Schrijfster Ilse Ceulemans heeft een hekel aan managerstaal en bureaucratie. In haar boek ‘Het Ministerie van Werkplezier’ schrijft ze met veel humor over de energiezuigers en de stoorzenders van de werkvloer en fileert ze de vreemde gewoontes op en rond het kantooreiland. Op E-mailloze Vrijdag tackelt ze voor ons de cc-mail. Foto: Sarah Van Looy
Vandaag is E-mailloze Vrijdag. Wedden dat het je niet lukt om je mailbox niet te openen? Dat is heel normaal. Volledig e-mailloos zou te drastisch zijn, toch? Maar misschien kun je ook een lightversie van de E-mailloze Vrijdag proberen. Een beetje zoals sommige vegetariërs af en toe toch een visje naar binnen spelen.
Daarom stel ik voor: probeer eens om vandaag geen enkele mail te versturen met cc erin. Want ofwel sta je zelf in cc, ofwel zet je iemand anders in cc, maar beide mogelijkheden betekenen: ellende.
Stel, je staat in cc. En nu? Moet je reageren? Nee, zo lijkt het niet. Je staat immers ‘maar’ in cc. Maar moet je morgen, op de vergadering waar de mail over gaat, doen alsof je helemaal niks gelezen hebt? Nee, dat kun je evenmin doen. Je hébt het immers gelezen, dat weten alle andere cc’s én de schrijver van de mail ook. Wat wordt er nu eigenlijk van jou verwacht? Je weet ervan, maar je doet alsof het je niks kan schelen, alsof het alleen maar iets is dat langs je heen is gevlogen, als een verdwaalde vleermuis op een zwoele zomeravond in Frankrijk.
De cc heeft je medeplichtig gemaakt. Zoek nu zelf maar uit hoe jij je dus morgen wetend onwetend gaat gedragen. Veel plezier ermee!
“Bij de meesten slaat de twijfel toe, zodra ze de cc-balk beginnen in te vullen.”
Tweede mogelijkheid. Je zet iemand in cc. Dat doe je omdat je vindt dat behalve de ontvanger ook nog andere mensen op de hoogte moeten zijn van wat jij te melden hebt. Sommige mailschrijvers weten heel goed wie dat dan zijn. Maar bij de meesten slaat de twijfel toe, zodra ze de cc-balk beginnen in te vullen. Als ik Bruno in cc zet, dan moet ik Brigitte toch ook in cc zetten, anders heeft ze het gevoel dat ik haar passeer. Maar hoe zit dat dan met Werner, die toch ook in zekere mate bij alles betrokken wordt waar Bruno mee te maken heeft? Ook in cc dan maar. Of nee. Nee nee. Want Werner straalt altijd iets uit van ‘Laat me toch gerust, ik heb het al zo druk’. En op het vorige kantoorfeestje heeft hij het nog gezegd, met zijn glaasje prosecco losjes in de hand: ‘Ik heb een hekel aan mensen die hoofdzaken niet van bijzaken kunnen onderscheiden’.
Gaat mijn mail over een hoofdzaak of over een bijzaak? Ben ik zo’n sukkel die dat onderscheid niet kan maken? Had Werner het over mij toen, op dat feestje? Krijg ik dat straks te horen op mijn volgende evaluatiegesprek? Ben ik over een paar maanden mijn job kwijt? En dan? Wat ben ik eigenlijk waard op de arbeidsmarkt? Wat ben ik eigenlijk waard tout court?
De cc heeft je in een paar seconden opgezadeld met een joekel van een identiteitscrisis. Bedankt, cc. Echt bedankt.
“Directiesecretaresse Nicole zag het al aankomen, hoe ze 200 keer hetzelfde briefje zou versturen.”
Ik heb zo’n vermoeden hoe het ooit allemaal begonnen is. Het moet ergens einde jaren 70 geweest zijn. Iemand was zo geniaal om het idee van een ‘elektronisch briefje’ te bedenken en toen het eenmaal in de eindfase zat, werd het met veel bravoure aan het directiecomité voorgesteld. Nicole, de directiesecretaresse van middelbare leeftijd, was er ook. Ze maakte het verslag en stelde nooit een vraag. Discreet aanwezig zijn, had in haar contract gestaan. Daar hield ze zich aan. Tot die dag. Ze had het net allemaal aangehoord, over de elektronische briefjes, en de schrik sloeg haar om het hart. Ze zag het al aankomen, hoe ze 200 keer hetzelfde briefje zou versturen terwijl de laatste zonnestralen van die mooie septemberdag door de lamellen naar binnen vielen.
Ze moest iets doen. En toen was het er. Ineens. Als bij wonder floepte de vraag van tussen haar lippen. ‘En als we er eens voor zouden zorgen dat er ook ‘meelezers’ in het briefje kunnen staan?’
Het was even stil. Paul, de topmanager, was een beetje perplex dat er geluid uit haar was gekomen. Maar Marc, de projectmanager had er wel oren naar. ‘Uitmuntende aanvulling!’, riep hij uit. Hij koos meestal voor adjectieven die je niet zo vaak hoort.
Nicole had nooit kunnen voorspellen hoe de meelees-knop of cc jaren later een bron van kantoorvertwijfeling zou vormen. Hoe het een ramp zou betekenen voor empathische werknemers die zich goed kunnen inleven in de ontreddering van diegene die ontdekt dat hij niet in cc stond en er toch wel in had moeten staan.
Hoe het schrappen en weer toevoegen van namen in cc – en de vele innerlijke overwegingen die daarmee gepaard gaan – soms extra minuten, maar al gauw ook extra kwartieren, uren, soms halve dagen in beslag kan nemen. En dat in tijden waarin efficiëntie heilig is.
“De cc is ook een machtsinstrument. Want de naam van de baas in cc, doet mensen sneller reageren dan het licht.”
Nicole, en ook haar entourage, hadden zich niet kunnen voorstellen wat een verwoestend effect een bcc of blinde cc kan hebben op onze gemoedsrust. Want Wie Is Die Bcc? En zijn ze met velen? Een blinde cc kan overprikkelde werknemers helemaal paranoïde krijgen. Zelfs Wikipedia begrijpt dat. ‘Sommige mensen vatten bcc op als een heimelijke verzending’, staat er droogjes. Het is duidelijk: in de bcc huizen de spionnen van het e-mailverkeer. Oppassen geblazen.
Maar wat helemaal niemand had kunnen vermoeden, is hoe de cc ook een machtsinstrument zou worden. Want de naam van de baas in cc, doet mensen sneller reageren dan het licht. Of langer wakker liggen dan de duisternis duurt.
Ik neem het woord niet graag in de mond, maar ik kan niet anders: cc is kantoorterreur.
En dat hadden we allemaal op voorhand kunnen weten. Want ik ruik hier een verborgen boodschap. Kijk eens goed naar de afkorting. Cc. Is het toeval dat cc tegelijk ook de afkorting is van career counselor? Ik dacht het niet.
Lang voor de burn-out bestond, begreep iemand daar in de vergaderzaal bij Nicole al dat er veel geld te verdienen valt met mensen die zich emotioneel te pletter rijden op al dat ge-cc.
Maar ons niet gezien, toch? Ban de cc. Pak je vrijheid terug. Vandaag nog.
1 reactie
Heerlijk! Ik zou dit naar mijn collega’s willen mailen, ware het niet dat zij ook dol zijn op ‘reply all’.
Zou Nicole ook deze knop op haar geweten hebben? 😉