Brief

Aan de jeugd van tegenwoordig

Aan de jeugd van tegenwoordig

Vlaamse politicus Camille Huysmans publiceerde in de loop van 1939 veertien brieven in de Volksgazet, die in 1945 gebundeld werden in het boek ‘Brieven aan een Jongen Socialist’. Hij deelde zijn opvattingen over vernieuwing, tact, oorlog en vrede, verdraagzaamheid en jongeren. Curieus vzw selecteerde enkele citaten uit de brieven en daagde acht maatschappelijke stemmen van vandaag uit om ook een brief te schrijven aan de jeugd van tegenwoordig. Dit is de brief van hoofdredactrice Jozefien Daelemans. Illustratie: Fatinha Ramos

“De beste hoedanigheid – ik zeg niet de grootste, ik zeg de beste – van een kandidaat-politiek-man is, te bezitten, wat uitgedrukt wordt door dat kleine woord in vier letters dat luidt: takt. (..) Er zijn lui die met overtuiging denken dat zij een lofbare daad hebben begaan, wanneer zij, in zekere gevallen kwetsende woorden hebben gebruikt ‘om de waarheid te zeggen’.(..) Er zijn zelfs lui die denken dat hun grofheid een deugd is, wanneer zij slechts het bewijs leveren dat zij lijden aan een zeer minderwaardig gebrek aan opvoeding.” – Camille Huysmans

Beste jonkies, ‘De jeugd van tegenwoordig’, het was een tijdje de lievelingsband van mijn twee zonen van 9 en 12. Ze luisterden naar songs als ‘Deze neger komt zo hard’ en ‘Hengel at a bitch’. Als moeder wist ik vaak niet of ik moest meezingen, dan wel de radio onmiddellijk afzetten wegens pedagogisch onverantwoord. Schelden, drugs gebruiken en alles van waarde kapotmaken, het is het beeld dat vaak wordt opgehangen van de jeugd van tegenwoordig. En dan bedoel ik niet de band, maar de nieuwe generatie, de jonkies, de toekomst. Jullie dus.

Ik moet toegeven, jullie hebben het niet gemakkelijk vandaag. Millennials lijken wel van alles de schuld te krijgen: jullie zijn lui, zelfingenomen, narcistisch en gemakzuchtig. Het enige waar jullie mee bezig zijn is de perfecte selfie nemen of de langste thread maken op Snapchat. Toch? Tegelijk staat jullie generatie voor de grootste problemen ooit: de klimaatopwarming is ernstiger dan werd ingeschat, de vluchtelingencrisis zorgt voor een gigantische ontwrichting in de samenleving en nieuwe technologieën zullen de banen van de helft van de bevolking afpakken. Of tenminste, dat lezen jullie elke dag op jullie smartphones, waaraan jullie ook nog eens hartstikke verslaafd zijn.

“Jullie kunnen, in tegenstelling tot ik vroeger, de wereld niet nu en dan ‘afzetten’.”

Ik ben groot geworden in een wereld waarin je de krant moest kopen of het journaal moest opzetten als je wilde weten wat er in de wereld gebeurde. Dat is vandaag wel anders met die push notifications en live streams van alle Belangrijke Gebeurtenissen. Jullie kunnen, in tegenstelling tot ik vroeger, de wereld niet nu en dan ‘afzetten’.

Niet alleen krijgen jullie al dat nieuws voortdurend binnen, jullie staan ook nog eens elke seconde van de dag in verbinding met honderden mensen die hun mening geven over al deze ontwikkelingen en gebeurtenissen. Wij moesten vroeger een brief schrijven naar de krant als we wat te vertellen hadden. We wisselden op café ideeën uit over De Wereld en hoe die hoorde te zijn. Jullie zijn opgegroeid met het idee dat je op elk moment iets te zeggen kan hebben over elk onderwerp (van de laatste verwikkelingen op ‘Temptation Island’ tot de tweets van Trump) en deze bedenkingen, of brainfarts beter, ook met zo veel mogelijk mensen via verschillende kanalen moet verspreiden. En dat daarop ook weer iedereen wat te vertellen heeft. Hetzij met een emoji, hetzij met een lange rant in hoofdletters en met tientallen uitroeptekens.

“Niemand heeft jullie ooit geleerd hoe jullie moeten omgaan met de complexiteit van de nieuwe wereld.”

En daar loopt het zo ontzettend mis. Want niemand heeft jullie ooit geleerd hoe jullie moeten omgaan met de complexiteit van de nieuwe wereld. En al helemaal niemand heeft jullie voorgedaan hoe je moet communiceren en reageren op sociale media over deze nieuwe wereld. De oudere generatie al zeker niet, want jullie zijn honderd keer handiger met die dingen dan wij. Maar ook qua toon en communicatievaardigheden kunnen jullie niet kijken naar de generatie vóór jullie. Online etiquette is geen verplicht vak op school. En de nieuwste smartphone komt uit zonder gebruiksaanwijzing voor tactvolle communicatie. Bovendien zijn de grootste roeptoeters en online bullebakken regelmatig veertigplussers die het publieke debat verwarren met toogpraat om drie uur ’s nachts in een bruin café.

Daar maak ik me vaak zorgen om. In een paar decennia tijd is de manier waarop we met elkaar praten over wat er in de wereld gebeurt grondig veranderd. Ideeën uitwisselen, discussiëren, boodschappen verspreiden: alles gebeurt vandaag online, via nieuwe tools en platformen waar amper gedragsregels, codes of conduct zijn. Iedereen doet maar wat, of beter gezegd, roept maar wat. Schrijfster Caitlin Moran noemt het de grootste migratie in de geschiedenis: die naar het internet. Vandaag leven ongeveer 3,5 miljard mensen op het internet, dat zijn er 3,5 miljard meer dan 20 jaar geleden. Elk uur worden er op Facebook meer dan 30 miljoen comments en 17 miljoen statusupdates gepost. Twitter laat elke dag meer dan 500 miljoen meer of minder genuanceerde mini- boodschapjes uitvliegen.

“This is where we learn to talk”, zegt Moran. “This is where we learn our language. This is where we test our theories and ideas and see how everybody else is acting and in quantum cultural shifts, conversation changes this way or that based on the loudest voices, what’s allowed, what’s winning and what works.”

“Vandaag leven ongeveer 3,5 miljard mensen op het internet, dat zijn er 3,5 miljard meer dan 20 jaar geleden.”

What works is vandaag jammer genoeg: hoe grover hoe beter. Doodsverwensingen, haatberichten, online scheldpartijen… Kijk in de comment section onder eender welk online nieuwsbericht en je verliest ter plekke de hoop in de mensheid. “Er zijn lui die met overtuiging denken dat zij een lofbare daad hebben begaan, wanneer zij, in zekere gevallen kwetsende woorden hebben gebruikt ‘om de waarheid te zeggen’’. Het lijkt of Camille Huysmans in 1939 ook al op Twitter zat.

Onze politici, zij die het goede voorbeeld zouden moeten geven en onze samenleving zouden moeten leren ‘samen leven’, laten zich keer op keer meeslepen in de waan van de dag en uiten hun verontwaardiging en frustratie in hardvochtige tweets en opruiende Facebookberichten. Doordat hun platform zo groot is, bepalen zij de toon van het gesprek. ‘Takt’ zoals Huysmans het zo mooi schrijft, lijkt wel voor pussies, voor ‘bomenknuffelende linkiewinkies’ die hun ogen sluiten voor de waarheid. Maar de waarheid is dat tact zo gek nog niet is. De waarheid is dat het moed en inzicht vergt om stil te staan bij hoe een boodschap aankomt bij je tegenpartij. De waarheid is dat het moeilijker is om te praten over oplossingen dan om keihard te roepen dat het allemaal de schuld is van (vul zelf maar in). En de waarheid is dat we samen in deze shit zitten en er enkel uit zullen geraken als we leren overeenkomen en in oplossingen in plaats van verwijten gaan denken.

En daarvoor kijk ik hoopvol naar jullie, jeugd van tegenwoordig. Want jullie hebben al meermaals getoond dat jullie niet lui, zelfingenomen, narcistisch en gemakzuchtig zijn. Een klein jaar geleden gaf de achttienjarige Emma González een geëmotioneerde maar ontzettend krachtige speech, nadat ze haar vrienden en klasgenoten gedood had zien worden door een school shooter in haar school in het Amerikaanse Parkland. Haar speech activeerde duizenden jongeren die zich vandaag mobiliseren voor een strengere wapencontrole. In slechts een paar dagen tijd had haar Twitteraccount meer volgers dan die van de NRA (National Rifle Association).

“Het internet is nog steeds van ons, en vooral van jullie: de jeugd van tegenwoordig en de beleidsmakers en burgers van morgen.”

Enkele weken later, tijdens de March for Our Lives optocht, nam ze opnieuw het woord. Het meest pakkende deel van haar speech waren niet haar luidste woorden, maar was het moment waarop ze niets zei. Zes minuten lang, even lang als de tijd die de schietpartij had geduurd, hield ze een betekenisvolle stilte. Deze zes minuten stilte gingen viraal, ontroerden miljoenen mensen over de hele wereld en zetten honderdduizenden jongeren aan tot positieve actie. Binnenkort zullen de jongeren hun stem mogen uitbrengen en the powers that be op hun knieën krijgen. En dat dankzij zes minuten stilte. De jeugd van tegenwoordig, die ons leert hoe te communiceren en reageren in extreem moeilijke tijden.

De speech van Emma González en de verbondenheid die deze jongeren creëerden, zijn voorbeelden van de zoveel mooie dingen die het internet ons ook heeft gebracht. Een onbeperkte toegang tot kennis, publieksfinanciering voor waanzinnig goeie projecten, aandacht voor alledaags seksisme (#metoo), ontelbaar veel vriendschappen en liefdesrelaties die online zijn gegroeid. Het zou zonde zijn dat we dit alles laten afnemen door een stel tactloze roepers. Het internet is nog steeds van ons, en vooral van jullie: de jeugd van tegenwoordig en de beleidsmakers en burgers van morgen. Leer ons hoe het internet in plaats van het slechtste, het beste in ons naar boven kan halen.

De eerste versie van deze brief verscheen in het voorjaar van 2018 in het boek ‘Oproerkraaiers worden in stilte geboren, acht hedendaagse antwoorden op de brieven van Camille Huysmans’. Meer weten over Curieus of Camille Huysmans? www.curieus.be of www.camillehuysmans.be
Illustratie: Fatinha Ramos

Schrijf je reactie

1 reactie
  • Hannelore says:

    Mooie brief. Om het hardst en om het grofst is inderdaad en probleem in onze huidige samenleving.

    Ik voel wel de nood om even aan te halen dat ‘de jeugd van tegenwoordig’ geen Millennials zijn. Millennials zijn geboren tussen 1980 en 1995 (of 2000, afhankelijk van je bron). De jongste Millennial is bijgevolg 24 (of 19) jaar oud. De generatie waar in deze brief over geschreven wordt is gen Z.

    Een generatie waar ik trouwens hoop voor heb. Ik zie vechtkracht in deze jongeren, een meer open-minded houding ten opzichte van alles wat ‘anders’ is en aandacht voor klimaat. Laten we hopen dat zij het ook op lange termijn beter doen dan wij.

Jozefien was in een vorig leven art-director bij de vrouwenbladen en is nu kapitein van het Charlie-schip. Haar stokpaardjes zijn gendergelijkheid, beeldvorming in de media en het opvoeden van twee luidruchtige jongens.

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen