Alcoholdossier

Alcohol als sociaal smeermiddel

Maakt drinken echt gelukkig?

Alcohol als sociaal smeermiddel

Als je alcohol afzweert word je een sociale paria. Dat leerde Michael Niclaus toen hij vier jaar geleden besloot te stoppen met drinken. Voor deze drooglegging had hij tal van redenen. Een van de belangrijkste was zijn one minute of fame op het RTBF journaal tijdens het welbekende Dour Festival. Daar verkondigde hij straalbezopen dat hij die dag alleen al vijftig biertjes naar binnen had gegoten. Met zijn drankprobleem maakte hij niet alleen zichzelf belachelijk, ook zijn familie schaamde zich om zijn fratsen. Dat was voor Michael de welbekende druppel. Illustratie: Maïte van Keirsbilck

Michael kwam erachter dat het lang niet evident is om alcoholvrij door het leven te gaan, aangezien onze hele samenleving gericht is op drank. We worden ermee grootgebracht en lopen als vanzelfsprekend met de kudde mee. Op het moment dat je voor jezelf gaat denken en besluit dat alcohol helemaal niet zo leuk is, val je buiten de boot. Michael weigert mee te gaan in dit vastgeroeste denkpatroon. Sterker nog, hij leert anderen dat er leukere dingen zijn waarmee je je leven in kunt vullen.

michael

Michael Niclaus

Je helpt mensen bewuster om te gaan met alcohol. Hoe moeilijk was het voor jou om te stoppen met drinken?
“Ik had geen moeite met het stoppen. Eens de knop om was, wilde ik niet meer terug naar mijn oude gewoontes. Wanneer drank een groot deel van je leven inneemt en dat opeens wegvalt, moet je iets anders zoeken om die ruimte mee op te vullen. Maar eens je dat hebt gevonden, voel je je supergoed. Ik had eigenlijk het meeste moeite met de reactie van mijn omgeving op mijn alcoholstop. Mijn familie en hechte vrienden steunden mij heel hard. Maar de kring daarbuiten was alles behalve begripvol.”

Hoe uitte dit onbegrip zich dan precies?
“Als ik uitging werd bijvoorbeeld het water uit mijn handen geslagen. Mensen vonden het heel vervelend dat ik niet meer met hen meedronk. Dat komt omdat ik hen op die manier, al dan niet bewust, een spiegel voorhield. Zo konden ze zich niet meer met mij vergelijken en zich beter voelen. Mensen denken altijd dat hun drankgebruik meevalt. Er is altijd wel iemand die meer drinkt waarmee ze zich kunnen vergelijken en op die manier hun alcoholgebruik kunnen verantwoorden.”

Ik wil dat mensen voor zichzelf gaan beslissen wat goed voor hen is en wat niet.

Is het niet een beetje natuurlijk dat mensen willen ontsnappen aan de realiteit?
“Ja, maar daar heb je alcohol niet voor nodig. Wij denken dat omdat ons dat aangeleerd is maar er zijn zoveel betere manieren om jezelf te ontspannen. We worden grootgebracht alsof alcohol niet zoveel kwaad kan en hierdoor lijkt niemand kritisch te durven kijken naar de manier waarop wij met alcohol omgaan. Ik wil dat mensen voor zichzelf gaan beslissen wat goed voor hen is en wat niet. Gelukkig merk ik wel een soort van tendens op waarbij mensen steeds kritischer durven staan tegenover alcoholconsumptie.”

Bots jij niet op enorm veel weerstand wanneer je mensen vertelt dat alcohol slecht is?
“Klopt, 95% van de Belgen drinkt. En niet iedereen is even blij met mijn boodschap. We denken vaak dat enkel mensen die zich dagelijks lazarus drinken gevaar lopen, maar niets is minder waar. Zelfs als je enkel in het weekend drinkt, is het goed om jezelf daar vragen bij te stellen. En het is heus niet zo dat mensen helemaal niks meer mogen drinken of dat ik hen random aanval over hun drankgebruik. Ik wil de mensen gewoon voor zichzelf laten nadenken en op die manier laten inzien dat alcohol hun leven niet beter maakt. Ik spoor hen aan om zelf op zoek te gaan naar manieren die hen doen ontspannen.”

Alcohol en heroïne zijn allebei harddrugs. Het verschil is dat heroïne illegaal is en alcohol niet.

In één van je audiostukken vergelijk je alcohol met heroïne. Is dat niet een beetje extreem?
“Ik ben vrij extreem in alles wat ik zeg maar als je er bij stilstaat zal je beseffen dat deze vergelijking opgaat. Kijk, alcohol is een harddrug. Van een softdrug kan je enkel psychologisch afhankelijk worden, maar bij harddrugs loop je ook het risico er lichamelijk afhankelijk van te worden. Alcohol en heroïne zijn allebei harddrugs. Het verschil is dat heroïne illegaal is en alcohol niet. Sterker nog, onze hele maatschappij is afhankelijk van alcohol. Het is ons sociaal smeermiddel. Dus ik durf alcohol zelfs nog gevaarlijker te noemen, juist omdat we de gevaren niet erkennen.”

Wat bedoel je met sociaal smeermiddel?
“We zijn zo vervreemd van elkaar dat we bij sociale aangelegenheden meteen naar de fles grijpen om los te komen. Laten we even teruggaan naar onze kindertijd. In het begin waren kinderfeestjes vaak een beetje awkward. Maar als mama pannenkoeken ging bakken en terugkwam in de ruimte had iedereen zijn weg gevonden en waren we met elkaar aan het spelen. Tegenwoordig zijn we zo niet meer met onszelf verbonden en willen we zo snel van die ongemakkelijke situaties af dat we ons volgieten met drank.”

Wat is het belangrijkste dat jij de mensen meegeeft?
“Ik leg mensen geen dingen op. Het enige wat ik hen vraag is om bij zichzelf ten rade te gaan. Waar word jij gelukkig van? Is drank echt hetgeen je nodig hebt om je goed te voelen? Als je niet direct iets vindt, is het goed om op zoek te gaan naar een hobby of bezigheid waar je jezelf wel mee kan vermaken. Luister naar jezelf en niet naar hoe de maatschappij zegt dat je je leven moet leiden. We krijgen constant zaken opgelegd. We moeten ons op die manier kleden, we moeten ons op die manier gedragen, dit maakt ons gelukkig, en ga zo maar door. Als mensen wat meer voor zichzelf zouden denken, zouden we veel gelukkiger zijn. Ik laat mensen zelf uitzoeken waar voor hen de oplossing ligt. Ik probeer dus te focussen op het positieve.”

Ik heb leren luisteren naar mijn emoties en ik kan terug genieten van de kleine dingen.

Waarom is nuchter leven zoveel beter?
“Voor mij geldt dat ik veel meer energie heb dan vroeger en ik voel me terug gezond. Ik herinner me alles nog van mijn avonden uit en ik weet goed wat ik zeg. Zo heb ik de volgende dag ook geen schuldgevoel of stress meer. Verantwoordelijkheid nemen en volwassen worden, zijn zaken waar ik eindelijk aan toegekomen ben waardoor mijn zelfrespect is gegroeid. De band met mijn ouders en familie is er hard op vooruit gegaan en de hele sfeer is duizend keer beter. Tijd is voor mij het belangrijkste dat er is en ik kies er dus bewust voor om mijn tijd heel nuttig te besteden. Ik heb leren luisteren naar mijn emoties en ik kan terug genieten van de kleine dingen. Ik ben de vrouw van mijn leven tegengekomen en heb daarnaast ook een leuke vriendengroep om me heen verzameld. Mijn leven is totaal anders ingevuld en ik ben een gelukkig mens.”

Als er zo veel voordelen zijn, waarom erkennen we dat dan niet?
“Door de conditionering van onze maatschappij zijn we drank als iets vanzelfsprekends gaan zien. Vanaf de geboorte staat drank al centraal; fles champagne die open knalt, dan volgt de babyborrel, familiefeesten, verjaardagen, bruiloften en zelfs avonden op de zetel met de ouders. Reclames hersenspoelen ons. Tv-programma’s ook. Alcohol is leuk, alcohol is fun. Je zult nooit reclames zien die zeggen “drink wodka en kots jezelf onder” of “drink wodka en beland in de goot” of “drink wodka en met geluk beland je op de spoed”. We zijn kuddedieren en bijna iedereen loopt met de meute mee zonder kritisch te kijken naar de eigen gewoontes. Mensen lijken niet meer voor zichzelf uit te kunnen maken wat nu eigenlijk goed voor hen is en wat niet.” 

Voor meer informatie over Michaels coachings, boeken, audioprogramma’s of lezingen kijk op www.debestebeslissing.be
Illustratie: Maïte van Keirsbilck

 

Lees meer in Charlies Alcoholdossier
Vijf studenten journalistiek van de AP Hogeschool bogen zich de afgelopen zes weken over het alcoholgebruik in Vlaanderen. Waarom is drinken zo vanzelfsprekend en wat zijn de gevolgen hiervan? Het resultaat van hun onderzoek tonen ze jullie in Charlies Alcoholdossier.

Schrijf je reactie

13 reacties
  • AN says:

    Ik vind het fantastisch dat dit zo besproken wordt, ik zag vroeger echt geen alternatief, wij gingen op stap en dronken allemaal. En dan vroegen we ons af waarom we ons zo moe en depressief voelden, maar alleen stilletjes want depri is niet cool. Als ik had geweten hoe ik me nu voel na matig drank gebruik en hoe dat verschilt van niet drinken, dan had ik VEEL minder gedronken in mijn jeugd en heel waarschijnlijk minder gevolgen ervan gedragen . Dus drink met mate en ken jezelf, voel je je slecht achteraf ( niet een kater maar echt slecht, ongelukkig, schuldig voor niks) weet dan waaraan het ligt. Dan kan je afwegen wat voor jouw werkt. Ik drink alleen mee bubbles en stop dan als iedereen op wijn overstapt, dan drink ik water. Zo werkt het voor mij zonder depri gevoel !

  • Ik drink al 21 jaar niet meer, het begon als gevolg van in de ban van pleintjesbasketball te zijn. Sport en alcohol was geen goede mix voor mijn conditie.

    Op een avond ging ik met vrienden uit, ik nuchter, het was een super leuke avond. Wat later in de week kwam ik een vriend tegen met wie ik uit geweest was, die kon echter niet veel van de avond herinneren. Wel dat het leuk was, echter geen details. Toen heb ik besloten om het drinken achter me te laten.

    Het inspireerde me om een t-shirt te ontwerpen voor alle non-drinkers https://cottonbureau.com/products/sober-power Sober zijn, kan je extra kracht geven en dient zeker niet gezien te worden als een zwakte.

  • K.M. says:

    Ik drink nooit alcohol, gewoon uit keuze, maar ook omdat ik de meeste alcoholische dranken gewoon niet lekker vind (dus ja ik heb al wel eens geproefd). Ik heb nooit extreme reacties gehad, maar krijg wel vaak de waarom-vraag. Als niet-alcoholdrinker moet je je vaker ‘verantwoorden’. De vraag terugkaatsen , ‘waarom drink jij wel’, is vaak voldoende om het gespreksonderwerp af te sluiten.

  • Dieter says:

    Zie je wel dat alcohol fantastisch is: je bent er slimmer van geworden!
    (Grapje hé Pol)

    Maar ik denk dat je het iets teveel focust op alcohol en de maatschappij als verslaafd spiegelt. Ben jij wel een spiegel voor ons, of zijn wij de spiegel voor jou?
    Het onbegrip waar je op botst lijkt me verre van beperkt tot alcohol. Eten en drinken is een sociaal gebeuren, en is vaak (soms onbewust) aan sociale normen gebonden. Deze getuigenis lijkt haast een kopie op de getuigenissen van de eerste generatie(s) vegetariërs, of veganisten. “Allé, echt niets meer van vlees? Nooit meer? Waarom nu? Dat meen je toch niet? Allé, proef hier nu eens van. Dat is toch lekker?”

    En je kan het zo gek niet bedenken, maar ik krijg ook vaak rare reacties als ik zeg dat ik geen frisdrank meer drink en liever een glas plat water krijg. Of als ik dan opkijk en zeg “Ahh, dees is lekker water” (omdat het mij effectief smaakt).
    We krijgen rare blikken als we onze kinderen alleen water geven. Alsof we hen een gruwel aansmeren. Alsof we haast folteraars zijn die de vreugde willen onderdrukken!
    We verbieden onze kinderen geen frisdrank (of snoep) maar we hebben dat thuis niet. En omdat de kindjes niet graag fruitsap drinken, kennen ze alleen water… en willen ze alleen water. Ze vinden al die frisdrank maar raar en waarom zouden we ze nu verplichten van daar anders naar te kijken?
    Tja.

    ’t is niet dat ik een water priester ben geworden.. Want een pintje, glas wijn of zelfs whisky laat ik me nog altijd smaken, al is het met steeds mindere mate. Want heel af en toe de remmen een beetje lossen is ook fijn 🙂

  • J says:

    Begrijp me niet verkeerd, ik vind het helemaal okay als mensen beslissen om niet meer te drinken. Ik zie rond mij een hoop mensen die na problematisch alcoholgebruik gestopt zijn en kan niet anders dan dat aanmoedigen.
    Alleen is het niet zo dat alcoholgebruik voor iedereen problematisch is. Niet iedereen zuipt zich te pletter. Er zijn mensen die een of twee keer per week of per maand een pintje of een wijntje drinken. Of eens een gin tonic of bacardi cola. Mensen die als alcohol morgen verboden zou worden daar geen probleem mee zouden hebben.
    Het is fout om als ex problematisch gebruiker van alcohol (wat jij duidelijk was) jouw gedrag/situatie te projecteren op die mensen en op de hele samenleving.

    Ik vind het ook wel frappant dat het doorgaans mensen zijn die eerst full retard zijn gegaan met drank en/of drugs en nu ‘het licht’ gezien hebben die dan plots het evangelie van de soberheid willen preken al dan niet door zichzelf tot therapeut/goeroe te bombarderen, al dan niet met financiële doeleinden.

    Ik heb zelf tussen mijn 18e en 25e levensjaar geen druppel alcohol aangeraakt uit principe (en heb toen nooit de extreme reacties gehad waar jij het over hebt… maar misschien heeft dat te maken met de mensen met wie je jezelf omringt/omringde). Ik heb toen geleerd dat ik mij perfect kan amuseren zonder alcohol (of drugs of tabak).
    Maar nu maak ik de keuze om af en toe wel iets te drinken. En dat is okay.

    • michael says:

      Alvast super voor je interessante feedback.
      “Er zijn mensen die een of twee keer per week of per maand een pintje of een wijntje drinken. Of eens een gin tonic of bacardi cola. ” –> Dat klopt volledig. Maar het zijn er niet zoveel als we allemaal denken. Het is echter mijn manier van naar dingen kijken. Als je het artikel leest, is het de bedoeling vooral om mensen te doen nadenken …
      En dat lukt meer dan goed 🙂

    • Tom says:

      Ik drink zelf zo goed als nooit alcohol. Ik denk niet dat ik deze maand al iets gedronken heb. Sommige mensen zijn verbaasd wanneer ze dat horen, maar eerlijk gezegd, negatieve reacties? Neen. Ik ben het dus helemaal eens met K.

  • K. says:

    Ik heb zelf nooit echt gedronken, tenzij een beetje toen ik zestien was 😉 Mijn consumptie is beperkt tot een paar fruitbieren in de zomer.
    Vooral mensen die mij niet echt kennen, blijven wel eens aandringen maar ik stoor me daar niet echt aan. Niet drinken is inderdaad iets anders dan de norm. Het liefst drink ik gewoon thee of spuitwater en dat wordt dan wel als heel zielig ervaren 😉
    Anderen ervaren het inderdaad als een spiegel. Ik heb geen probleem met mensen die wel drinken, ik vind het gewoon zelf helemaal niet lekker.

  • michael says:

    interessant 🙂

  • ysabel says:

    Ik drink al 15 jaar niet meer en kan dit heel erg bevestigen allemaal.
    Gelukkig is het niet altijd zo extreem dat mensen het water uit je handen slaan en zo.
    Ik heb het gevoel dat het betert!
    Dankuwel alleszins om dit eens wat te belichten!

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen