Je kent ze wel, de geelgroene zakjes of kartonnen doosjes waar je oude batterijen bewaart voor je ze in een grote ton dropt bij de plaatselijke supermarkt of krantenwinkel. Die tonnen, doosjes en zakjes komen van en gaan naar Bebat, de vzw verantwoordelijk voor de inzameling, sortering en recyclage van onze lege batterijen. Maar waarom is het nu zo belangrijk dat we batterijen recycleren? En is het echt zó erg om ze gewoon in de vuilbak te gooien?
Redactrice Soe dacht dat ze ‘niet veel meer’ dan een drietal batterijen in huis had. Uiteindelijk bleek ze er minstens tien keer zoveel te hebben. Uit een onderzoek van iVOX voor Bebat blijkt dat we ons batterijgebruik over het algemeen onderschatten. De Belg denkt dat hij/zij/hen 27 batterijen bezit. Het werkelijke cijfer ligt echter 4,6 keer hoger: een gemiddeld gezin heeft zo’n 125 batterijen in huis waarvan ongeveer 13 lege. Gezinnen met kinderen en mensen die op het platteland wonen, hebben opvallend meer batterijen dan gezinnen zonder kinderen en mensen in de stad.
Die lege batterijen blijven vaak jarenlang in de rommelschuif van je keuken of berging liggen, al loop je wellicht meermaals per week een inzamelton voorbij. Bebat heeft namelijk 24.000 inzamelpunten verspreid over het hele land. Dat is gemiddeld 1 inzamelpunt in een straal van 400 meter. Waarom blijven batterijen bij heel wat gezinnen dan zo lang liggen? Vaak omdat we er simpelweg niet aan denken (in tegenstelling tot veel vuilnis, nemen batterijen niet veel plaats in én ruik je ze niet als ze te lang blijven staan), maar misschien ook wel omdat we ons niet bewust zijn van de mogelijkheden van gerecycleerde batterijen. Bovendien zitten veel batterijen ‘verstopt’: we denken immers meteen aan de batterijen in de afstandsbediening van onze tv maar niet aan de herlaadbare batterijen van onze laptop, smartphone of tandenborstel. En ook zij moeten ooit gerecycleerd worden.
“Hoe vaker jij je batterijen binnenbrengt, hoe minder grondstoffen er dus ontgonnen moeten worden uit de natuur.”
Dat recycleren goed is voor de natuur, dat weten we allemaal. Bebat verwerkt elk jaar bijna 3.000 ton lege batterijen op een milieuvriendelijke manier. De metalen die ze uit de batterijen halen, worden gebruikt als grondstof voor nieuwe voorwerpen: zo worden 13 lege batterijen een brilmontuur, 256 een smartphone, 297 een kookpot, 3.132 een fiets en 500.000 een … vliegtuig! Maar dat is niet alles. Zink wordt bijvoorbeeld hergebruikt voor daken, ramen, buizen en omheiningen, stukjes plastic dienen als brandstof voor cementfabrieken en de restfractie of ‘black mass’ wordt herwerkt in asfalt. Een loodaccu kan zelfs bijna een-op-een gerecycleerd worden tot een nieuwe accu, bijvoorbeeld als startbatterij in je wagen. Hoe vaker jij je batterijen binnenbrengt, hoe minder grondstoffen er dus ontgonnen moeten worden uit de natuur. En dat is, zeker voor schaarse stoffen zoals kobalt en lithium, heel erg nodig.
De kost van die recyclage wordt sinds 1996 in heel Europa gedragen door de batterij-industrie. Op het moment dat batterijen in de handel komen, is de kost van de recyclage eigenlijk al betaald. Bebat maakt ook geen winst op de herwinning van deze, soms erg kostbare, metalen en andere grondstoffen.
Mede dankzij die sensibilisering, zijn we in België al bijzonder goed bezig: we zijn wereldwijd dé nummer 1 in het inzamelen van batterijen. Dat is uiteraard een fantastisch resultaat, maar dat wil niet zeggen dat er geen ruimte meer is voor verbetering. Met enkele kleine tips en hulpmiddeltjes, kan je zelf ook makkelijk een extra steentje – of beter gezegd, batterijtje – bijdragen aan het milieu.
Recycleren, recycleren, wie zijn best doet zal het leren
Verzamel je lege batterijen op een vaste, makkelijk bereikbare (lees: niet achter een heleboel spullen op het bovenste schap in de berging) plaats. Bebat zorgt er elk jaar voor dat elk huishouden een handige recyclagekubus en enkele inzamelzakjes in de brievenbus krijgt. Toch niets ontvangen? Dan kan je hier je gegevens achterlaten en om alsnog een pakketje te ontvangen.
”Verzamel je lege batterijen op een makkelijk bereikbare plaats, dus niet achter een boel spullen op het bovenste schap in de berging.”
Hoe kan je jezelf er in de toekomst wat vaker aan herinneren om je batterijen actief te recycleren? Schrijf een halfjaarlijkse reminder op de gezinskalender of zet een herinnering in je smartphone. De zakjes om je lege batterijen te deponeren vind je bij een van de inzamelpunten, aan de zijkant van de groene Bebat box. Met grote accu’s zoals autobatterijen, batterijpacks van powertools of de accu van je e-bike kan je terecht in het recyclagepark.
Tip: kom je bij het opruimen oude elektrische toestellen of speelgoed geven? Check steeds of er nog batterijen inzitten en haal ze eruit – de batterij breng je binnen bij Bebat, het toestel bij een elektro-inzamelpunt.
Toch nog wat extra hulp nodig om je batterijen te verzamelen en binnen te brengen? Download de app Recycle. die Bebat samen met Fost Plus beheert. Deze app geeft je niet alleen zicht op de dichtstbijzijnde inzamelpunten voor batterijen, ze herinnert je er ook aan wanneer het huisvuil wordt opgehaald. En als je niet goed weet waar je met welk afval terecht kan om het op de meest milieuvriendelijke manier te recycleren, kan je er ook de sorteerregels nog eens nalezen. Je vindt de app hier voor iOS en hier voor Android.
Een batterij voor elk toestel
Het gebruik van herlaadbare batterijen stijgt elk jaar. En hoewel we die evolutie alleen maar kunnen toejuichen, weten mensen vaak niet dat deze batterijen niet altijd de beste keuze zijn.
Voor apparaten die relatief veel energie vragen en vaak worden gebruikt, zoals draagbare muziekspelers, spelconsoles of camera’s, kan je best herlaadbare batterijen gebruiken. Nikkelmetaalhydride en lithium-ionbatterijen zijn de meest voorkomende types . Een apparaat dat weinig energie verbruikt of onregelmatig wordt gebruikt, zoals een horloge of zaklamp, kan het best worden uitgerust met gewone batterijen. Herlaadbare batterijen kunnen namelijk last hebben van zelfontlading, terwijl niet-herlaadbare batterijen makkelijk enkele jaren bewaard kunnen worden.
Als je toch nog twijfelt welke batterij nu precies bij welk toestel past, kan je steeds deze tabel raadplegen.
Schrijf je reactie