vervolgverhaal

Vrij is diegene die leeft zoals hij wil?

Vrij is diegene die leeft zoals hij wil?

Davy en Sophie verhuisden drie jaar geleden naar Portugal. Ze kochten een verlaten quinta die ze met moderne, groene technieken willen renoveren en werken iedere dag aan dat fragiele evenwicht tussen eigen waarden en het overdonderende leven zelf. Tekst en foto’s: Sophie Siersack

“Ik verhuis naar het buitenland!”

“Ik wil een simpel leven!”

“Freedom!”

Mel Gibson zei het ook al in ‘Braveheart’, niet toevallig een van de lievelingsfilms van mijn man. Maar het is sneller gezegd dan gedaan. Iedereen roept wel eens uit dat hij of zij weg wil, maar het zijn vooral zotten die écht geloven dat het gras aan de overkant groener is.

Die zotten, dat zijn wij, want we verhuisden drie jaar geleden naar Portugal. Ik op mijn Triumph Bonneville met niet veel meer dan twee outfits in mijn rugzak. De rest bleef achter, héérlijk! Mijn man Davy vertrok een week later met een achterbank vol kleren, een bananendoos met boeken, een zak hondenkorrels op de passagierszetel en twee Border Collies in de koffer. Een half jaar voordien bevonden we ons nochtans op prospectie in Zuid-Frankrijk. Daar moest je 800.000 euro op je bankrekening hebben om gedoogd te worden. Op de terugweg naar huis beslisten we haast woordeloos dat het Portugal zou worden. Ik zei toch al dat we zot waren.

Mel Gibson is een zot

Ruimte, dat wilden we. En tijd. En vrijheid. We wilden goed leven in plaats van goed te verdienen, zinvol leven in plaats van conformistisch leven. De Belgische regelnijd en het paraplugedrag leverde mijn man al heel wat grijze haren op. Hij kreeg met zijn duurzaam studiebureau enkel tijdens de verkiezingsjaren iets zinvol voor elkaar. Op andere dagen was het bij openbare aanbestedingen strijden voor iedere vierkante centimeter groene energie.

“Wanneer je je nergens kan opwarmen, ook niet in het lokale café, vraag je je wel eens af waar je in godsnaam mee bezig bent.”

Dus begonnen we luidop van een off-gridhuis te dromen, maar omdat we zot waren, fantaseerden we al snel over een Frans dorp dat te koop stond. Niet op de geitenwollensokkenmanier, maar met duurzame technieken die in België niet wettelijk geregistreerd geraken: elektrische zonneboilers die water opwarmen zonder eerst de elektriciteit om te vormen, en waterstof uit de lucht halen om elektriciteit en warmte te genereren. Dat klinkt niet eens zo speciaal, maar voor België blijft het te futuristisch. De ambtenarij keurt af wat ze niet kent en duurzaam bouwen blijkt voor de architectuur geen prioriteit. Dan zit er maar één ding op: het zelf doen!

Dat klinkt allemaal stoer en stichtelijk, maar zonder voorbereiding duurde het nog twee jaar alvorens we de eigenaars van een verlaten quinta werden. Het ironische is dat we ons die eerste twee jaar een weg door een berg bureaucratie heen moest vechten, en dat we een groot deel van onze tijd besteedden aan onszelf warm houden (de meeste huizen hebben hier elektrische verwarming noch isolatie). En dat op de minst ecologische manier; met elektrische apparaten en een slecht werkende haard. We hadden de optie tussen verstikkende warmte of kille, deprimerende televisieavonden. Wanneer je je nergens kan opwarmen, ook niet in het lokale café, vraag je je wel eens af waar je in godsnaam mee bezig bent. Je beseft dat Mel Gibson ook maar een acteur is die gewoon het script volgt, en wellicht zotter is dan wij. Ziedaar, onze freedom fighters 2.0!

Wees voorzichtig met wat je wenst

‘Vrij is degene die leeft zoals hij wil,’ zei Epictetus al. Maar wat blijft er over als alles waar je je mee identificeerde, in België achterlaat? Dat klinkt als een vraag voor iemand met veel ruimte, tijd en vrijheid, maar ik verzeker je dat het pretty scary shit was. Ik voelde me een loser, een plooier, een faker en een luierik zonder job. Is dat wat overblijft als je favoriete koffiebars en restaurants wegvallen, je persoonlijke vegetarische producten niet voorhanden zijn en je selfcare boven winst plaatst? Ik wilde toch minder? Meer simplicity? Wees voorzichtig met wat je wenst, is de boodschap.

“De gemoedsrust waar we naar op zoek zijn, vergt een dagelijkse inspanning, in die zin dat je er bewust mee bezig blijft.”

Het was naïef om te denken dat de hedonistische vrijheid ons in de schoot geworpen ging worden, omdat we enkele levensbeschouwelijke keuzes hadden gemaakt. Het voelde eerder aan alsof de hemel op ons hoofd ging vallen.

‘Het leven is een kooi voor wie zijn angsten en verlangens niet heeft afgeleerd.’ Ook dat komt van Epictetus. En zo begonnen we, onder eigen motto­­­­­­­­ — van nul beginnen is ook een soort minimalisme – aan de moeizame weg naar een nieuwe identiteit en een leven dat we nog niet kenden. Nu denk ik dat de gemoedsrust waar we naar op zoek zijn een dagelijkse inspanning vergt, in die zin dat je er bewust mee bezig blijft. Meditatie en de yogafilosofie helpen me. Voor Davy is dat surfen. Naar de horizon blijven peddelen.

Vrijheid is delen

Ondertussen wonen we al anderhalf jaar in onze eeuwenoude quinta. Grond kopen om er vervolgens een duurzaam huis op te bouwen was goedkoper en gemakkelijker geweest, maar dat wilden we niet. Portugal kent te veel leegstand. Het is onze manier van hergebruiken. Recycleren kan je met meer dingen dan met afval. Bij het huis horen ook twee hectaren grond waarop een waterbron bovengronds komt piepen. Die is officieel van ons om er later het huis mee te koelen. Maar het is ook absurd om die bron als ons bezit te beschouwen, dat water dat stroomde er immers als ten tijde van Epictetus. Iedereen die het wil, mag het gebruiken.

En als we ooit begrijpen hoe we die koppige Portugese grond moeten verbouwen, dan ruilen we onze aardappelen, pastinaak, kolen en kruiden voor ander voedsel, drankbonnetjes, een yogales, jamsessie in de woonkamer of een workshop shampoo of wijn maken. We focussen ons niet op verkopen, maar op dingen ruilen die van nut kunnen zijn. Daar begint vrijheid.

Volgende keer: Voorkomen is nog altijd beter dan opwekken. Sophie vertelt hoe hun dak eraf gaat; letterlijk. Hoe duurzamer je bouwt, hoe minder zonnepanelen je nodig hebt, en vooral hoeveel minder energie.
Lees hier het hele verhaal van de reis van Sophie en Davy

Schrijf je reactie

16 reacties
  • Katty Feyaerts says:

    Hey Sophie,
    Gisteren heb ik je boek op mijn e-reader gezet. Bijna in 1 ruk uitgelezen. De streek waar jullie wonen, hebben mijn partner en ik ook al bezocht. Mooie streek, maar ik hou van heel Portugal. Leuk ook om te lezen wat we zelf ook al een aantal keren hebben mogen meemaken met de Portugezen.
    Respect, jullie zijn goed bezig.

  • van dorpe leo says:

    beste ik woon al 5jaar in portugal olho marinho vila novo de poiares 3350   210 het is aangenaam uw verhaal te lezen groetjes leo

  • Davy De Pestel says:

    Terugkijken blijft soms confronterend, maar heeft ook voldoening, de bevestigen te zien hoe ver we nu feitelijk al staan.
    En ja, wat Mel betreft, i love it!

  • Patrick says:

    Dag Sophie, misschien iets praktisch. Vooral in America en Canada is off grid gaan redelijk booming business. Een belangrijjke organisatie daar bij met praktische informatie is Mother Earth News. Uiteraard hebben zij een tijdschrift, maar het is niet nodig om je daarop te abonneren. Je gewoon inschrijven op hun nieuwsbrieven en dagelijks krijg je doorgaans interessante informatie en niet alleen over off grid gaan. Uiteraard zijn er tussen die nieuwsbrieven commerciële aanbiedingen, maar die neem ik er met plezier bij.

    Een ander tijdschrift was homepower magazine. Het bestaat ondertussen niet meer, maar hun archief is te raadplegen op het internet. Nog een interessante is lowtech magazine in het nederlands trouwens.

    Doe er je voordeel mee.

  • Christelle goeteyn says:

    Voortdoen…..

  • Christian De Backer says:

    Idealen durven volgen. Chapeau
    Christian

  • Nicole says:

    Succes !

  • Caroline says:

    Geschreven recht uit je hart. Top, ook dat jullie voor zo’n levenswijze en avontuur gingen?

  • Joeri says:

    Proud! X

  • Vanaelst anita says:

    Sophie, wat een schrijftalent. Jullie doen het daar schitterend.

  • Carrette wivina says:

    Amai sophie mooi geschreven ontroerd me maar dit is inderdaad de weg naar de vrijheid…maar je móet veel opofferen eerst daarvoor om die vrijheid dan te verdienen chapeau wat jij en davy doen trots op jullie

Sophie Siersack is columniste en brengt volgend jaar in Vlaanderen haar debuutroman uit. De zoektocht naar vrijheid, simplicity en eigen waarden is haar favoriete thema. Ze woont met haar man op een boerderij in Portugal en probeert nog elke dag groene vingers ‘te kweken’. Sophie weigert plastic in huis, is al twee jaar aan het ontspullen en houdt van lekker vegetarisch koken voor een hele hoop vrienden. Af en toe doet ze gezonde en zero waste catering op yoga retreats en feesten. Niet altijd voor het geld maar ook in ruil voor yogalessen, levenswijsheid, financieel advies, of ieder ander talent waarmee geruild kan worden.

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen