor ons allemaal: wees wat minder streng voor jezelf!
    Je doet je stinkende best voor je kind, meer kan je niet doen…

    • Jeroen says:

      Dank je, Hilde, voor deze mooie reactie. ’t Is waar: zolang we ons stinkende best doen, staan we recht in onze schoenen. Ik neem uit alle reacties hier iets mee. En… voel mij geweldig gesteund. 🙂

  • Jill says:

    Haha, heel herkenbaar allemaal. Vooral het mondige kind met wie je eigenlijk niet wìl discussiëren, maar van wie je in je binnenste denkt als hij het wel doet “daaaamn, he’s good” 🙂

    Wat mij helpt: het advies van een communicatiestrateeg toepassen, die zei dat je in deze tijden niet àlles perfect moet willen doen. Want dat lukt toch niet, er komt veel teveel op je af en het gaat allemaal veel te snel. Kies 5 dingen waar je je in smijt, en de rest… tja, dat moet maar een beetje goed zijn. Ofte: probeer niet alle ballen in de lucht te houden, want dat lukt toch niet. Kies er een paar uit waar je heel veel belang aan hecht.
    En dan heel concreet: nu en dan eens je ogen dichtdoen (in mijn geval is dat vaak het huishouden 🙂 ).
    Minder werken schijnt ook te helpen, maar dan krijg ik persoonlijk het financieel niet rond. Dus is het full time werken, met mijn 3 kinderen, en jongleren. Daarom kies ik tegenwoordig heel bewust die ballen van hierboven.

    Oh ja, fouten maken mag. En nu en dan eens heel hard vloeken ook 😉

  • Sigrid says:

    Blijven gaan. En niet alle ballonnen moeten in de lucht 🙂

  • Sis says:

    Ooooh ja, we zijn met velen die hiermee worstelen en misschien is dit wel een verdoken taboe in deze generatie alleenstaande ouders die zogezegd heel maatschappelijk aanvaard zijn, behalve door onszelf soms. Op alle vlakken moet het goed gaan, of je bent gedoemd tot een vader/moeder die zijn kind verwaarloost in tijden van overconsumptie in materie én (zogenaamde) kwaliteitstijd. En laat het nu net dat laatste zijn, waar een alleenstaande ouder juist niks van in overschot heeft. Zelfde liedje hier, ik loop soms mezelf zo voorbij dat ik denk, wat een beeld moet dat kind dan nu eigenlijk van me hebben? Er zijn ook teveel mogelijkheden en keuzes in alles, daar gaat iedere mens al van aan het twijfelen, laat staan één zonder klankbord naast zich.
    Dus, schakel gerust een versnelling lager.. cut in de activiteiten en verwennerijen.. en vooral, voel je niet schuldig! Want daar zit het allergrootste gif: ocharme dat kind heeft daar niet om gevraagd, neen klopt, maar wij ook niet! – wij hadden toch ook niet de intentie kinderen op de wereld te zetten om later uiteen te gaan- en daar gooit dit schuldgevoel alles in de war qua balans rationeel opvoeden en emotioneel (teveel) meegaan in hun leefwereld – en zeker op het verzuim van die ‘quality’ time. Een rustig ontspannen avondmaal samen waar openlijk gepraat en gelachen wordt, kan al meer teweegbrengen dan iets waar je je onnozel voor gewerkt hebt om het te kunnen betalen of waar alles rap rap rap moet gaan om de hobbylijsten te kunnen afwerken. Kinderen worden deze dagen rot verwend in alle context, (ik pleit ook schuldig, maar ik werk eraan, edelachtbare) en begrijpen de betekenis van iets zelf bereiken volgens mij al dikwijls niet meer. Ik wil het niet uit de context trekken, maar ik geloof dat waar een kind ziet dat er moeite moet gedaan worden voor dingen, het leven ook niet zomaar als vanzelfsprekend neemt, en voor het vervolg van zijn leven steviger in zijn schoenen zal staan. En dus eigenlijk bewijzen we ze hen met onze onvolmaaktheden in gedrag en tijd ook op onze manier eigenlijk een dienst of levensles.
    En waar blijven we eigenlijk met de quality-tijd voor onszelf once in a while? Dat cijferen we maar weg, kids first want de maatschappij zou dit toch maar als egoïstisch beschouwen… maar als jouw batterijen leeg zijn, hoe kan je dan uw kind opmonteren in tijden van nood? Denk aan het principe van de zuurstofmaskers in het vliegtuig, eerst jezelf wat bevoorraden, anders ben je beiden gezien….

  • loes says:

    Jeroen, iedereen ploetert! Hier ook constante oefening in evenwicht zoeken tussen alles, en proberen er elke dag er te staan in die rol, die ik soms ook wat moet ‘aanmeten’ en dus inspanning vraagt… Bij momenten lastig! Mijn oplossing: minder werken, tijdelijk. Maar ik weet het, niet iedereen gegeven, en ook niet per definitie ideaal. Laat ons allemaal de lat wat lager leggen, op allerlei vlakken.

  • Eefje Verbeke says:

    Heel herkenbaar (om te huilen en om te lachen)! Ik ben er nog niet uit. Als ik dat ben (is ook issue dezer dagen, hangt het in de lucht?) dan stuur ik het recept door!
    Veel succes !

  • Barbara says:

    Ach Jeroen, ik ben eveneens AB-SO-LUUT geen jongleur en regelmatig valt er al eens een bal op de grond, of HELP!! meerdere tegelijk. DJU!
    En ik probeer het me niet aan te trekken.
    Wat vaak niet lukt.
    Want dan denk ik afkeurende blikken te voelen en snuivende geluiden te horen in mijn omgeving. (Tot nader orde is dus nog niet bewezen dat dat zo is. It’s my head)
    En als reactie is mijn ‘mildheid’ vaak zoek, naar anderen maar ook naar mezelf.
    En het gigantische schuldgevoel loert om het hoekje.
    Dat duurt dan even tot ik weer beslis mezelf toch graag te zien want de anderen blijven bonken op de deur en fluisteren al knuffelend : Ik zie je graag.
    Wanneer prikken we dit datum in Mechelen ? xx

    • Jeroen says:

      Lieve Barbara! Ik onthoud dat we dringend een datum moeten prikken! En voor de rest: werkelijk wreed deugddoende woorden! Merci… 🙂

  • Suzanne Luyten says:

    Zeer herkenbaar, dat jongleren tussen hard en zacht! Mijn kinderen zijn ietsje ouder en ook ik heb dikwijls het gevoel gehad (en heb dat eigenlijk nog steeds) dat het opvoeden maar wat aanmodderen was/is. Wat ik vooral geleerd heb is om op tijd alles los te laten. Het komt wel goed. Onze maatschappij is meer en meer gericht op alles onder controle willen hebben. En dat gaat niet met die kleine rakkers. Die hebben daar lak aan. Wat de ene dag werkt wordt de volgende dag met rollende ogen weggelachen en heeft meestal het tegenovergestelde effect. Of geen effect. 🙂
    Als het mij lukt om mijn twee prachtkinderen tot rechtschapen, empathische en vriendelijke mensen op te voeden is mijn missie geslaagd. Een ambitie op het werk en een uitgebreid sociaal leven zullen daar eventjes voor aan de kant moeten worden geschoven. Zonder spijt.

  • Sarah says:

    You are not alone!!

    Ook ik ben een (te softe) mama met twee (niet-eenvoudige, mag ik dat zo zeggen?) kindjes, balancerend tussen single mama, 4/5de werkende, met hobby’s en vrienden … En dan de mondige, slimme spiegels. Die ik aan de ene kant alle wijsheid wil meegeven, genoeg argumenten, maar aan de andere kant daardoor teveel in discussie ga en de grens elke dag opnieuw aftast van wat consequent zijn betekent. Met elke dag het gevoel dat er niet genoeg uren zijn voor voldoende quality time, maar in gesprek met anderen hoor ik steevast: “jij maakt daar wel genoeg tijd voor!”. Is dat zo? Of maken anderen er gewoon NOG minder tijd voor?

    Ouder zijn… ik vind het een uitdaging. Ik hou ervan.

    Veel moed!

Copywriter, journalist, woordvoerder, boekenwinkeluitbater, (dorps)dichter… Het cv van Jeroen (42) verzamelt een bonte verzameling stielen en geen ongelukken, met één grote rode draad: taal. Sinds 2013 is hij aan de slag als creatief schrijver bij Studio 100, waar hij onder meer boeken en magazines maakt. Daarnaast heeft hij ook zijn eigen schrijfbedrijfje, De Zinnenspinnerij. Maar voor alles is hij papa van een mondige zoon, Cas (6), die al eens een hoofdrol speelt in Jeroens column voor Charlie Magazine.

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen