Interview

Deze onderneemster wil sla dichter bij de supermarkt kweken

Onderneemster Kate Hofman over stadslandbouw, voedselvoorziening en klimaatverandering

Deze onderneemster wil sla dichter bij de supermarkt kweken

Redactrice Elizabeth is gefascineerd door ondernemen, in het bijzonder vrouwen die ondernemen. Wat maakt dat mensen zo gepassioneerd zijn dat ze een bedrijf vanaf de grond opbouwen? Elizabeth modereerde de panelsessie over ‘de nieuwe voedselcultuur’ tijdens de Climate Innovation Summit in Milaan. Daar ontmoette ze de Britse Kate Hofman (32), die CEO is van GrowUp, een bedrijf dat met een innovatief systeem voedsel dichter bij de supermarkt wil kweken. Want dat is beter voor het milieu. Kate wil stadslandbouw promoten in Londen, maar ze wil er ook van kunnen leven. Hoe vergaat het haar?

Kate, leg eens uit wat GrowUp precies doet.
“GrowUp zorgt via aquaponics voor meer stadslandbouw in London. Aquaponics is een combinatie van aquacultuur en hydrocultuur. Of, in mensentaal: het is een ingenieus systeem van watertanks dat het kweken van vissen en sla combineert. Er komt geen grond aan te pas en alle afval dat het systeem produceert wordt nuttig gebruikt. Het afval van de vissen is voeding voor de sla en andere planten, die op hun beurt weer het water zuiveren.

“Als je wil dat voedsel op een duurzame manier geproduceerd wordt, dan moet je ook zorgen dat het ethisch verantwoord is.”

GrowUp kweekt vooral sla, maar ook tilapia. Op dit moment leveren we in de eerste plaats aan restaurants, maar het is de bedoeling om in de toekomst een leverancier voor supermarkten te worden. Als je echt een impact wilt maken op het eten dat mensen eten en op waar ze het kopen, dan moet je naar de bron gaan, de plekken waar mensen hun ingrediënten kopen. En dat zijn de supermarkten. Tegelijkertijd moet je er rekening mee houden dat onze eet- en koopgewoontes veranderen, zeker nu. Denk aan nieuwe aanbieders als Amazon Fresh, Hello Fresh of Gusto, waar steeds meer gebruik van gemaakt wordt. Ik bekijk dat soort ontwikkelingen met veel interesse, misschien kunnen we ook daar onze producten aanbieden. Al weten we allemaal dat deze dienstverleners vaak liever goedkopere producten dan duurzame of kwalitatieve producten willen.”

Hoe diervriendelijk is het om op deze manier vis te kweken?
“Als je wil dat voedsel op een duurzame manier geproduceerd wordt, dan moet je ook zorgen dat het ethisch verantwoord is. Daarom letten we goed op het welzijn van de vissen – ze zwemmen in vissentanks die voldoende beweegruimte bieden. Zo kunnen we ook ziektes voorkomen. Daarnaast gebruiken we verantwoorde methodes om de vissen te vangen.”

Waarom besloot je jouw bedrijf te starten?
“Als ik een moeilijke dag heb, dan stel ik mezelf die vraag ook wel eens (lacht). Waarom heb ik ook alweer mijn baan opgegeven om een eigen zaak te starten? Maar eigenlijk weet ik heel goed waarom ik deze keuze maakte. Ten eerste wilde ik een job doen waarmee ik de wereld kon verbeteren, en niet andere mensen die al veel geld hadden helpen om nog meer geld te verdienen. Nadat ik als management consultant precies dat laatste had gedaan, besloot ik een sabbatical te nemen en de masteropleiding environmental technology and business bij Emperial college in London te volgen.

Daar hoorde ik van een zomerprogramma van Climate-KIC (innovatieprogramma voor klimaat van de EU, nvdr.). De summerschool en de masteropleiding behandelden klimaatwetenschap erg uitgebreid. Dat opende mijn ogen. Ik dacht dat ik al veel wist over klimaatverandering, maar dat bleek niet zo te zijn. Ik leerde hier ook hoe mensen bezig zijn met stadslandbouw en waarom dat zo belangrijk is om onze voedselvoorziening veilig te stellen en klimaatverandering af te kunnen remmen.

“Het fascineerde me dat het systeem circulair is. Wat afval is voor het ene organisme, is een grondstof voor het andere.”

Ik ontmoette ook mensen die al bezig waren met aquaponics. Ik vond het onmiddellijk een cool concept. Het fascineerde me dat het systeem circulair is. Niets gaat verloren: wat afval is voor het ene organisme, is een grondstof voor het andere. Toen ik Aquaponics ontdekte, was nog niemand in het Verenigd Koninkrijk daarmee bezig. Ik zag het als een uitdaging om er als eerste mee aan de slag te gaan.

De tweede reden om mijn bedrijf op te zetten, was het lezen van het boek ‘The Hungry City’ van Carolyn Steel. Dit boek liet me inzien hoe belangrijk voedsel is voor steden. Voordat dit boek verscheen werd er nog vanuit een beperkte blik gekeken naar hoe steden kunnen verduurzamen. Men had het dan vooral over mobiliteit, transport, energie en afval, maar niet over voedsel. De manier waarop steden hun voedselvoorziening regelen werd gezien als een heel ander onderwerp. Door dit boek besefte ik dat de voedselvoorziening van steden cruciaal is in alles wat met duurzaamheid te maken heeft. Hoe stedelingen eten heeft een enorme impact op het gebruik van fossiele brandstoffen in zowel de productie, opslag en toevoer, en op afvalproductie, van voedselverspilling tot de verpakkingen.”

Hoe kun je aquaponics onderdeel maken van de voedselvoorziening van steden?
“Een groot deel van onze voedselvoorziening is hevig geïndustrialiseerd, wat het niet evident maakt om aquaponics een aandeel te laten verwerven in de bestaande bevoorradingsketen. Wij proberen supermarkten te laten zien dat het voedsel dat geproduceerd wordt met aquaponics van betere kwaliteit, betere smaak en veiliger is dan wat er nu in de supermarkten ligt. De reacties van de supermarkten zijn meestal erg positief; er is enthousiasme en interesse bij hun marketing- en duurzaamheidsteams.

“Ik kan mezelf alleen maar uitbetalen als het bedrijf geld overhoudt. Mijn jaarlijks salaris is daarom niet marktconform.”

Tegelijkertijd zijn supermarkten grote spelers die er niet van houden om risico’s te nemen. Inkopers willen pas met je praten als je een ontwikkeld product op tafel kan leggen, klaar om in het schap te leggen en met een duidelijke prijs. Met aquaponics hebben we gelukkig een handige troef in handen: jonge sla, die we hier ‘baby leaf salad’ noemen, is weersafhankelijk. Het is niet altijd verkrijgbaar, de prijs fluctueert ook. Vaak moet het van ver worden ingevoerd. Het wordt dan geoogst in Spanje, daar gesneden en gewassen, dan naar het Verenigd Koninkrijk vervoerd en daar verpakt. Dat is een probleem voor de supermarkten: hoe langer het duurt voordat de sla in de winkel ligt, hoe korter het product houdbaar is. Met aquaponics bieden we supermarkten een oplossing voor een bestaand probleem. Het is heel logisch om dit product dichterbij de supermarkten te kweken.”

Foto: Mandy Zammit

Wat is de ambitie van GrowUp?
“Ik wil dat het bedrijf groter wordt zodat we competitief kunnen zijn met andere producenten. En om zo een bedrijf te creëren dat economisch duurzaam is, dat het meer is dan een experiment. Ik weet inmiddels dat dit niet in ons eentje gaat lukken; we moeten partneren met andere bedrijven. Om samen de technologie, de strategie en de financiën te hebben om er een succes van te maken.”

Kun je jezelf een salaris uitbetalen?
“De Climate-KIC accelarator zorgde ervoor dat mijn business partner en ik een beetje loon uitbetaald kregen in het eerste jaar.
Verder kan ik mezelf alleen maar uitbetalen als het bedrijf geld overhoudt. Mijn jaarlijks salaris is daarom niet marktconform, er zijn maanden dat ik mezelf niet uitbetaal. Ik besef goed dat ik dit enkel kan doen omdat mijn vriend een vaste en goed betaalde job heeft en wat ik doe volledig steunt. Daarnaast had ik ook voldoende gespaard om het eerste jaar op mijn eigen kosten te overleven. Maar ik denk wel strategisch na over hoe het bedrijf rendabel kan worden en hoe ik ervan kan leven, want dat is het doel.”

Hebben incubatorprogramma’s voor start-ups je ook op andere manieren geholpen?
“Ze hebben ons geholpen met het vinden van funding.  Met Climate KIC maken we ook deel uit van een netwerk van organisaties die ook bezig zijn met het ontwikkelen van milieuvriendelijke initiatieven. In het begin is het erg handig om hulp te krijgen bij de opstart: hoe kun je pitchen, hoe praat je met investeerders en hoe stel je een bedrijfsplan op? De laatste jaren merk ik vooral dat ik er op persoonlijk vlak veel aan heb om onderdeel te zijn van zulke netwerken. Het helpt om door te kunnen gaan.”

“Als vrouwelijke onderneemster kom ik ook bepaalde drempels tegen en ik vind het belangrijk daarover te blijven praten.”

Vind je dat soms moeilijk?
“Ja, mensen zijn vaak heel enthousiast over wat je doet; dat je een initiatief ontplooit dat bijdraagt aan het oplossen van een van de grootste vraagstukken van onze tijd. Er wordt wel eens vergeten dat dat het niet gemakkelijker maakt om een bedrijft te starten. Je loopt namelijk evengoed tegen alle problemen aan die andere start ups hebben, en meer. Als vrouwelijke onderneemster kom ik ook bepaalde drempels tegen en ik vind het belangrijk daarover te blijven praten. Ik wil dat mensen weten hoe het is als de zaken goed gaan, maar ook hoe zwaar ondernemen vaak is, zowel op zakelijk als persoonlijk vlak.”

Heb je advies voor vrouwen die een bedrijf willen starten én kinderen willen krijgen?
“Eerlijk: doe het niet tegelijkertijd. Of wees bereid de consequenties te dragen.”

 

Lees ook het interview met Carolyn Steel, auteur van The Hungry City: “Het is een wonder dat het lukt om onze steden te voeden”

Schrijf je reactie

Colofon

Adres Redactie

Toko Space t.a.v. Charlie Magazine
Statiestraat 139
2600 Antwerpen