Veel mensen zien een bekende kop als een vrijgeleide om er haat op te spuwen. Ook bij ons krijgen BV’s te maken met dergelijke reacties. Soms gaat het over haatcomments die nog veel verder gaan dan de meest degoutante reacties die je in het commentaarvak onder een artikel kan lezen. Door Caro Hellings en Anouk Torbeyns. Illustraties: Kato Trappers
Voor deze reportage contacteerden we verschillende BV’s die met online haatcomments werden geconfronteerd. Hoewel ons lijstje vrij lang was, was het niet eenvoudig om mensen te vinden die hierover ook wilden getuigen in de media. Als reden gaven ze aan de haters geen aandacht te willen schenken, maar ook bang te zijn voor nieuwe haatreacties. Reden te meer om het thema wel onder de aandacht te brengen. Linde Merckpoel, Hilde Van Mieghem en Anuna De Wever getuigen.
Linde Merckpoel
Linde Merckpoel ruilde enkele weken geleden haar ochtendstem op Studio Brussel in voor fulltime vlogging. Die overstap ging gepaard met enkele negatieve reacties online.
“Mooi. Wil er iemand samenleggen om haar dit jaren te laten volhouden?” (over haar zwijgen initiatief voor de warmste week)
“Worde gij betaald met belastingsgeld voor diene zever? Ge moest u schamen.”
“Toen ik pas bij Studio Brussel begon te werken, tien jaar geleden, kwamen er af en toe wel eens sneren binnen via het SMS-systeem, maar met de komst van sociale media is dat echt geëxplodeerd. Door de jaren heen zijn er mensen gekomen die consistent haatdragende berichten posten onder dingen die ik doe. Ze maken er precies een erezaak van om hun keteltje zuur uit te kappen in de reacties. Dat is toch onbegrijpelijk?
Bij StuBru kon je pech hebben dat je mij af en toe eens op je feed zag verschijnen of op de radio hoorde, maar mensen die haat spuwen op mijn Youtubevideo’s, die surfen daar toch gewoon zelf naartoe? Vroeger trok ik me dat precies meer aan. Maar nu heb ik zoiets van: niet iedereen kan mij tof vinden, you love it or you hate it. Kritiek gaat er altijd zijn als ge met uw hoofd op televisie komt. Hoge bomen vangen veel wind.
“Haatcomments zijn gewoon een ongelofelijke waste of time and energy.”
Tomas De Soete zei me ooit eens dat alleen saaie mensen nooit kritiek krijgen. Ik ben dus niet van plan om minder kleur te bekennen of mij in te houden. Reageren doe ik ook niet op die haatcomments. Hoe meer aandacht bashers krijgen, hoe meer plezier ze daar uit halen en ik wil die haatspuwers op geen enkele manier het gevoel geven dat ze mij kunnen raken met hun boodschappen. En dan vind ik eigenlijk dat ik er nog goed vanaf kom. Kijk naar Anuna De Wever, zij is toch echt het ergste voorbeeld van de afgelopen jaren. Zo jong en al zoveel haat en kritiek krijgen, daar sta ik met grote ogen naar te kijken.
Oplossingen vinden, is natuurlijk erg moeilijk. Vaak wijzen andere mensen de bashers op hun gedrag en dat is wel hoopgevend, vind ik. Haatcomments zijn gewoon een ongelofelijke waste of time and energy. De wereld is gevuld met zoveel interessantere dingen dan online haat. Kritiek geven mag en is ook leerrijk. Maar je boodschap op een beleefde en respectvolle manier verpakken, is toch wel de basis, hoor.”
Hilde Van Mieghem
Sinds de #MeToo-hetze rond Bart De Pauw kan Hilde Van Mieghem geen tweet de wereld meer insturen zonder commentaar te krijgen. Zelfs als ze over pakweg het klimaat praat, spreken bashers haar aan op haar vrouw-zijn en seksualiteit.
“Zatte fles!”
“Dat ‘afgedankt’ fossiel zou beter zwijgen!”
“Voor de hetze rond Bart De Pauw heb ik echt nooit last gehad van zulke online haat, terwijl ik toen ook al een bekende kop had. Sindsdien houdt het echt niet op. Elke keer ik met mijn gezicht op tv kom of een column schrijf, zijn ze daar. Mijn trollen kennen ook maar drie à vier scheldtirades: ‘gij zijt gestoord!’, ‘zatte fles!’, ‘gij se hoer!’, ‘lelijk, oud wijf!’.
Onlangs zat ik in de Zevende Dag om over het klimaat te debatteren. Ook dan word ik gebasht. Niet omwille van wat ik heb gezegd, natuurlijk. Ook als ik over het klimaat praat, ben ik gestoord, een zatte fles en uiteraard een hoer. Ik zat als enige vrouw aan de tafel met vier andere mannen. Raad eens wie als énige commentaar kreeg online? De vrouw.
“Ik zat als enige vrouw aan de tafel met vier andere mannen. Raad eens wie als énige commentaar kreeg online? De vrouw.”
Het is moeilijk om er mee om te gaan. Eerst en vooral omdat ik nogal impulsief ben en me dan echt moet inhouden om niet te reageren. Ik weet dat dat het erger maakt, maar soms jeuken mijn vingers zo hard! Ik probeer mezelf te beschermen door de comments niet te lezen, maar soms is er echt geen ontsnappen aan. Het blijft namelijk niet alleen met online haat. Ik krijg ook doodsbedreigingen in mijn brievenbus. Ook offline word ik dus geterroriseerd.
Daarnaast wil ik mezelf ook niet censureren in hetgeen ik schrijf, zowel in columns als in mijn tweets. Toch merk ik dat ik extreem voorzichtig ben in wat ik schrijf en hoe ik het verwoord. Het is al zover gekomen dat ik de redactie van De Morgen uitdrukkelijk vraag om geen seksueel getinte quotes uit mijn columns te lichten. Simpelweg omdat je je klok erop kan gelijkzetten dat er dan massa’s bagger op mij af zal komen.
Ik weet niet wat er aan gedaan kan worden. Structureel, bedoel ik dan. Je kan mensen blijven blokkeren en mensen negeren, je kan je volledig afschermen van sociale media. Maar dan pikken die trollen er gewoonweg een nieuw slachtoffer uit. Sensibilisering vanuit de overheid zou kunnen helpen, maar sommige politici geven vaak zelf het slechte voorbeeld online. Sommigen zwepen die trollen zelfs op. Dan zal sensibilisering ook niet helpen.”
Anuna De Wever
Als we ‘Anuna’ zeggen, weet iedereen meteen over wie het gaat. Ze heeft geen achternaam of introductie meer nodig, maar krijgt ook ontzettend veel haat te verwerken. Voor elke persoon die haar en haar acties de hemel in prijst, zijn er drie personen die het niet kunnen laten om vunzige commentaren achter te laten.
“Waarom heeft ze haar lippen dan laten opspuiten ? Ze lijkt wel te happen zoals een vis op het droge”
“Klimaatspijbelaar Anuna compleet gebrainwasht door mama de ‘genderspecialiste’, zelfs in die mate dat het kind eraan twijfelde of ze jongen of meisje wilde zijn. Jeugdzorg, werk aan de winkel. Tijd om dat kind onder toezicht te plaatsen.”
“Maar als ge gene piet hebt zijde een griet, accepteer het”
“Sinds ik regelmatig in de media verschijn, krijg ik best veel haatreacties. Het gekke is dat die comments vooral gaan over mijn uiterlijk en gender terwijl dat zo mijlenver afstaat van de boodschap die ik wil brengen over het klimaat. Persoonlijke opmerkingen hebben toch niets meer te maken met de duizenden mensen die elke week op straat komen om te betogen voor een beter klimaatbeleid?
“Als dat anonieme weggenomen kan worden, dan is het gedaan met je verstoppen achter een schermpje.”
Soms moet ik mezelf daaraan herinneren. Dat ze niets negatiefs kunnen vertellen over de klimaatacties en daarom dus op mij persoonlijk bashen. Ik lees die haatdragende berichten ook gewoon niet. Ik kan me wel ongeveer voorstellen wat er gezegd wordt, daarvoor hoef ik ze niet te bekijken. Ik was sowieso al niet erg actief op sociale media, dat gaat dus niet veranderen na alle dingen die er nu aan het gebeuren zijn.
De positieve reacties daarentegen ga ik wel vaak één voor één af. Daar trek ik me ook aan op: aan alle mensen die wel achter mij en mijn boodschap staan. En als je dan toch ontevreden bent over de acties of over mij, moet je leren om dat op heel andere manieren te uiten.
Een oplossing voor celebrity bashing zou misschien een algoritmisch systeem zijn om negatieve en haatdragende reacties te filteren en systematisch te verwijderen. Mijn bashers zijn meestal mannelijke vijfenvijftigplussers die nepprofielen aanmaken. Ook dat moet aangepakt worden. Als dat anonieme weggenomen kan worden, dan is het gedaan met je te verstoppen achter een schermpje. Veel mensen beseffen niet dat die haat iets is wat mensen kapot maakt. Dat heb ik al zien gebeuren in mijn omgeving. Denk alstublieft gewoon na vooraleer je iets stuurt om mensen te kwetsen.”
Schrijf je reactie