Gedacht

Leer me dan!

Alice (16) pleit voor een andere manier van onderwijs

Leer me dan!

Er staat een grote hervorming van het secundair onderwijs in de steigers. Vlaams Minister van Onderwijs Hilde Crevits praatte gisteren in de Zevende Dag met ouders, leerkrachten, directeurs en deskundigen. Onze jongste redactrice Alice heeft hier nog een paar belangrijke dingen aan toe te voegen.

Het is donderdagavond, half twaalf. Met mijn cursus wiskunde voor me zit ik aan één stuk door te geeuwen. Een verdieping lager liggen mijn ouders al in hun bed. Slaperig werk ik een vraagstuk over goniometrische functies af om zodadelijk nog een laatste keer de leerstof Romeins Recht door te nemen. De afgelopen week heb ik elke avond tot na elf uur voor school gewerkt. Morgen heb ik drie herhalingstesten. En dit weekend wordt al even druk want er moeten twee presentaties en een groepswerk worden afgewerkt.

Ik zit in het vijfde jaar ASO Latijn-Moderne talen, en natuurlijk heb ik niet altijd zoveel werk als hierboven beschreven. Maar de avonden waarop ik meer dan een uur vrije tijd over heb, zijn schaars geworden. Veel van mijn vrienden hebben hobby’s moeten opgeven omdat ze die niet langer konden combineren met school.

In vergelijking met de energie die ik in studeren stop, hou ik er enorm weinig aan over. En dat is jammer.

Het Algemeen Secundair Onderwijs heeft als functie een zo breed mogelijke basis mee te geven. Hoewel ik vrijwel continu bezig ben met school, heb ik niet het gevoel dat ik de afgelopen jaren zoveel heb geleerd. Vraag me iets over de aardrijkskundeleerstof van het derde jaar en ik sta met mijn mond vol tanden. In vergelijking met de energie die ik in studeren stop, hou ik er enorm weinig aan over.

Wanneer een examen gedaan is, telt alleen nog de leerstof van het volgende vak. De leerstof die we er een paar dagen eerder wanhopig in gepropt hebben, is volledig naar de achtergrond verdwenen. Vrijwel alle details ben ik direct na het examen alweer vergeten. En wanneer mijn jongere zusje me twee jaar later komt vragen of ik haar kan helpen met chemie, of haar wil ondervragen over geschiedenis, merk ik dat ik er bijna niets meer over weet.

En dat is jammer. Is onze manier van onderwijs wel zo efficiënt en rendabel wanneer meer dan drie kwart van de leerstof uiteindelijk in ons kortetermijngeheugen belandt? We worden gedurende het schooljaar wel aangespoord om te herhalen, maar iedereen weet dat slechts een enkeling dat ook daadwerkelijk doet. Moeten we niet dringend eens op zoek gaan naar een andere manier van onderwijs? Een manier van onderwijs die wél efficiënt en rendabel is, die ervoor zorgt dat we er op lange termijn veel meer aan hebben?

Neem nu de taalvakken. Zou talen leren niet veel meer praktijkgericht moeten zijn? Want in vergelijking met het aantal uren dat we erin stoppen, hebben slechts weinigen het gevoel dat ze na afloop van hun humaniora écht goed Frans kunnen. We hebben het vak nochtans wel zo’n drie tot vijf uur per week. Met de moderne technologieën zouden we daarvan toch minstens een uurtje al Skypend moeten kunnen doorbrengen? Met Franstalige scholen bijvoorbeeld. Een taal leren door te spreken met Franstaligen lijkt me veel zinvoller dan zinnetjes vertalen en woordjes leren in je werkschrift.

School krijgt mijn honger naar kennis niet gestild.

Ik ben altijd leergierig geweest, maar heb het gevoel dat school me niet meer echt kan boeien, kan motiveren. Mijn motivatie om voor school te werken is om mijn ouders tevreden te stellen, om mijn jaar niet over te moeten doen, om zo veel mogelijk toekomstmogelijkheden open te houden. Mijn motivatie is géén honger naar kennis, terwijl dàt het juist zou moeten zijn. Of laat ik het anders zeggen: school krijgt mijn honger naar kennis niet gestild. De dingen die ik op school leer zijn ongetwijfeld belangrijk, maar vaak slaag ik er niet in om het nut er van in te zien. Geschiedenis, talen, godsdienst, esthetica… Ik vind het allemaal enorm interessant, en toch zit ik een groot deel van de leerstof gewoon zonder nadenken van buiten te blokken.

Waarom die acht op tien me dan toch blij maakt weet ik niet. Het is een teken dat ik goed geleerd heb, een bevestiging dat er niets mis is met mijn geheugen, dat ik in staat ben om na te denken. We leren dat een acht op tien goed is, een zes middelmatig en een vier ondermaats. Punten lijken wel het enige wat van belang is, niemand die zich afvraagt of we van al dat studeren ook daadwerkelijk iets geleerd hebben.

Die cijfergerichte motivatie is volgens mij volledig fout. Het is juist zo belangrijk dat jongeren gemotiveerd worden om écht te willen leren, en niet om hun ouders tevreden te stellen, of gewoon om de beste van de klas te zijn. Leren zou geen verplichting, last of straf moeten zijn, maar iets wat we graag doen. We zitten tenslotte twaalf jaar lang op de schoolbanken, dan kunnen we toch proberen om van die periode iets leukers te maken?

Onze samenleving verandert enorm snel, maar het onderwijs lijkt niet mee te veranderen.

Leraren moeten zich aan hun leerplannen houden en dat lijkt het allerbelangrijkste. Dat de leerlingen in staat zijn om een zelfstandig, gezond en maatschappijkritisch leven te leiden wanneer ze de middelbare school verlaten, lijkt bijzaak.

Dat die eindtermen niet werken, verbaast me eerlijk gezegd niet.

Leren leren, sociale vaardigheden, opvoeden tot burgerzin, milieu- en gezondheidseducatie. Het zijn allemaal mooie eindtermen – en ook erg belangrijk – maar blijkbaar moeilijk haalbaar. Na vijf jaar middelbare school worstelen velen nog steeds met onze studiemethode, weten we nog veel te weinig over actuele politiek en moet ik vaststellen dat leeftijdsgenoten vaak liever het papiertje van hun koek op de grond achterlaten, dan dat ze twintig meter naar de vuilnisbak lopen.

Dat die eindtermen niet werken, verbaast me eerlijk gezegd niet. Leerkrachten weten niet hoe die vaardigheden en attitudes aan te pakken, want ze gaan over meer dan hun afgebakend vakgebied. En je kan er geen cijfer op plakken.

Ik denk dus dat ons onderwijssysteem dringend toe is aan verandering. Meer permanente evaluatie en herhaling, minder marathonblokken om snel weer te vergeten. Dat is veel zinvoller. En als je leerlingen wil motiveren om te leren, dan moet je ze ook tonen waaròm leren zo belangrijk is, en hoe geweldig het is om veel te weten. Je moet hen aan projecten laten werken waar ze achteraf ook fier op kunnen zijn, in plaats van ze hapklare brokken leerstof te presenteren die ze totaal niet kunnen plaatsen in de wereld.

Leerstof moet ons nieuwsgierig maken en een nieuwe wereld doen opengaan, in plaats van ons alleen te doen zuchten.

Je moet niet verwachten dat leerlingen vanzelf het nut inzien van de leerstof. Leerkrachten moeten net veel meer energie steken in het doen inzien van dat nut en wat je ermee kan bereiken. Door leren leuker te maken. Leerstof moet ons nieuwsgierig maken en een nieuwe wereld doen opengaan, in plaats van ons alleen te doen zuchten over het aantal pagina’s dat tegen morgen weer geblokt moet worden.

Het einde van mijn middelbare schoolcarrière komt stilaan in zicht. Grote veranderingen zal ik dus niet meer meemaken. Maar voor mensen zoals mijn jongere zus, hoop ik dat ze ooit even hard naar school zullen uitkijken, als naar vakantie.

Schrijf je reactie

124 reacties
  • Ik denk net als met alles kan je soms door alle bomen het bos niet meer zien. Soms moet je even inderdaad doorbijten om later terug te kunnen kijken en om te kunnen zeggen van kijk het heeft misschien niet direct wat opgeleverd maar ik ben hierdoor wel gekomen waar ik nu ben!

  • RB says:

    Ik heb mijn middelbaar zonder echt veel studeren gedaan, puur op intelligentie en opletten in klas. Dat kan niet iedereen, dat weet ik ook. Maar Frans of wiskunde zo heb ik er niet echt geleerd, dat heb ik geleerd door Frans (met veel haar op) te praten met franstaligen. Doordat ik nooit echt ben uitgedaagd en nooit heb moeten studeren waren hogere studies niet echt een sucses… Maar uiteindelijk ben ik goed terecht gekomen in de IT wereld, iets wat mij toen ook al interesseerde maar niet echt aan bod kwam in de 199x’s in een katholieke school.

    Het middelbaar is qua leerinhoud wel goed, maar niet qua methode. Je moet de leerlingen laten zien waarom ze die dingen leren met praktijkvoorbeelden. Dat kan niet met alles, maar als je gewoon moet leren omdat het moet is er geen motivatie, en vergeet men alles na het examen. En kinderen of tieners tot middernacht beladen met allerlei taken en opdrachten is ook niet echt goed voor de ontwikkeling. Een kind moet kunnen spelen, sporten e.a. leuke activiteiten doen naast studeren. Nu weet ik het wel waarom ik dat allemaal moest leren, maar toen was school tijdverlies voor mij. Ik ging omdat het moest en lette op omdat ik dan de leerstof genoeg kende om er door te zijn zonder te moeten studeren. Niet om kennis te vergaren of omdat ik het interessant vondt…

  • Kevin says:

    No offense, maar als je in het het vijfde jaar ASO Latijn-Moderne talen quasi een hele dag met school bezig bent en daar zoveel tijd moet insteken dan zit je op de verkeerde plaats. De meeste mensen die gemiddeld intelligent zijn doorlopen namelijk hun humaniora met de vingers in de neus. Wacht maar tot je bijvoorbeeld rechten gaat studeren aan de universiteit, good luck! Als je in het middelbaar al een hele dag bezig bent, dan kom je er in het hoger onderwijs nooit. Tenzij je natuurlijk 24 op 24 en 7 op 7 gaat zitten blokken, maar dat is ook niet de bedoeling. Wat op de banken gaan staan en luidop het hele ‘systeem’ bekritiseren kan iedereen, maar een structurele oplossing bedenken is een heel ander paar mouwen. Het onderwijs in België gaat trouwens al jaren achteruit. Als ik de huidige basiskennis zie van heel wat scholieren zak ik door de grond van schaamte. En dan zwijg ik nog over hun taalgebruik, de woordenschat die zij gebruiken, hoe ze schrijven etc. In het hoger onderwijs zit het ook fundamenteel verkeerd. Vooral op de hogescholen devalueren ze het concept van ‘een’ diploma volledig door effectief bijna iedereen die aan een richting begint het uiteindelijk (!) toch te geven. Ik ken genoeg voorbeelden van mensen die absoluut niet intelligent zijn en die ze dan na een jaar of 6-7 (voor een richting van 3 jaar) toch maar het diploma hebben gegeven, want ja, ze hebben toch zo hun best gedaan. Daardoor creëer je dat een bepaald deel van de beroepsbevolking daar staat met een diploma dat hen uiteindelijk gegeven is en dat ze absoluut niet zouden mogen hebben. Die mensen beginnen dan te zeuren dat ze ‘kutjobs’ moeten doen of nemen ze niet aan, want ze hebben tenslotte toch een diploma. Waanzin is het!

    • Lola says:

      Ik vind deze reactie best wel kort door de bocht. Mijn schoolleven in de humaniora was beslist niet simpel. Ik studeerde ook af binnen de ASO en kan mij die periode vooral herinneren van achter mijn bureau. Nu zijn we 3 jaar verder en krijg ik deze maand mijn diploma. Ja, je hoort het goed, ik legde mijn 3 jaar durende opleiding af binnen de minimumduur in tegenstelling tot vele van mijn collega-studenten. En dat heb ik de danken aan mijn harde werk in het humaniora. Door al dat harde werken, wist ik hoe ik aan de slag moest gaan met mijn leerstof. Ik steun Alice haar standpunt dus volledig. En ik denk dat zij precies op haar plaats zit. Vriendelijke groeten, Lola

    • Mara says:

      In welke egocentrische zwart-wit wereld leef jij?! Blijkbaar nog nooit van nuancering gehoord… Zonde

  • Koen Van Lommel says:

    Dag Alice,

    Wat een wijs artikel op je blog. Geloof mr, niet alleen leerlingen zijn gefrustreerd door het systeem. Ik geef al 31 jaar Frans en ik vind meer en meer dat ik alleen een echte leraar kan zijn door het leerplan niet te volgen. Ik speel al vele jaren lang Frans toneel met mijn leerlingen. Onder meer omdat ik vind dat ze daar zoveel meer mee leren dan in de zoveelste les over l’accord du participe passé (om nu even in clichés te spreken) en omdat ik ze zo kan aanspreken op hun talenten. Check maar eens even op youtube: sjca, Frans toneel.

    warme groet

    Koen Van Lommel

    • Helena says:

      Zo zou elke leerkracht moeten redeneren! Leerlingen zouden veel meer zin krijgen in de lessen frans (met als gevolg: grotere inzet, betere punten, gelukkiger gevoel)

  • Nijs Tim says:

    Beste Alice

    Ik mag misschien niet de persoon zijn die u zoekt, ik mag misschien niet de persoon die perfect zijn les kent.
    Maar ik leef ook onder het motto: “I don’t love studying. I hate studying. I like learning. Learning is beautiful.”. Geschreven door Natalie Portman.

    Even ter zake, je kwam tot het idee om met iedereen die het ziet zitten aan tafel te gaan en te discussiëren over hoe het onderwijs kan verbeterd worden.
    Ik ben zeker bereid om mee te werken.

    Waarom zou je mij misschien willen toelaten?
    Ik zit in het 6de middelbaar Sociale en technische wetenschappen. Het is ‘maar’ een TSO kan je denken. Oké, ik geef het toe ik ben niet iemand die vlot
    studeert. Ik lees in mijn vrije tijd massa’s boeken over psychologie, filosofie, sociologie. En ik ben sterke voorstander van het onderwijs van Freinet,
    Steiner, … . Ik zou later graag leerkracht in het secundaire onderwijs worden. En ik ben sterk geïnteresseerd in een debat met u.

    Ik besef dat je het op dit moment zal druk hebben met school en andere debatten te voeren.

    Ik zou misschien graag al een bevestiging van ontvangst willen. Dan bekijk je later de mail eens op je gemak.

    Met vriendelijke groeten
    Een medestudent 🙂

  • I says:

    Een illustratie;
    – eerste van de klas in ASO
    – idem bachelor
    – idem Master
    (en randopmerking: sinds het 5de leerjaar Frans gehad, maar nog steeds moeite met gesprekken met Franstalige collega’s).

    Een jeugd van studeren, geen hobby’s, amper uitgaan en bijgevolg weinig vrienden. Samengevat: enkel van het leven ontdekken wat het leerplan vond dat ik moest ontdekken. Waarom? Ik deed het voor mijn ouders – trots op jullie dochter! – en voor mezelf, dacht ik….

    Ondertussen 27 jaar en een veilige, maar weinig perspectief biedende job bij vadertje Staat. En nog steeds aan het zoeken naar ‘iets’.

    Volgens mij zorgt ons prestatiegericht onderwijs ervoor dat (niet iedereen, maar ik toch) we meer bezig zijn met scores in plaats van ontdekken, onszelf bepalen en onszelf ontwikkelen. In plaats van ‘leren wie we zijn of kunnen zijn’ voel ik mij herleid tot ‘geleerd hebben’. Mijn schooljaren lijken (wellicht overdreven, maar kom, ik laat de frustraties even de vrije loop) verloren jaren. Door de continue zoektocht naar goedkeuring – in de vorm van punten en gedrag (het brave meisje) – vermijd ik risico’s en uitdaging. Vaak heb ik de indruk dat ik nog moet leren hoe de echte wereld werkt, hoe mensen zijn, how the system works en van die dingen. Ik word geleefd.

    Ondertussen ben ik ook een jonge mama, en van mijn zoon verwacht ik ‘redelijkheid’ , ‘mate’ in alles, geen super scores, geen super mensje. Ik hoop dat als hij zo oud is als ik wel zijn plaats in het leven en rust met zichzelf gevonden heeft. Dat hij niet net als ik terugkijkt naar ‘verloren’ jaren (ja ik laat me even gaan…).

    Drie jaar geleden, diploma op zak, dacht ik dat ik de wereld aankon…

    Hé school, leer ons pc banking, leer ons sorteren en leer ons beseffen wat een impact de mens heeft op het milieu en op andere mensen, leer ons de werking van de mutualiteit , leer onze dochters dat we niet de perfecte huisvrouw & mama & lingeriemodel & carrièrevrouw moeten zijn en leer onze zonen dat een huishouden geen exclusiviteit voor vrouwen is, leer ons een lamp vervangen, een pc repareren en een band vervangen, leer ons…. leer ons ‘onze plan’ trekken.
    Lieve groetjes van je eeuwige student,
    I.

  • IW says:

    Hello Alice,

    I am also sixteen years old and your blog interests me very much (probably because I can imagine your story). I am studying ‘Science and Mathematics’ in the fifth year of secondary. I can imagine very well that you’re learning until the evening. As hobby I do music, I am busy with it four hours a week, only the lessons. And sometimes it is really hard to combine the schoolwork with my hobby. At those moments, my parents prefer that I would stop with music to be able to spend more time on schoolwork. I know many people who have already stopped their hobbies for school, which is actually very regrettable I think. But even more regrettable is when someone asks me anything about a subject of a few years ago and I don’t remember anything about it. Sometimes there are also some students who want to prepare themselves for a course of study at the university. I am wondering if it’s the task of a student to repeat the learning material. Actually it should be the task of the teachers to repeat during the lessons so the students could remember more of previously studied material. I’m not saying that it’s the fault of the teachers because I know that they have to reckon with the final objectives. Obviously the education must remain on a certain level but I also think it is better to revise some final objectives.

    Greetings

  • Bart Fets says:

    Dag Alice,

    ik ben onderwijskundige, 54 jaar, wat je schrijft is volledig in de lijn van het echte wetenschappelijke werk over leren en onderwijs.
    Kijk zeker ’s naar http://www.learningforthefuture.be, daar is o.m. een link waar je wetenschappelijke bevestiging krijgt van heel wat van je stellingen in je boeiende brief.

    • Hans Tubbax says:

      Proficiat Alice. De manier waarop jij jouw mening hier helder en doordacht neerschrijft, is in ieder geval van een veel hoger niveau, dan dat van sommige zelfverklaarde ‘volwassen’ intellectuelen die hier direct op de man spelen, in plaats van iets zinnig te zeggen.

      Het klassieke kennisgedreven ASO, heeft inderdaad zijn deugdelijkheid bewezen. Echter is kennis vandaag de dag zo volatiel en neemt de hoeveelheid exponentieel toe, dat het puur overbrengen ervan niet meer voldoende is. Het zoeken, filteren, interpreteren en combineren van kennis zijn essentiële competenties die leerlingen zouden moeten aangeleerd worden.

  • Vermeulen Kenny says:

    Ik heb ook een bericht voor deze snotaap…. niet iedereen leert even snel !!! ik maakte nooit m’n huiswerk, ik bereide mezelf nooit voor op examens… doch, ben ik nooit gezakt of m’n jaar moeten overdoen altijd geslaagd… maar er waren er anderen in mijn klas… die keihard studeerden, altijd huiswerk maakten en KEIVEEL energie in school staken… maar die dan toch faalden en herexamens moesten doen om toch te slagen.
    Omdat jij iets slimmer bent dan de rest van je klas betekend dat niet dat het onderwijs moet aangepakt worden, de kwaliteit van ons onderwijs is al erg genoeg gezakt de laatste jaren. Weet dan ook dat bijna alle certificaten en diploma’s die in Belgische scholen behaald zijn bijna overal ter wereld gelden… wat niet van andere landen kan gezegd worden. Word eerst volwassen (da’s nog steeds 21 in mijn ogen) voordat je je bek opentrekt.

    • Roda says:

      Het is te merken dat je nooit je boeken hebt opengedaan want er intelligent kom je niet over met zo onbeleefd te zijn^^

    • Jan says:

      betekent*

    • Sarah says:

      Als je zo onbeleefd en zonder respect reageert op iemand die duidelijk gewoon een persoonlijke en goed beargumenteerde mening schrijft, zegt dat meer over jezelf dan over de waarde van haar artikel.

    • Thomas says:

      Misschien had u beter wat meer gestudeerd. Dan zou u misschien geen dt-fouten schrijven, uw punten en komma’s beter gebruiken, volzinnen kunnen schrijven, geleerd hebben dat u niet hoeft te beledigen om uw punt te maken.

    • Simen says:

      je had beter je huiswerk wel gemaakt!
      dan was je op de hoogte van dt-regels 🙂

    • Karel Martel says:

      Ai ai ai, zo’n reactie, dat is toch echt niet nodig, meer nog: ze is totaal misplaatst.
      – omwille van de beledigingen waarom niemand heeft gevraagd (snotaap, …voordat je je bek opentrekt… )
      – omwille van de kromme redeneringen die bijna gaan pleiten om niet te studeren; in die redeneertrant is er ook niks aan de hand met spookrijden of roken: Inderdaad, het is aantoonbaar dat er spookrijders zijn die het er levend vanaf brengen of . Er zijn ook verstokte rokers die hun negentigste verjaardag kunnen vieren. Wat is daarmee bewezen?
      – “…dat bijna alle certificaten en diploma’s die in Belgische scholen behaald zijn bijna overal ter wereld gelden… wat niet van andere landen kan gezegd worden.” Wat is uw punt?
      – … in ‘uw’ ogen: dat zal dan de norm zijn?
      – schrijffouten; ja, wat wil je?
      Mijn andere bedenkingen sluiten aan op wat in de andere reacties is weergegeven. Nu maar hopen dat de oorspronkelijke “auteur” al die reacties op zijn statement nog eens met de gepaste aandacht overloopt, er toch maar even bij stilstaat en overweegt om zijn manifestatiedrang toch maar wat te temperen want veel felicitaties zijn er niet mee te halen. Bah.

  • Benoit Goddeeris says:

    Ik heb met ongeloofelijk bewondering uw artikel gelezen. Een van de zaken dat niet aangeleerd en getolereerd wordt in ons onderwijs is ‘critisch denken’. Hierbij leren we ons eigen gedacht vormen, bekomen we een sterk karakter en zullen we onszelf verrijken op verschillende vlakken. In de VS wordt er veel thuisonderwijs gegeven aan kinderen zodat er ook belangrijke zaken kunnen worden doorgeven: de interesses van de individuen worden aangemoedigd en verdiept, men leert er omgaan met respect voor mens en natuur, … Creativiteit, weerspanningheid, nieuwsgierigheid, ondernemersschap, levenslessen voor hun volwassen leven worden doorgegeven. Er wordt hiervoor gewerkt met de eindeloze informatiebron van het internet. Hierdoor scoren deze mensen veel beter in hun latere ( professionele leven )
    Mijn ( nederige ) tip voor U: dit is misschien uw levensdoel. Doe hier iets mee. In de worden van Ghandi: je moet het systeem niet bevechten, je moet het overbodig maken. Politiek zorgt niet voor verandering, de mensen doen dit!

  • Schreiber says:

    Magnifique lettre et très belle prestation télévisée d’une jeune fille très prometteuse. Je suis convaincu que ses propos seront entendus et qu’on entendra à nouveau cette jeune femme dans un avenir proche. A suivre..

  • Bruno Van Clemen says:

    Alice,
    je spreekt de woorden van iemand van een particuliere waarneming (nl. Latijn-moderne talen in een bepaalde school) een veralgemening maakt die onterecht is. Je mag het particuliere niet verwarren met een algemene tendens en dat doe jij overduidelijk wel.
    Ik ben leerkracht wiskunde en fysica in een derde graad ASO en wat wij (ik spreek hier duidelijk in naam van collega’s) leerlingen aanleren, is juist het korte-termijn-werken te overstijgen. Wiskunde en fysica lenen zich daar perfect toe (als je een bepaald moeilijkheidsniveau haalt). Het komt er dan niet op aan om een extra bewijs te zien/leren, maar een nieuwe vaardigheid onder de knie te krijgen die kan toegepast worden in oefeningen (die aan concrete toepassingen gelinkt kunnen worden, ik denk aan de theorie achter RSA-codering, ik denk aan de fysica achter de afbuigmagneten in het CERN enz). Het is geen toeval dat leerlingen uit de richtingen met veel wetenschappen en wiskunde aan héél wat olympiades kunnen deelnemen. Dààr kunnen ze opgedane kennis én vaardigheden toepassen.
    Leerlingen uit mijn richtingen voelen aan dat je wel ‘iets’ leert en dat het niet ‘gewoon leren voor 24 uur is’. Want voor alle duidelijkheid: daar ben ik ook hélemaal tegen. Dag na dag in elk lesuur.
    Ik geloof dat je een probleem aanvoelt, maar beperk je door te zeggen dat dat voor jouw situatie in jouw richting is.
    En voor alle volwassenen die denken dat ze hun onderwijservaring kunnen projecteren op de huidige onderwijssituatie, zeg ik ‘pas op’. Ik ben nog maar 40 jaar, dus niet superveel ervaring, maar ik weet één ding: wat wij meer dan 20 jaar geleden kregen is in niks meer te vergelijken met wat nu gegeven wordt in het onderwijs. Ik heb het de afgelopen 15 jaar héél sterk zien evolueren. Sommige dingen in goede zin, andere in slechte zin.
    Maar één ding weet ik wel: in de vakken die ik geef, is het niet gewoon kennis in het hoofd gieten en uitbraken op het examen.

    • Sarah says:

      Ik studeer zelf wetenschappen-wiskunde (laatste jaar). Ik ben volledig akkoord met u mening, maar wat Alice zegt klopt ook. De leerstof die we aangeleerd kregen in de eerste of tweede graad is echt niet meer gekend. Vraag ons iets uit de geschiedenis of aardrijkskunde van het derde of het vierde middelbaar en slechts 1 op de 20 zal u een gedeeltelijk correct antwoord kunnen geven.

  • Miguel says:

    Hier de integrale tekst van mijn blogbericht als reactie hierop.

    Op deze site https://charliemag.be/wereld/leren/ kan je het geweeklaag van een zestienjarige ASO-studente lezen. Ze leert geen nuttige dingen, en de dingen die ze leert, is ze twee jaar later vergeten.

    Ik heb wellicht al mijn verhaal tot vervelens toe herhaald, maar goed, dan nog maar eens.

    Toen ik uit het lager onderwijs kwam, was het duidelijk dat ik niets kon met mijn handen. Ik had echter (toen al) een aanleg voor de Nederlandse taal. Ik wou dus iets doen met talen, maar absoluut niet met mijn handen werken. Alle respect (én bewondering) voor zij die dat wel kunnen. Maar ik kan dat niet. Goed, ik wou dus ASO doen. Helaas besliste mijn vader daar anders over, iets waar ik hem twintig jaar nog heel “dankbaar” voor was. Hij veroordeelde me tot het VTI Gullegem, een barslechte school (toentertijd toch) waar ik echt niéts leerde. Letterlijk.

    Ik mocht dan toch naar het Spes Nostra, maar toen was het kwaad al geschied, natuurlijk. De eerste twee jaar zijn instrumentaal voor het aanleren van een goede studie-ethiek. Dan is een vakschool niet echt de ideale plaats als je liever met theorie en talen werkt. Ik heb me twee jaar nog goed kunnen handhaven, maar het vijfde jaar was er teveel aan. Mijn tante overleed op haar vijftigste aan kanker, en ik heb enkele examens leeg ingegeven. Ik had negen tekorten, van dewelke ik er nog zes ophaalde en ik wou dan ook gewoon mijn jaar opnieuw doen.

    Niet naar de wens van vader en dus zakte ik naar het BSO. Kantooradministratie en gegevensbeheer. Weg waren de lessen Duits, Spaans, Geschiedenis, Esthetica, … en terug waren de lessen Bedrijfsbeheer (na in het vijfde jaar geen BHH gezien te hebben). Ik zwaaide twee jaar later af met een flutdiploma, tja, eerlijk is eerlijk, met een BSO-diploma ben je niets, ook al heb je je zevende jaar gedaan, en wou dan mijn hoger doen met mijn twee passies: Nederlands en Engels.

    Niet naar de wens van vader, en dus ging ik gaan werken. Ik heb nooit de kans gekregen hoger onderwijs te volgen. Tot tien jaar nadat ik bij De Post begonnen was ik een depressie kreeg. Het was mijn lichaam die me de signalen gaf dat ik meer kon met wat ik kon, en gelijk had het. Ik ging opnieuw studeren, een B1 (nu HBO5) Management Assistant.

    Eén van die vakken die ik daar kreeg was Economie en Boekhouden. Nu, ik ben helemaal geen wonder met cijfertjes, nooit geweest. Maar de latente kennis die ik opdeed – toen ik het totaal nutteloos vond – heeft me er door gesleurd tijdens de lessen boekhouden. Ik haalde 63 op 80 voor mijn examen en dat met kennis die ik zo’n veertien jaar eerder opdeed. Toen had het geen zin, maar het heeft mij nu zéker geholpen om de leerstof die ik in het hoger kreeg onder de knie te krijgen. Zonder die toen nutteloos beschouwde lessen zou ik het nooit gered hebben. Dat ben ik zeker.

    Mijn punt hierin is drieledig.

    – Misschien interesseert het je niet (meer) zo veel wat je nu studeert? In dat geval kan ik enkel zeggen, hou vol. Bijt door. Als je uit het ASO komt kan je nog alle kanten uit – behalve de arbeidsmarkt. De kennis die je nu opdoet zal je NU niet dienen, maar wel binnen tien jaar. You’ll be glad you listened.

    – Misschien moet men toch eens er over nadenken om ook het kind bij de studiekeuze (actief) te betrekken. Nu luisteren ze te veel naar de ouders zonder de echte interesses van het kind onder ogen te nemen.

    – Ik studeer nu bijna af als gegradueerde en zou graag verder doen voor mijn Bachelor, liefst ook in avondonderwijs. Helaas kan dat niet, en enkel in afstandelijk afstandsonderwijs. Misschien dat Crevits er voor kan zorgen dat werkenden ook nog kunnen verder studeren voor een Bachelor in avondonderwijs, zonder er afstandsonderwijs in te betrekken of deeltijds te moeten gaan werken. Ik moet ook een huis afbetalen.

    Al denk ik niet dat iemand dit hier gelezen heeft, eigenlijk.

    • ongeruste ouder 2 leerlingen says:

      Beste,
      Dag Alice,
      Toevallig op de website gekomen :https://charliemag.be/wereld/leren/
      Wat een heerlijke schrijfstijl !!
      De zogenaamde (sensatie)journalisten in de lokale pers kunnen hiervan nog leren…

      Wat erg opviel was je stelling : “(…) Dat die eindtermen niet werken, verbaast me eerlijk gezegd niet. Leerkrachten weten niet hoe die vaardigheden en attitudes aan te pakken, want…”.

      Toch even enkele inhoudelijke bedenkingen :
      Maw de leerkracht zou niet weten hoe de leerplannen toe te passen ?
      Indien dit juist zou zijn, wat ik sterk betwijfel, is die leerkracht niet op zijn plaats of mist de (normale) begeleiding vanuit de schooldirectie.
      De eindtermijnen en zijn uitwerking (link naar leerplannen) vindt iedereen via :
      http://www.ond.vlaanderen.be/curriculum/basisonderwijs/index.htm
      http://onderwijs.vlaanderen.be/eindtermen-ontwikkelingsdoelen-leerplannen-basisonderwijs

      Voor zover bekend kijkt de inspectie Vlaams onderwijs, waarvan de Vlaamse onderwijsminister toch de baas is, net voornamelijk naar het toepassen en de integratie van de opgedane kennis…
      Overal vindt men al dan niet gemotiveerde ambtenaren echter die dienst komt maar om de 10 jaar school-nazicht doen…

      Maw als jij als leerling dit (geïntegreerd) toepassen van je kennis in je school niet hebt mogen ondervinden, is er duidelijk een schoolprobleem. Pisa-testen ten spijt, zijn je vaststellingen een oproep om een duidelijk signaal vanwege Mevr. Crevits. Hervormen om te hervormen of op vraag van machtsgroepen, bieden hieraan geen oplossing.
      Misschien vindt je leerkracht in de door de onderwijskoepels aangevuld leerplannen de essentie van de eindtermen niet meer weer.
      Klein eenvoudig praktijkvoorbeeld; in de TSO zegt een eindterm dat de leerling moet kunnen lassen, sommige scholen beperken zich als evaluatie met de examenvraag wat de definitie is van lassen. Maw enkel kennis werd gevraagd dus geen toepassingsgericht onderwijs.

      Gezien alle persaandacht, mag de lezer ervan uit gaan dat nu de Vlaamse minister dit snel zal nakijken of eerder zich wegsteken achter méer autonomie voor onderwijskoepels en school ?
      Hieraan heeft de ouder-belastingbetaler, bezorgd om een degelijke schoolopleiding voor hun kinderen en -dank zij jou boodschap, de leerlingen, geen boodschap; hopelijk vinden andere politieke partijen snel een politieke oplossing !?

      Het is juist dat een bepaalde onderwijskoepel liever geen inmenging (eindtermen, DVO dienst maakt ASO-leerplannen etc) wenst en dit vanuit haar concurrentiestrijd met andere inrichtende machten.
      Sommige van deze laatste zien het onderwijs (werkingstoelagen) als een middel om andere -niet onderwijs- taken uit te voeren, zoals het bouwen van serviceflats etc. (lees de jaarrekeningen van grote inrichtende machten met hun fiscale instrument zoals een Stichting , er maar op na)
      Maw er is (politiek) nog heel veel werk aan de winkel !!

      Hopelijk is er snel (pedagogische) resultaat opdat jij als terecht kritische leerling er nog mag van profiteren, zoals wettelijk is bepaald.

      Als besluit moet gesteld dat alle wettelijke elementen er zijn om aan je wensen te voldoen.
      Dus geen pleidooi voor een “andere manier van onderwijs” wel een betere en correcte opvolging intern de school met een regelmatiger, duidelijker en transparanter nazicht vanuit de overheid.

      Geniet nog van je studententijd !
      Een ongeruste ouder van 2 leerlingen.

  • Inge Peeters says:

    Hallo Alice,
    knap wat je allemaal vertelt en wat je allemaal wil veranderen!
    Als ik je brief lees en naar je luister komt mijn studietijd helemaal terug!
    Ik ben nu 47 j en ben kleuteronderwijzeres en toen in “mijn tijd” ging het er net zo aan toe!!
    Ze roepen al jaren over hervormingen in het onderwijs, maar weinigen zijn er in geslaagd om echt iets te veranderen.
    Ik ben afgestudeerd in ’91 en wat ik toen allemaal in de klas deed in vergelijking met nu….Het is een enorm verschil! We moeten ook allemaal veel harder en langer werken dan voordien. Hoe komt dat: door de verandering van de maatschappij, door de verandering van de schoolpopulatie en door de vele administratie taken die we nu allemaal moeten doen!
    Wat jij vraagt, vragen wij als leerkrachten al jaren, maar we zijn zo hard bezig met de leerplannen en einddoelen te halen dat er inderdaad weinig tijd over blijft voor andere zaken!
    In elk geval is de discussie weer eens geopend en hopelijk vloeit daar iets positiefs uit!! Ik wens het alle leerkrachten en leerlingen toe!

  • Thorben Dhaenens says:

    Dag Alice,

    Good job!! Onderwijs is helemaal niet meer wat het zou moeten zijn vandaag en de reden is internet = grootste leerschool). Ik ben het eens met de critici dat je een basis moet hebben voor een bepaald vak om verder te kunnen bouwen, maar vandaag zijn er duizenden basissen dat je MOET kunnen (grammatica van dat, woordenschat, die taal, dat computerprogramma, sociale vaardigheden voor dat, enz…). Als ik een bepaalde theorie niet snap of een inzicht tekort heb dan kijk ik via het ‘moderne’ google, youtube, tedtalks, enz… (beste onderwijs ever!!)
    Velen denken dat je al die informatie nodig hebt in het hedendaagse onderwijs/leven/werk, maar laat me toch even duidelijk zijn: gaan we in de toekomst onze schrijfvaardigheden nog nodig hebben? Nee! Heb ik al ooit veel mensen de stelling van Pythagoras zien gebruiken? Nee! Kan iemand de toekomst voorspellen in een wereld die continue veranderd en waar informatie snel achterhaald is? Nee!
    Leerrendement is niet optimaal, het blijft er niet in. Enkel waar ze interesse/passie voor hebben (en die passie wordt nog onderdrukt als ze beter moeten presteren in vakken die ze niet graag doen).
    Wat voor mij toekomstonderwijs is:
    Waar de leerling zelf zijn leraar en informatie mag kiezen die hij wil.
    In de plaats van al die administratie zouden leraren als coach kunnen intreden. Om passies en talenten te ontdekken bij mensen die nog op zoek zijn (zowel kinderen als volwassenen) en ze de weg naar informatie tonen die aansluit bij hun passie (dat is een leraar die hoog leerrendement wil zonder bore- of burn-outs, gewoon op het niveau van de persoon zelf).
    Iedereen is en kan uniek zijn, als je allemaal dezelfde basissen MOET kennen, tja wat is dat dan ‘uniek’, maar toch hoor ik toch zo veel leraren zeggen dat het kind centraal staat… Ik zou eerder denken dat die vervloekte eindtermen de nagel op de doodskist zijn. Zelfs als je ze nu veranderd, tegen dan is er terug nieuwe informatie achterhaald waardoor eindtermen eigenlijk geen enkel nut meer vormen.

    Ga zo door Alice!! ( en hopelijk kom je nog veel meer in onderwijsdebatten terecht)

  • Valeria Catalano says:

    Beste Alice,

    Taal leren is een ongelooflijk complex proces. Dat we na het humaniora (ofschoon die humaniora geen humaniora meer is in de meeste gevallen) niet allemaal even goed Frans spreken, lezen, schrijven en verstaan heeft uiteraard met veel meer te maken dan met het wel of niet integreren van moderne technologieën, naar Frankrijk gaan, met Franstaligen spreken enz. De democratisering van het onderwijs, ingezet enkele decennia geleden, is sociaal gezien een uitstekende zaak geweest, maar heeft ook als belangrijk neveneffect dat het niveau van het onderwijs gedaald is, zowel bij de leerlingen, die nu massaal aan alle niveaus van het onderwijs deelnemen, als bij de leerkrachten, die dat ook doen, van de kleuterschool tot aan de universiteit. Briljante geesten zijn nu eenmaal niet dik gezaaid, en het is dan ook normaal dat toename in aantal van het geheel de groep uitstekende leerlingen en leerkrachten sterk relativeert.

    Het is dus niet door een uurtje te Skypen dat je het niveau Frans gemiddeld zal opkrikken. Ik kan je verzekeren dat het niveau Frans van sterke leerlingen heel hoog is. Dat bewijst bijvoorbeeld de Olympiade voor het Frans “Olyfran”. Zwakke prestaties of zwakke resultaten op school in het algemeen of voor het vak Frans in het bijzonder hebben vaak meer te maken met sociaal-economische en culturele achtergronden. Hieraan werken is veel belangrijker dan slogans lanceren die wel populair klinken maar een slag in het gezicht zijn van al die betrokken leerkrachten en vakspecialisten die alles doen om het niveau van het onderwijs te redden, vernieuwing te brengen, te motiveren enz. En geloof mij, om een taal te leren, moet je echt ook wel studeren. Daar horen oefeningen bij, vertalingen en andere fratsen. Je speelt geen fuga van Bach als je niet twee uur per dag gedurende enkele jaren oefent. Dat niet iedereen die concentratie en discipline kan opbrengen is gewoon een feit. We kunnen en moeten proberen een minder doel te bereiken, en mogen al blij zijn als we met z’n allen broeder Jacob uit die verdomde blokfluit kunnen wurgen. Je mag het als metafoor zien.

    Uiteraard zijn we met zijn allen grote voorstanders van vernieuwing, leermiddelen die ons in staat stellen onze doelen beter te bereiken en onze leerlingen en studenten te motiveren. Men leze de vakliteratuur erop na. Heel veel is al bereikt wat dat betreft en heel veel scholen en leerkrachten maken er dan ook gebruik van. Dat dit niet overal even efficient en motiverend wordt ingezet zal zeker waar zijn, maar het neemt niet weg dat het gebeurt. Daarenboven ligt een deel van de verantwoordelijkheid ook bij de lerende zelf.

    Veel succes met je verdere studies,

    Valeria Catalano, Lector Frans en Franse Vakdidactiek

    • miguel says:

      Net door de democratisering van het onderwijs kunnen briljante geesten die in een bescheidener wieg geboren zijn ook deelnemen aan het universitair onderwijs.
      Rijkdom =/= intelligentie, en ik ben blij dat we van dat nepotisme vanaf zijn.

      Groeten, een BSO-afgestudeerde die wellicht wel wat meer had gekund.

    • Noémie says:

      Hey Valeria,

      Je hebt uiteraard een punt als het op taalverwerving aankomt (waar blijven die petities voor meer niet-engelstalige, ondertitelde films en series, muziek, etc?), maar ik denk dat je Alice gedeeltelijk verkeerd interpreteert.

      Ik ben nu 23, dus ik heb zelf m’n middelbaar nog niet zo gek lang geleden verlaten, en ik kan me hetzelfde gevoel ook herinneren: het gaat er niet om dat studenten Frans gaan leren door dat uurtje skype als je de basisgrammatica en vocabulaire er niet in drillt – het gaat erom dat een groot deel van de leerlingen nog nooit met een franstalig iemand gebabbeld heeft. Not once. In zes jaar tijd. Ik ook niet, trouwens – waar zou ik die in hemelsnaam zijn tegengekomen? Je voert gesprekjes met je al even hard sukkelende klasgenoten over het vooraf bepaalde onderwerp dat bij de vocabulaire van deze week hoort, en daarmee is de kous dan af. En er moet zoveel handboek en werkboek gezien worden, dat oefeningen maken het meestal sowieso al wint van spreken.

      Het gaat erom om dat Frans, waar de meeste mensen van mijn generatie héél weinig voeling mee hebben, terug dichterbij te brengen als tweede landstaal, om te laten zien dat het zin heeft om het te beheersen. En dat mag je dan doortrekken naar alle andere vakken.

      Ik zal de eerste zijn om toe te geven dat tieners met hun hele “school interessant vinden is niet cool” mentaliteit geen dankbaar publiek zijn, maar het zijn geen kippen zonder kop, en de vraag “waarom moet ik dit kunnen of kennen?” wordt in ons huidig ASO maar zelden beantwoord. Alsof die middelbare school een eilandje is buiten de echte wereld, ipv stap één om een interessante volwassene te worden.

  • Sinsinian Ellen says:

    Verder op mijn reactie van 10.33 … De werking van onze hersenen zijn aan het wijzigen! Kennis is altijd toegankelijk via het internet. Je hersenen onthouden de snelste weg naar je doel, dat is nu vaak hoe je iets moet te weten komen eerder dan het zelf te moeten weten. Dus vanbuiten leren om veel kennis te vergaren is uit de mode. De standy basis kennis is minder omdat we succesvol zijn als we weten waar iets staat.

  • Fik Verbiest says:

    Beste Alice,
    Met veel bewondering naar je geluisterd op Reyers Laat en je artikel gelezen. Het is best mogelijk dat je een boegbeeld wordt voor de hervorming van het onderwijs. met je blog op Charlie en je aanwezigheid op Reyers Laat leverde je alleszins een mooie en constructieve bijdrage.
    Als ik me niet vergis dan heeft onze huidige methode en organisatie van onderwijs nog steeds te weinig respect voor het welbevinden van leerlingen. Zoals je aanhaalt ligt de klemtoon nog veel te vaak op goede resultaten (punten) en veel te weinig op persoonlijke ontwikkeling.
    Mocht het zijn dat men effectief naar jou zal luisteren, wil je dan iets voor me aankaarten? In welke mate behoort ‘gelukkig zijn’ tot de eindtermen van het onderwijs. Gelukkig zijn geeft mensen -jongeren in het bijzonder- namelijk de ruimte en de mogelijkheid om hun potentieel aan te wenden en zichzelf te realiseren tot hun ‘beste’ versie.
    Veel succes! – Fik Verbiest

  • Fik Verbiest says:

    Beste Alice,
    Met veel bewondering naar je geluisterd op Reyers Laat en je artikel gelezen. Het is best mogelijk dat je een boegbeeld wordt voor de hervorming van het onderwijs. met je blog op Charlie en je aanwezigheid op Reyers Laat leverde je alleszins een mooie en constructieve bijdrage.
    Als ik me niet vergis dan heeft onze huidige methode en organisatie van onderwijs nog steeds te weinig respect voor het welbevinden van leerlingen. Zoals je aanhaalt ligt de klemtoon nog veel te vaak op goede resultaten (punten) en veel te weinig op persoonlijke ontwikkeling.
    Mocht het zijn dat men effectief naar jou zal luisteren, wil je dan iets voor me aankaarten? In welke mate behoort ‘gelukkig zijn’ tot de eindtermen van het onderwijs. Gelukkig zijn geeft mensen -jongeren in het bijzonder- namelijk de ruimte en de mogelijkheid om hun potentieel aan te wenden en zichzelf te realiseren tot hun ‘beste’ versie.

  • Didier says:

    Ons huidige onderwijssysteem is de optelsom van alle goede bedoelingen uit het verleden. Het bewijst nog maar eens dat goede bedoelingen niet volstaan. Een diploma is al na enkele jaren compleet uitgehold. Het is een document dat enkel bewijst dat je op een bepaald moment een minimale hoeveelheid van een bepaalde leerstof in je hoofd hebt kunnen prenten. Erger nog: zelfs vóór je je diploma behaalt, stel je vast dat veel van de leerstof uit de eerste jaren al vergeten is. Ons onderwijs houdt totaal geen rekening met de wetten van de geheugenleer. Pas op mijn vijfentwintigste (!) heb ik zelf (!) ontdekt hoe je met een paar simpele technieken de capaciteit van je memorie vlot kunt verdubbelen of zelfs verdrievoudigen. Wedden dat we over tien jaar nog altijd dezelfde problemen vaststellen als dertig jaar geleden?

  • Sinsinian Ellen says:

    Hallo Alice, Ik ken het gevoel. Je leert iets, doet de test en onmiddellijk erna ben je het vergeten. Ik zocht ook naar het nut hiervan. Ik zat met mijn zus in de klas die leerde even lang, had lagere punten maar weet nu nog veel meer van de leerstof als ik. Je hersenen worden goed getraind en nu nog als ik. over iets heel weinig weet, leer ik het, doe een presentatie of geef les als een expert en weet er morgen niets meer van. Het voordeel is dat je zo ruim inzetbaar bent. Verder is het later ook zo dat je altijd meer werk zal krijgen dan je aankan. Doseren is heel belangrijk ook tijdens je carrière. Sport en hobby’s geven je juist extra energie. Het maken van goede strategische keuzes is de grootste uitdaging. Die groeps taken nemen veel tijd weg maar ook hier kunnen jullie door slim te verdelen in de groep 50% tijdwinst halen. S6

  • Miet says:

    Dag Alice,

    Ik heb je stuk gelezen, en het is herkenbaar. Je hebt een punt, en eentje dat al lang meegaat. Dat al ‘in mijnen tijd’ gold. En dat punt is ‘moeder, waarom leren wij als we het toch niet onthouden?’ Maar je valt ook in exact dezelfde valkuil als ik ‘inmijnentijd’, mijn klasgenoten, die van mijn broer, mijn zus, intussen mijn eigen kinderen en zoveel mensen: ‘ze moeten ervoor zorgen dat ik gemotiveerd blijf en leergierig enzo.’ Ze. De leerkrachten, de directie, het schoolsysteem, de minister. Niet ik. Ze. Want van ons leerlingen kan je dat toch niet verwachten, dat wij dat allemaal vanzelf leuk en interessant en nuttig genoeg vinden om het graag te doen, nietwaar?
    Je trapt ook in nog een andere valkuil: die van ‘mijn ervaring geldt ook voor (de meeste van) mijn klasgenoten en is dus algemeen’.
    Eerst die laatste. Jij zit in het ASO. De meeste leerlingen in Vlaanderen zitten niet in het ASO, maar in het TSO of BSO. Die richtingen zijn vanzelf praktischer gericht, zeker het BSO. Dat is normaal, want beroepsrichtingen zijn – uiteraard – een opleiding tot een bepaald beroep. Heel praktisch voor dat beroep, heel duidelijk waar alles wat je leert voor dient, maar tegelijk heel beperkt tot dat ene beroep (of enkele beroepen). Je kan ook niet alles hebben. Een goede kok heeft immers niks aan de stelling van Pythagoras. Dus als je ècht op school praktijkgericht onderwijs wil krijgen: dat kan. Kies een richting in het TSO of BSO. Ik heb er les gegeven (ja, ik ben zo’n leerkracht die er ooit de brui aan heeft gegeven). Alle respect voor die leerlingen, die weten heel vaak van aanpakken. Die kunnen dingen die ik nooit zal kunnen. Ga er zelf vooral niet van uit dat jouw verzuchting het verhaal van alle leerlingen is. ASO-leerlingen hebben die neiging wel vaker, heb ik gemerkt. En ja, ik dacht ook zo toen ik zelf in het secundair zat. Onbekend is onbemind, niet?
    Je eerste punt dan. Je hebt een punt als je wil weten waar leerstof voor dient. Wel, waarom vraag je het dan niet gewoon aan je leerkracht? In het beste geval krijg je een antwoord. Of het je bevalt of niet. Hoera, iets bijgeleerd. In het ergste geval krijg je geen antwoord, en wat heb je dan verloren? Dan leer je alleen dat je leerkracht het eigenlijk ook niet weet. Nou ja, dat weet je dan ook weer. Bekijk anders ook eens zelf de leerplannen voor jouw richting. Die zijn vrij te vinden op het internet. Het is wel een pak leesvoer, maar goed. Zei je niet dat je leergierig bent?
    Je hebt goede ideeën. Waarom voer je die dan niet zelf uit? Het is iets te gemakkelijk te verwachten dat iemand anders, de leerkrachten of ‘het systeem’, jouw ideeën maar moet uitvoeren. Probeer het gewoon zelf. In het Frans skypen met Franstaligen: prima. Klinkt ook makkelijk uit te voeren. OK, organiseer het dan. Go for it. Zoek wat medeleerlingen die dat ook een goed idee vinden, probeer een systeem te vinden waarin dat mogelijk is en leg het voor aan je leerkracht Frans. Waarom moet jij dat doen en niet die leerkracht? Wel, omdat die leerkracht veel ander werk heeft dat jij niet ziet. Omdat die leerkracht gebonden is aan de verwachtingen van de inspectie, van de directie, van ouders, van een hele hoop mensen die jij niet ziet. Omdat die leerkracht misschien gewoon niet zo onderlegd is in die nieuwe media als jij. Allerlei redenen dus. Maar dat hoeft geen probleem te zijn. Als jij samen met een stel anderen iets op poten kunt zetten dat bruikbaar is in de klas, is de kans heel groot dat je leerkracht daarin meegaat. Wie weet lukt het zo goed dat jouw projectje andere projectjes uitlokt. Nieuwe skypecontacten, een uitwisseling, zoiets. Zou prachtig zijn.
    ‘Jamaar, daar heb ik geen tijd voor.’ Ah, en ‘ze’ hebben daar wel tijd voor? Om jouw ideeën uit te voeren? Is dat niet een beetje gemakzuchtig?
    ‘Jamaar, en wat als het niet mag van die leerkracht?’ Laat jij je door zo’n ‘wat als’ tegenhouden? En zou dat zo erg zijn? Dan zoek je toch gewoon een manier om die skypegesprekken door te laten gaan, buiten de school om.Tijdens de middagpauze. Woensdagnamiddag. Tijdens het weekend. In je vrije tijd? Ja, in je vrije tijd, waarom niet. Je bent toch leergierig? Jij wilde toch meer praktijk?
    ‘Jamaar, en als het mislukt, dan is dat allemaal verloren tijd!’ Is jouw tijd dan kostbaarder dan de tijd van de ‘ze’ die het volgens jou wel moeten uitvoeren? En is een mislukking zo erg? Ook als je het niet opgezet krijgt, leer je er immers uit. Je leert dat sommige dingen toch niet zo simpel zijn als ze lijken, je leert overleggen met anderen en rekening houden met hun mening, je leert onderhandelen met vreemden en met je leerkracht. Een leerervaring voor het leven. En je doet dat allemaal zelf. Dat geeft pas voldoening. Een voldoening die niet in punten kan worden uitgedrukt. Iets leren hoeft niet hetzelfde zijn als slagen in je opzet.
    Dat er aan het systeem een en ander kan veranderen, daar ben ik het roerend met je eens. En niet alleen ik, ook een hoop mensen uit het systeem. Verwacht alleen niet dat je een gigantisch grote, logge tanker als het onderwijs op enkele jaren tijd kan keren. Zelfs de minister kan dat niet.
    En verwacht zeker niet dat dat lukt door ideeën te lanceren en dan achterover te leunen en te wachten tot iemand anders ze uitvoert. Probeer zelf en leer uit je ervaringen. Jij kan dat. Je hoeft nu alleen maar ‘Potverdorie, eigenlijk is het zo. Hop, we schieten in gang.’ te zeggen.
    Enneuh … Niemand zegt dat je dat alleen moet doen. Zoek gelijkgezinden, overleg, brainstorm, netwerk. En dan lukt het wel. Of niet, maar dan heb je er alleszins uit geleerd. En daar gaat het toch om, niet?

  • Jolien Van Obbergen says:

    Beste Alice,

    Allereerst wil ik je feliciteren met het neerschrijven van deze tekst. Daaraan is duidelijk te zien dat al die jaren opleiding zeker niet voor niets zijn geweest aangezien dit heel goed neergeschreven is voor een 16-jarige.

    Ik ben momenteel 24 en kan mij er in vinden dat er inderdaad weinig details onthouden worden van hetgeen men in het secundair onderwijs leert. Op dat vlak is er zeker verbetering mogelijk. Anderzijds vind ik het vreemd dat je zoveel moeite moet doen, elke dag opnieuw, om hoge punten te behalen. Ikzelf heb ASO moderne talen – wetenschappen gestudeerd en kan mij niet herinneren dat ik hard heb moeten werken hiervoor. Integendeel, als ik aan die periode terugdenk, had ik juist heel veel vrije tijd en ontspanning. Nadien heb ik farmaceutische wetenschappen gestudeerd aan de universiteit en het is eigenlijk pas dan dat “het echte werk” begint. Momenteel ben ik apotheker en volg ik de ManaMa-opleiding industriële farmacie en ik kan het je verzekeren, het wordt telkens alleen maar zwaarder.

    Ik denk niet dat het mogelijk is om iedereen in het secundair onderwijs expert te maken in alle vakgebieden. Dit vormt een basisopleiding (toch als je voor ASO gekozen hebt) om nadien een keuze te maken waarin je je verder wilt specialiseren. Ik heb daarbij voor een wetenschappelijke richting gekozen en het is daarin dat ook de zaken van het secundair onderwijs opnieuw opgefrist en verder uitgebreid worden. Ik weet dus wel heel veel i.v.m. chemie en biologie, maar ook fysica en wiskunde kwamen in de opleiding terug aan bod, maar deze laatste heb ik minder nodig in de praktijk. Talen op zich kwamen bv. niet in de opleiding aan bod, maar ik beheers het Engels wel heel goed aangezien ik al vaak Engelse teksten heb moeten schrijven en ook cursussen en ander leermateriaal soms in het Engels zijn. Daarvoor was de basisopleiding in het secundair dus zeker noodzakelijk. Vakken zoals geschiedenis en aardrijkskunde beheers ik momenteel dus minder goed, maar dat heb je natuurlijk zelf in de hand. Je hebt altijd de mogelijkheden om deze opnieuw en verder bij te scholen.

    Ik raad je dus aan om eens goed na te denken over hetgeen je zelf wilt bereiken in de toekomst. Als je vindt dat je opleiding te weinig praktijkgericht is, zijn TSO en BSO mogelijke opties. Als je ASO wilt blijven volgen, moet je je ervan bewust zijn dat dit voornamelijk theoretisch is en dat niet veranderd als je verder gaat studeren aan een universiteit. Dit zijn namelijk academische opleidingen. De praktijk begint pas als je nadien gaat werken. Zonder de theoretische basis sta je nergens en de tijd is ook beperkt. Ik heb in mijn opleiding bv. wel de nodige practica gehad om zaken in de praktijk aangeleerd te krijgen, maar je kan niet van elk vak én theorie én praktijk krijgen. De professionele opleidingen zijn hier dus meer geschikt voor.

    Ik vind het alleszins wel heel positief dat je zo leergierig bent en hoop dat je de geschikte weg voor jezelf kan vinden.
    Alvast heel veel succes daarmee!

  • SaSiBeau says:

    Hallo,

    Jij zegt idd wat iedereen denkt. Ik heb TSO gedaan (techniek wetenschappen) en ok wij kregen zeer veel wiskunde, chemie, fysica en biologie waar we waarschijnlijk iets aan zullen hebben als we een chemische of fysische richting uit willen maar de talen die we kregen zijn ook te gefocust op schrijven, we kregen frans nederlands en engels, terwijl duits eigenlijk ook een vak is dat we hadden moeten krijgen om ons ten minste verstaan baar te maken. Aardrijkskunde en geschidenis ware leuke tijdsopvullingen maar als je 7 vervangleerkrachten op een jaar tijd hebt leer je er ook niets van. Het enige dat ik nog weet is dat er een van die vervangleerkrachten met hand en tand zijn les ons duidelijk maakte (was 1 les dat die gaf en dan was die weer weg) van die les weet ik zeer veel nog maar dat is puur hoe dat de leerkracht het bracht. Voor de rest zijn datums uit mijn hoofd verdwenen en alleen de grove lijnen zitten er nog in.

    Nu de hogeschool tja ik heb erop gezeten en dat is al, want ik kreeg een kind en vond geen opvang dus alles moeten stoppen. Nu heb ik toen ineens alles moeten leren dat belangrijk is, belastingsbrief invullen, winkelen met een zeer beperkt budget, koken, een kind opvoeden, het huishouden runnen,… ze zouden in het 5de en 6de middelbaar eens een weekje moeten leren hoe je in het echte leven dingen doet in plaats van de eeuwige manier van andere leefwerelden een weekje te laten zien.

    Iedereen zal ooit in zijn leven geconfronteerd worden met al die dagelijkse dingen, als je dan een paar dingen leert over hoe je bijvoorbeeld eten klaarmaakt, hoe je met geld om moet gaan en zo van die dingen.

  • Leentje V says:

    hey Alice,
    ik begrijp je helemaal.
    maar ik denk dat je je huidige richting niet mag zien als ‘iets leren’. Momenteel ben jij aan het leren studeren. ze zijn je aan het klaarstomen voor unief. want dat is de bedoeling van het ASO.
    het is spijtig natuurlijk dat je nog niet eens leert om een overschrijving op de bank te doen (heb ik moeten leren van mijn 4 jaar jongere zus die economie studeerde en dus wel dat soort praktische dingen leerde.
    ik heb indertijd 4 keren opnieuw de griekse en romeinse geschiedenis geleerd. de belgische staatshervorming uitleggen moest op een drafje want er was geen tijd meer over die laatste dagen van het zesde middelbaar.
    op zich heb ik geen probleem met een ASO dat voorbereid op unief. op 2 voorwaarden: ik zou graag een betere uitbouw en promotie zien van technische en beroepsrichtingen. sommige beroepen kan je ook uitvoeren zonder universitair diploma.
    Ook universitair onderwijs moet meer gaan dan uitsluitend over wetenschappelijk onderzoek en leren over. ook daar moeten meer praktische handvaten komen. bijvoorbeeld in de master psychologie een therapie-module inbouwen, zodat ze na hun masteropleiding niet eerst nog 4 jaar moeten studeren vooraleer ze therapeut zijn.
    ik ben blij dat je het debat hierrond geopend hebt. hopelijk brengt de onderwijshervorming wat soelaas, maar het is nog een lange weg, vrees ik

  • Patrick Piraux says:

    Proficiat Alice! Zoals je aangeeft is er weinig of geen tijd om leerstof te herhalen. Boven het schoolbord in de klas latijn hing de spreuk ‘Repetitio Mater Est Studiorum’ – herhaling is de moeder van de studie.

    Ik heb als vader zelf ondervonden dat de hoeveelheid leerstof die mijn kinderen voorgeschoteld kregen in vergelijking met mijn schooltijd zeer is toegenomen. In de laatste decennia is er steeds meer kennis bijgekomen die in de leerplannen wordt opgenomen, terwijl de studieperiode al die jaren onveranderd is gebleven. Bijgevolg wordt, om te kunnen voldoen aan de leerprogramma’s, bijzonder veel van leraren en leerlingen verwacht en dat heeft geleid tot huidige situatie in het onderwijs waar weinigen gelukkig mee zijn. Ik ben geen specialist terzake maar ik denk dat dat één van de redenen is waarom veel leerlingen schoolmoe zijn en dan maar een minder veeleisende studiekeuze maken. Er is ook zoveel buiten de school te beleven waar de jeugd zich voor interesseert, en ik heb mij destijds geërgerd aan mijn kinderen dat ze net genoeg punten behaalden voor de schoolvakken zodat ze geen ‘buizen’ hadden en daardoor meer vrije tijd overhielden. Nadelig is dat niet gebleken want ze hebben hun diploma’s behaald, maar het geeft wel aan dat de schoolperiode een tijd is waar velen zich moeten doorworstelen.
    De vraag die niet wordt gesteld is wie vragende partij is voor het opstellen van de leerplannen. Dat zijn werkgeversorganisaties die steeds hogere eisen stellen aan (jonge) werknemers, bekijk maar eens wat vacatures.

  • Raf Feys says:

    Beste Alice, onze 15-jarigen behaalden voor PISA-wiskunde (toegepaste wiskunde, context-vragen!) én voor ‘probleemoplossend leren’ de Europese topscore. Jij beweert zomaar – zonder enig bewijs – dat Vlaamse leerlingen hun kennis niet kunnen toepassen.

    • Giesen Pieter-Jan says:

      Beste, dat zie ik toch eerlijk gezegd nergens staan. Er wordt niemand ‘beschuldigt’ over het niet kunnen toepassen van kennis. Ik denk dat Alice gewoon in het algemeen haar mening gedeeld heeft en niet iedereen over dezelfde kam wilde scheren.

  • katrien says:

    Als ik dit lees, is het duidelijk. Er is al die tijd niets veranderd. Ook ik heb in het middelbaar voornamelijk geleerd mijn talenten niet te gebruiken.
    Jammer genoeg begint het schoolmoe maken van leergierige kinderen vaak al in het eerste leerjaar. Zo lang er gedacht wordt dat leren gebeurt door stil op een stoel te zitten, uren per dag. Zo lang gaan we voorbij aan het meest essentiële van het leren. Dat leren gebeurt met hart en ziel. Met al je zintuigen. Ondergedompeld worden in. Passie. Actie.

  • Christine Michielsen says:

    Hebben jullie ooit gehoord van Quest to Learn? Zulke school wens ik voor mijn kinderen, zoek het maar eens op: is een school in New York en alle kinderen daar gaan supergraag naar school én leren ook effectief.

  • Lieve Melis says:

    Hallo Alice,
    Ik herken me helemaal in jouw verhaal. Ik ben 52 en de humaniora was ook de meest waardeloze tijd uit mijn leven. Als ik zie wat ik daarvan in mijn leven heb kunnen gebruiken is dat mssch maximum 10%. Ik heb daar mijn broek versleten. Ik hoop dat er heel gauw iets fundamenteels verandert in het humaniora-onderwijs. Ik kon het alvast niet meer aanzien hoe ongelukkig mijn eigen zoon was op school en ben zelf met een schooltje begonnen (EigenWijze Bedding Kortrijk) ; hands-on-learning. Ik wens je veel moed om dit te doorspartelen. Laat je niet klein krijgen he meid door al die leerkrachten die hun eigen vak zo belangrijk vinden. Je bent geweldig !

  • Maurice Neven. says:

    Hoi, iedereen die in het onderwijsstaat.
    Ik heb 27 jaar in het buitengewoon onderwijs gestaan en deel de mening van Alice.
    Ik heb geprobeerd Alice haar gedachten doen ingang te laten vinden, maar ja ik was maar een leraar beroepsgerichte vorming. Maar ik hoop dat iets waar ik jaren voor gevochten heb alsnog ingang zal vinden in het onderwijs. Proficiat Alice.

  • De Ronne Wim says:

    Ik was een heel goede student – vooral sterk in wiskunde – heb Industrieel Ingenieur gestudeerd en steeds grote onderscheiding gehaald.

    Ik heb achteraf nooit gebruikt waarvoor ik gestudeerd had – ben zoals vele van mijn medestudenten in de Informatica en achteraf in Informatieveiligheid terecht gekomen.

    Tijdens mijn middelbaar had ik een paar heel goede leraars – die me echt konden boeien en waarvoor ik graag studeerde.
    Ik zat in de richting Industriele Wetenschappen met 8u wiskunde in de laatste 2 jaar, maar ook 4 talen (Nederlands, Frans, Engels, Duits) en fysica en chemie en wetenschappelijk tekenen.

    Ik moest weinig inspanning doen om goede punten te halen en kan mij nu zelfs nog (ik ben 48 jaar) details van lessen die ik in het middelbaar of in de hogeschool gekregen heb herinneren.

    Ik ben wel akkoord met u dat sommige lessen beter kunnen. In mijn geval werden de talen Engels en Frans op een totaal verschillende wijze gegeven. In het Engels was alles interactief – de leraar was heel vooruitstrevend. Voor Frans moesten we moeilijke boeken lezen en gramatica studeren. Ik heb op het werk het geluk gehad dat ik opnieuw Frans heb kunnen studeren – van een lerares waar ik alleen in de opleiding zat – wat de les heel interactief maakte waardoor mijn niveau razendsnel verbeterde.

    Het is vooral belangrijk dat je leert leren – en dat er soms grotere stukken leerstof gestudeerd moeten worden. Dit heb je absoluut nodig als je verder studdert.

    Ik moet uw tekst nog eens herlezen – en zal dan misschien een 2° reactie schrijven.

  • Lieve Melis says:

    Hallo Alice,
    ik begrijp je en leef met je mee. Ik ben 52 jaar en voor mij was de humaniora ook de meest waardeloze periode in mijn leven. Als ik 10% van al wat ik daar geleerd heb, ooit nodig heb gehad in mijn leven tot nu toe, dan zal het veel zijn. Ik hoop dat er in korte tijd echt fundamenteel dingen gaan veranderen in het secundair onderwijs. Ik ben er alvast mee begonnen en heb zelf een kleinschalig schooltje opgestart (EigenWijze Bedding Kortrijk) want ik kon het niet langer aanzien dat mijn zoon , en vele anderen met hem, zo ongelukkig was op school. Ik wens je heeeeel veel moed om je er door te slepen. En laat je niet klein krijgen he meid !
    Lieve

  • Nathalie Verstrynge says:

    Dag Alice,
    Ik ben 36 jaar nu en ik ben het volkomen met je eens : die laatste twee jaar van het secundair onderwijs waren eigenlijk de zwaarste van m’n leven. Ik zat in wetenschappen-wiskunde, altijd vastbesloten om een wetenschappelijke richting uit te gaan. Tegen het einde van het 6de had ik er genoeg van (een vroege burn-out?), ik heb op mijn rapport gekeken voor welk vak ik de beste punten had en ben geschiedenis gaan studeren aan de universiteit. De universiteit was een verademing tov het helse ritme op school. Tijdens de enige examenperiode van het jaar was het wel afzien en er waren veel papers en groepswerk met deadlines maar je was eindelijk meester over je tijd. Dat voortdurend getoetst worden en leerkrachten die absoluut niet overleggen over de werkload is vrij absurd in het secundair onderwijs. Na enige tijd ben je een machine (die je wel nodig hebt aan de universiteit, zonder die oefening kan je die dikke cursussen – wel een pak meer dan op school – niet aan denk ik) die al lang niet meer weet waarom ze aan het studeren is. Cognitieve kennis is het enige dat van belang is in ons onderwijssysteem : nadien blijkt in het leven dat er nog talloze andere zaken van groot belang zijn … zo kan je perfect de beste van de klas zijn zonder ook maar ergens te geraken in het leven bij gebrek aan persoonlijke vaardigheden, zin voor initiatief en verantwoordelijkheid, het zich kunnen handhaven in een groep en je zin kunnen doordrijven. Je doet al die moeite om te studeren, je haalt grote onderscheidingen en dan kom je op de arbeidsmarkt en ben je nergens meer en moet je jezelf opnieuw uitvinden en vaststellen dat het een fijne tijd was die studententijd en dat de maatschappij absoluut dat diplomapapiertje wil zien maar daar verder geen enkel belang aan gehecht wordt en je er wellicht de rest van je leven niets mee zult aanvangen. Eens over die schok vond ik na een tweetal jaar zoeken, verder studeren, mottige jobkes, … wat ik zocht.

  • Evelien says:

    Ik wil allereerst de leerkrachten secundair onderwijs die nog in de praktijk staan een hart onder de riem steken. Dankjewel aan jullie om er elke dag te staan voor onze kinderen. Om hen met alle goede wil van de wereld mee te brengen wat jullie denken dat hen het beste voorbereid op de toekomst! Skypen met een Franse school…. Heeft iemand als eens nagedacht over het praktische? Begin dat maar eens te organiseren! Ondanks de gigantische planlast blijven jullie onze kinderen zo goed als mogelijk begeleiden. En dat lesgeven is nog maar een deeltje. Het is zo veel meer dan dat! Er komt zo veel meer bij kijken!
    Besluit: Misschien is het secundair onderwijs niet perfect, maar lieve Alice, je gaat nog ergere dingen meemaken in je leven hoor! Probeer te genieten van je tijd in het middelbaar en beslis ZELF wat je doet voor school. De keuze ligt bij jezelf! Het echte werk komt heus nog wel!

    • liz says:

      Skypen is zo simpel als iemand mailen of bellen. Je hebt twee computers nodig en een internetverbinding. Ik skype dagelijks en zie echt het moeilijke er niet aan om met een Franse school te skypen. Een uurtje praten met franstaligen over een bepaald onderwerp zou inderdaad veel interessanter kunnen zijn dan alle onregelmatige werkwoorden leren vervoegen volgens het boekje.
      Ikzelf heb gemerkt, door vaak in het buitenland te zijn en dus vaak andere talen te spreken, dat mijn talen er veel meer op vooruit gegaan zijn en zelfs veel beter zijn dan toen ik nog op school zat.

      En ja, je gaat inderdaad veel dingen meemaken in het leven. Maar dat wilt daarom niet zeggen dat er niets gedaan kan worden aan het huidige schoolsysteem. Als ik de reacties lees op dit artikel, valt het mij op hoeveel mensen van verschillende generaties akkoord gaan. Dit wilt dus zeggen dat er al jaren niets veranderd is. En met een ‘je hebt niet te klagen’- attitude, gaat dit nooit veranderen.

      • Jan Van Lier says:

        U noemt skypen simpel … alleen is uw redenering super-simpel (of simplistisch).

        Om een klas van 24 leerlingen te laten skypen met een Franstalige klas, heb je wel 24 (wérkende) computers nodig in een ‘computerlokaal’ (dat niet steeds beschikbaar is).
        Daarnaast moet je een Franstalige zusterklas vinden. Zijn er evenveel Franstalige als Nederlandstalige klassen in België? met ene klas uit Frankrijk wordt dat precair, want daar lacht men zelfs met het Frans van onze Waalse en Brusselse landgenoten.
        Wie gaat die Franstalige zusterklas zoeken, vinden, contacteren? Zal die klas beschikbaar zijn op het moment dat onze klas Frans heeft?
        Wat wordt het tegengebaar? Gaat diezelfde Franstalige klas met ons willen skypen tijdens onze les Nederlands? (Kun je je dit al voorstellen?)

        Er zijn alternatieven.
        Ik heb mijn leerlingen al meermaals voorgesteld naar een Franstalige radiozender te luisteren of naar RTBF televisie te kijken. Resultaat: rien du tout.
        Mijn leerlingen willen het niet, ze doen het niet.
        Ik heb al meermaals voorgesteld eens een mooie Franstalige film te bekijken. Eerst met, dan zonder ondertitels. Resultaat: rien du tout.
        Of: luister eens naar wat Franstalige chansons. resultaat … wat denkt u?

        Waarom zou skypen dan wel resultaat hebben?

        Zo licht … uw redenering.

  • Parel says:

    EEN ANDER ONDERWIJS: STEINERSCHOOL

    Na het lezen van deze tekst en vele antwoorden wil ik de mijne hier aan toevoegen. ik ben 16 jaar. van mijn 12de tot 15de heb ik wetenschappen gevolgd op een alledaagse school. ik was een van sterkere van mijn klas, maar gelukkig was ik er niet. voordien had ik altijd al op een steinerschool gezeten ( in Brussel kon je maar tot het 6de leerjaar blijven ), toen ik toekwam op mijn nieuwe school, was dit heel anders. om te beginnen met de mentaliteit: onrespectvol, reputaties, mee volgen of er niet bij horen, roddels waardoor iedereen je begint uit te schelden ect. het enige waar de school naar kijkt is of je punten wel goed zijn, je sociaal genoeg bent en zelfs bij het halen van 80%, schreven ze dat ze meer van mij verwacht hadden. dit motiveerde me helemaal niet. om voordien op een steinerschool gezeten te hebben waar je zelf schriften opstelt en veel leert door praktisch werk, is het wel wat anders om boeken voor je neus te krijgen die ja samen met je leerkracht overloopt, om vervolgens vanbuiten te leren. na deze 3 jaar, besloot ik om terug te gaan naar een steinerschool, ‘ De Zonnewijzer ‘ te Leuven. ik was zo blij met het terugkeren naar steiner. hun pedagogie ziet er anders uit als een alledaagse school. om te beginnen werken wij met periodes. zo krijgen we 3 weken lang, 2 uur in de ochtend, hetzelfde vak. op deze manier sta je gedurende deze tijd veel dichter bij het vak dat je aan het leren bent en kan je je er volledig op focussen. wij zullen ook niet altijd dezelfde leerstof, op hetzelfde moment zien als jullie. dit is psychologisch onderzocht. zo kan het kind op het juiste moment aanleren, wat hij/zij nog lang zal onthouden. er wordt niet alleen gekeken naar je punten. je wilskracht, creativiteit, het krijgen en verdedigen van eigen mening worden er ontwikkeld. je kan er zijn wie je echt bent en wilt zijn, om zo een sterke persoonlijkheid te krijgen. je wordt er klaargestoomd voor hogeschool/universiteit, maar ook voor het leven. bovendien is er maar 1 klas per jaar voorzien dat bestaan uit 28 leerlingen per klas. je wordt er beschouwd als persoon en niet als cijfer. ze proberen elke leerling tot het uiterste te motiveren. alle leerkrachten brengen hun leerstof over vol motivatie. als ik terugdenk aan mijn 3 vorige jaren is het eerder een zwart gat terwijl ik gedurende dit jaar zoveel heb meegemaakt en geleerd, dat ik er dagen over kan praten. ik wil duidelijk maken dat steiner een ASO richting is. naast dit krijgen we de expressie vakken: schilderen, metaal, beeldhouwen, grafiek, textiel, hout, koken, tuin, tekenen enz. elk jaar krijg je een stage voorgeschoteld. zo ga je in het 3de middelbaar een winkelstage doen, in het 4de middelbaar een sociale stage, in het 5de middelbaar een industriële stage en ik het 6de middelbaar een administratieve stage. op deze manier ben je al met alles in aanraking gekomen om bewuster te zijn in welke wereld je leeft en wat je later als job zou willen doen. waar en met wie je deze stage doet is je eigen keuze, zelf moet je ook alles regelen. vervolgens verwachten ze een portfolio met talrijke verslagen en opzoekingswerk. ik ben dit jaar in De Okkernoot gaan werken , tehuis voor autisten en gehandicapten. hier heb ik zo veel uit geleerd. ook moet je elk jaar een jaarwerk maken ( praktisch, theoretisch ). dit jaar moesten we een praktisch jaarwerk verwezenlijken, meer bepaald, eender waar vrijwilligerswerk gaan verrichten. zo ben ik in de krokusvakantie 6 dagen in Poverello gaan werken. alle leerstof is ook met elkaar verbonden, waardoor onthouden veel gemakkelijker is. gedurende het 5de en 6de middelbaar werk je aan je eigen gekozen eindwerk. zo zijn er mensen dat kiezen om zelf een gitaar te bouwen, andere bereiden hun voor op wat ze later willen studeren. ook kiezen er mensen om piano te leren enz. praktisch deel is er zeer belangrijk. zo zullen we bij chemie eerst zelf alle proeven uitproberen en waarnemen om er vervolgens de theorie uit te halen. na het leren van de goniometrische cirkel tijdens de periode wiskunde vertrekken we volgende week op landmeetweek. hier zullen we met theodolieten een stuk land opmeten om deze vervolgens op kaart te zetten, hiervoor heb je deze wiskunde nodig. ook hebben we een toneelperiode van een week, 2 uur per week m.o. enz. ik zou nog heel lang kunnen praten over de steinerschool. hier heb je de link van de site ‘ De Zonnewijzer ‘ waar pedagogie en nog andere aspecten mooi uitgelegd worden: http://www.steinerschoolleuven.be/

    ik wou duidelijk maken dat deze school voor velen ( inclusief mezelf ) veel beter is. dat het onderwijs wat vele willen en beter vinden, al bestaat. ik zeg niet ‘ beter ‘ voor iedereen. ik ken veel mensen die goed zitten op hun school, zelf heel slim zijn en een sterke persoonlijkheid hebben. voor hun is een alledaagse school het beste, en daar heb ik helemaal niks tegen, ben ik het ook mee eens. zelf moet je weten wat je wilt en wat het beste voor je is.

    • bootje says:

      Je hebt er blijkbaar nog niet geleerd dat zinnen beginnen met een hoofdletter en dat je langere stukjes tekst best opdeelt in alinea’s om het geheel leesbaar te houden. Dat komt nog hoop ik?

      • Elisabeth says:

        Sorry, dit vind ik een gemene reactie.
        Een jong iemand probeert haar goede ervaringen met de Steinerschool te delen en u reageert hier zo laagdunkend op.
        U kunt inderdaad mooi elke zin met een hoofdletter laten beginnen, maar u lijkt er niet in ter slagen om uw mening op een respectvolle manier te verwoorden.
        U had dit ook anders kunnen zeggen.

  • Evelien Van Hulle says:

    Herkenbaar! Heb ik me ook vaak afgevraagd toen ik in het secundair zat (daar afgestudeerd in juni 2006). En dan ben ik pedagogische wetenschappen gaan studeren… Ik ben nu blij dat ik met mijn richting uit het secundair over heel veel onderwerpen wat gezien heb. En bevlogen leerkrachten blijven je altijd bij!

    • Tom Van Lier says:

      Soms moet je gewoon iets leren , voor je snapt wat het nut is. Een groot probleem in deze maatschappij is het flitsende, het moet allemaal hip zijn en op korte termijn denken dat kunnen we, maar op langere … ?
      Ik kan uitleggen wat het nut van een veel theoretischere wiskunde en wetenschappen in het middelbaar inhoudt, maar dat is een boodschap die we niet willen horen : het moet nu en direct nuttig zijn, voor we hebben leren doorbijten. Het gevolg is een desastreuse afname van het niveau waarmee leerlingen mijn vakken nog begrijpen. Dat is een nieuw probleem, ik vind toepassing van de theorie veel belangrijker dan de theorie zelf, maar je hebt wel eerst even moeten bijten om een bepaald niveau te halen en dat niet één dag voor de toets … maar uit interesse een hele tijd.
      Ik vind de hele discussie erg spijtig, we moeten naar een nieuw onderwijssysteem, met meer keuze voor de leerlingen, meer theorie in het A.S.O (of noem het anders, maar theoretici zijn ook nodig) en vooral een opwaardering van richtingen die praktischer zijn (misschien had je dat wel moeten kiezen, al snap ik je).
      Want daar knelt een grote schoen : andere vormen dan A.S.O. zijn even waardevol en vergen vaak veel meer inspanningen dan het luxeleven in het A.S.O. Denk maar aan de stages …

  • Remo & Lucas says:

    Hoi Alice,
    Ik heb zonet je interview op ‘Reyers laat’ gezien en nu dus ook je recentste blog gelezen.
    Ben vader van een 17 jarige zoon en we zijn het voluit met je eens.
    Fantastisch dat je hiervoor opkomt, blijf dit doen, start een petitie, trek anderen mee… onze steun heb je alvast.
    Respect!

  • Elisabeth says:

    (vervolg reactie, te vlug op de send-knop gedrukt)
    Grammatica en woordenschat aanleren is één ding, je staande houden in een massa communicatiemaatschappij is een ander.
    Godsdienst- en geschiedenisfeiten van buiten leren is één ding. Echte interactie en verdraagzaamheid is een ander.
    Leren wat een papiertje en een vuilbak is één ding, maar de moeite doen om 20 meter te lopen is een ander.
    Ik onderschrijf Alice: ‘humaniora’ is meer dan feitjes van buiten blokken.
    O ja, en voor alle critici, ik hield wel tijdens het schooljaar mijn cursussen bij, maar dat wilt niet zeggen dat die kennis blijft hangen.

    Nog veel succes Alice. Je bent een geweldige schrijfster en je gaat het ver schoppen. Nog even doorbijten.

  • Janice says:

    Alice,

    Je hebt echt helemaal gelijk!
    Hopelijk veranderen ze snel iets aan de manier van lesgeven

  • Antoon De Wachter says:

    beste Alice,
    Ik ben bijna 86 en dus heel oud. Als ik over talen hoor spreken ben ik altijd oplettend. Ik krijg nog geregeld studenten , meestal om Frans bij te schaven of Duits. En dan kijk ik naar de handboeken en zie hoe vlot de grammatica-^regels worden gegeven en een lesje voor de toepassing en dan hup, weer verder! Wij, dus in die goede oude tijd, wij besteedden meer aandacht aan zinsbouw en aan grammatica, maar de behoefte hieraan schijnt te verdwijnen, want men wil zo vlug mogelijk kleren spreken. Dat hiervoor woordenschat en grammatica noodzakelijk zijn wordt wel eens vergeten. Goed, we kenden geen GSM, televisie was iets uit dromenland en onze ontspanning was minder gesofisticeerd. Om een taal leren blijft de gezonde basis woordenschat en vooral grammatica…helaas misschien….maar volhouden , Alice; je hebt een goede instelling!

  • Elisabeth says:

    Beste Alice

    Ik herken me volledig in jouw verhaal. Ik was in het middelbaar ook de aansluiting kwijt.
    Ik was in de lagere school een zeer goede studente, ik heb mijn universitaire opleiding behaald met grote onderscheiding en werk nu zelf aan de universiteit, maar mijn middelbaar…
    dat is helaas een gat van zes jaar in mijn geheugen en in mijn leven.

    Het lukte me maar niet om al die losse feitjes die door verschillende leerkrachten in verschillende lokalen werden verteld de vertalen naar het echte leven.
    Ik onderschrijf de kritiek in een aantal reacties dat je kennis maar kan verwerven door eerst theorie van buiten te blokken. Je moet inderdaad Franse woordjes leren en liefst nog de juiste grammatica om vlot met iemand te kunnen skypen.
    Maar als je in de klas bij het minste wordt uitgelachen door de leerkracht en door medeleerlingen die thuis Franstalig zijn opgevoed,
    moedigt dat niet echt aan om Frans te spreken.
    Of wiskunde: ik heb vier jaar parabolen gehad terwijl ik een humane richting deed. En slechts twee weken een inleiding tot de statistiek. Terwijl ik dat laatste wel nodig had om de universiteit en in mijn verdere loopbaan.
    En zo kan ik talloze voorbeelden geven. Ik heb een oogafwijking waardoor ik moeite had met balsporten. (Gelukkig kregen we ook soms atletiek). Daar werd door de sportleraar zo’n drama van gemaakt. Twee jaar geleden kwam ik een oud klasgenoot tegen die zich die bewuste les nog herinnerde. “Heb je er eigenlijk nog last van dat je niet kan batmintonnen?”, vroeg hij me. Toen ik zei dat ik voor mijn huidige job geen batminton moest spelen, begonnen we allebei te lachen.

    ASO wordt ook wel eens humaniora genoemd, ‘meer mens worden’. Kan je meer mens worden door kennis te vergaren en helpt studeren je om methodisch en gedisciplineerd te worden? Absoluut.
    Maar ik geloof ook dat een deel van de kennis die volgens het leerplan moet overgebracht worden op de leerlingen verouderd is en zelfs niet meer aan de behoefte van deze maatschappij voldoet.
    Grammatica

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen