Opinie

Papa telt ook mee (en niet alleen op Vaderdag)

Papa telt ook mee (en niet alleen op Vaderdag)

Het was weer Vaderdag, een dag waarop menig papa een kartonnen, geschilderde das of gekleide asbak kreeg van zijn kinders. Eventueel gevolgd door een ontbijt op bed of een zelfgemaakt gedichtje. Geen vaderhart dat hierdoor onberoerd bleef. Toch is er misschien één ding dat jonge vaders anno 2016 nog gelukkiger zou maken. Wat meer au serieus genomen worden in hun rol als opvoeder.

standaard
“Een heel artikel over opvoeden van kinderen in De Standaard. Volgens de subtitels is dat wel enkel voor moeders.

Reclamemaker en vader Robby uit zijn ongenoegen op Twitter naar aanleiding van een artikel over opvoeden in de krant. Vreemd genoeg worden enkel de moeders aangesproken. “Ik heb het er moeilijk mee, zegt hij nog. “Wekelijks krijg ik magazines op mijn naam met titels als ‘Mama en Baby’. Er is weinig plaats voor vaders.”

Robby is lang niet de enige die het hier moeilijk mee heeft. Op Twitter krijgt hij bijval van andere vaders die zich ook niet erkend voelen. Tim, IT-er en vader van twee kinderen, vertelt hoe er op Vrouwendag een workshop work-life balance georganiseerd werd op zijn werk, women only. Na wat tegenwind beloofde de werkgever de workshop uit te rollen voor iedereen. Tot op vandaag is daar nog geen gevolg aan gegeven. “De workshop women only kwam op een moment dat ik echt wel wat raad kon gebruiken rond work-life balance, en mijn teleurstelling dat ik er – énkel omwille van mijn geslacht – niet naartoe mocht, was groot.”

Dit dagelijks seksisme legt een manier van denken bloot die nog sterk overheerst in onze maatschappij, namelijk: kinderen opvoeden is een vrouwenzaak.

Het lijken misschien kleinigheden, maar toch leggen deze voorbeelden van dagelijks seksisme een manier van denken bloot die nog sterk overheerst in onze maatschappij, namelijk: kinderen opvoeden is een vrouwenzaak. Wanneer het gaat over kinderen die grootgebracht, verzorgd en opgevoed moeten worden, wordt de moeder in de eerste plaats aangesproken. Dat gaat van kleine voorvallen zoals hierboven, tot het grotere debat rond werk en gezin dat vandaag voornamelijk door vrouwen gevoerd wordt.

Deze stereotiepe rollenpatronen houden niet alleen vrouwen tegen die zich meer willen manifesteren op de werkvloer, maar dus ook mannen die thuis een belangrijke rol als opvoeder op zich nemen maar hiervoor geen erkenning krijgen.

Een recent onderzoek van VRT Nieuws wijst uit dat vrouwen inderdaad nog steeds het leeuwendeel van de zorg en het huishouden op zich nemen, maar de rol van de vader wel evolueert degelijk. Vaders zorgen een klein uur per week meer voor de kinderen dan 15 jaar geleden. Daarnaast wordt er steeds meer ouderschapsverlof opgenomen door mannen. De rol als opvoeder groeit bij mannen dus gestaag.

Ik merk het bijvoorbeeld in de Twitter-profielen van mijn volgers. Veel mannen vermelden tegenwoordig hun kinderen in hun Twitterbio, vaak als eerste item, naast hun beroep of inspirational quote. En mijn Facebookvrienden plaatsen net als trotse, jonge moeders een profielfoto met hun kinderen op de voorgrond. Mannen halen hun identiteit dus niet meer enkel uit hun job, zoals vroeger wel het geval was.

Maar een Twitterprofiel of Facebookfoto zetten natuurlijk geen zoden aan de dijk. “Er is een culturele omslag nodig” zegt socioloog Ignace Glorieux naar aanleiding van het VRT onderzoek. Die omslag kan bewerkstelligd worden door politieke maatregelen, zoals de verlenging van het vaderschapsverlof, maar ook door de beeldvorming van mannen te veranderen. You can’t be what you can’t see, zei Sheryl Sandberg al. Dit kan je toepassen op carrièrevrouwen, maar ook op toegewijde vaders. Als we continue dezelfde plaatjes van werkende carrièremannen en zorgende moeders blijven herhalen, komen we immers nergens.

You can’t be what you can’t see, zei Sheryl Sandberg al. Dit kan je toepassen op carrièrevrouwen, maar ook op toegewijde vaders.

Ik nam dit weekend de proef op de som en bestudeerde enkele reclameboodschappen. Buiten een grappig filmpje voor een automerk waren het toch vooral de moeders die de luiers verversten, kinderen met geschaafde knietjes aan een pleister hielpen en hun vuile voetbalkleren in de wasmachine staken. Terwijl vaders dat net zo goed kunnen en – newsflash – tegenwoordig steeds vaker doen. In films en series krijg je, op enkele uitzonderingen na (zoals Ross in Friends of Cameron in Modern Family) veel te vaak het beeld van een klungelige vader die loopt te kokhalzen bij een luierwissel en zijn kind in allerlei gevaarlijk situaties achterlaat. “HAHAHA, kijk die vader eens knoeien, dat is grappig!”

Nou, nee. Stel je voor dat vrouwen continu werden voorgesteld als ongelooflijke stoethaspels die geen meeting kunnen voorzitten of document afgeprint krijgen, er zou nogal wat tegenwind komen, met hashtags en campagnes en opiniestukken. En terecht. Maar dezelfde onnozele rollenpatronen bij vaders genereren in het beste geval enkel wat oogrollen. De oogrollen mogen best wat luider klinken. Het is tijd dat vaders hun plaats opeisen als het op zorg en opvoeden aankomt.

papa2

Pret met papa

De groep mannen die vaderschap als een significant onderdeel van hun leven zien, wordt steeds groter. Vorig jaar vertelde ik hoe mijn man ons huishouden redde en hoe belangrijk zijn inbreng is in de opvoeding van onze kinderen. Het artikel werd meer dan 8000 keer gedeeld in een paar dagen tijd. Sinds enkele maanden hebben we op Charlie een vaste papa-column in plaats van de typische mama-column. De getuigenissen van alleenstaande vader Jeroen zitten steevast bij onze meest gelezen stukken.

Wanneer de mainstream media de veranderende tijdsgeest niet kunnen volgen, zoeken mensen zelf een alternatief waar ze zich wél goed bij voelen. Internationaal worden blogs, sites en Facebookpagina’s opgericht door vaders die vertellen over het vaderschap. Met handige tips, maar ook herkenbare, hilarische situaties. Papa-pagina’s als Fatherly (“offering recommendation or a shameless laugh to help you spend more quality time with your kid and less time freaking out”), Dads on Duty (“celebrating the adventure of fatherhood”) of Life of Dad (“honoring extraordinary fathers who are committed to their families and raising their children”) verzamelen steeds meer volgers. Wat dichter bij huis trekt de nieuwe papablog Vaderklap mee aan de kar.

dads on duty

Bijdrage op Dads on Duty. “One year later: Quadruplet dad Carlos Morales who’s wife died after childbirth.”

“We moeten beginnen het bespreekbaar te maken,” zegt Tim. Volgens hem is er wat terughoudendheid bij mannen om zich luidop af te vragen waarom zij niet betrokken mogen/moeten worden bij zaken die als typisch ‘voor vrouwen’ gezien worden. “Ik wil niet aanzien worden als seksist omdat ik opkom voor mijn rechten. Soms krijgen mannen dat al eens naar hun hoofd geslingerd, vanuit het standpunt dat ze “male privilege” zouden genieten. ”

Een andere vader met wie ik hierover praat, zegt dat het voor mannen niet altijd evident is om mee te praten over ‘softe’ onderwerpen. Neem als man een groot deel van het huishouden of de opvoeding voor je rekening, en je zal hier en daar toch nog steeds gniffelend het woord ‘sloef’ horen vallen.

Wat de wereld nodig heeft, is een boel mannen die hun kinderen opvoeden tot zelfzekere mannen en vrouwen die buiten genderhokjes durven denken.

Bij dat laatste heb ik maar één bedenking. Wie denkt dat een huishouden runnen en kinderen opvoeden soft skills vereist, mag eens een dagje komen meedraaien in elk modern gezin. Kinderen grootbrengen vereist creativiteit, geduld, doorzettingsvermogen en lef (je mag vooral niet bang zijn, die kleine ettertjes ruiken angst van ver).

So there. Wat de wereld nodig heeft vandaag, is een boel mannen die hun rol opnemen als vader en hun kinderen opvoeden tot zelfzekere mannen en vrouwen die buiten genderhokjes durven denken. Volgens Renske Keizer, de allereerste hoogleraar Vaderschap aan de universiteit in Amsterdam, beïnvloeden betrokken vaders het leven en zelfbeeld van hun kinderen positief. Hun kinderen doen het beter op school en hebben meer vrienden.

Maar dat wisten die vaders natuurlijk al lang. Voor alle vaders die al jaren vaderen, maar hiervoor geen erkenning krijgen: Gelukkige Vaderdag!

Schrijf je reactie

1 reactie
  • Dag Jozefien, mooi artikel over het vader zijn. Wij hebben net een Belgische vaderblog gelanceerd. Vanuit die reden dat er inderdaad amper iets te vinden is en dat we daar nood aan hebben. Fijne zondag!

Jozefien was in een vorig leven art-director bij de vrouwenbladen en is nu kapitein van het Charlie-schip. Haar stokpaardjes zijn gendergelijkheid, beeldvorming in de media en het opvoeden van twee luidruchtige jongens.

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen