Hoog tijd dat we de mensen die onze kleren maken met respect behandelen. Dat is de filosofie van People Tree, een duurzaam Fair Trade label dat al 25 jaar bestaat. People Tree werkt met ambachtelijke bedrijfjes in India, Bangladesh en Kenya om ons eerlijke mode te brengen. Ik sprak met bezieler en directeur Safia Minney over eerlijke mode, haar nieuwe boek Slow Fashion en dat Fair Trade niet enkel voor geitenwollensokken is.
De start van People Tree
Waarom besloot je in 1991, nu 25 jaar geleden, met People Tree te beginnen?
Safia: “Ik heb altijd al interesse gehad in de herkomst van wat ik koop. Toch ontdekte ik pas eind jaren tachtig de grootschalige uitbuiting van werkkrachten door sport- en jeansmerken. Dat kwam bij mij heel hard aan en ik wilde daar niet meer aan bijdragen. Ik ging op zoek naar alternatieven, maar kwam steeds met lege handen terug. Alles wat eerlijk was moest blijkbaar lelijk zijn en gemaakt van jute. Ik wilde mooie kleren, waarmee ik kon gaan werken, kon uitgaan, normale dingen kon doen. Met die gedachte begon ik met ontwerpen. Ik ging op zoek naar mensen die een echte ambacht beheersten om de stoffen te maken.”
Wat is er in al die jaren veranderd?
“Vandaag kunnen we echt spreken van een Fair Trade markt. Elke dag komen er nieuwe spelers bij. Het is dus niet enkel People Tree meer en dat is een goede zaak. Samen staan we sterk. Initiatieven als Fashion Revolution Day (elk jaar op 24 april, nvdr), en de campagne van Greenpeace tegen het gebruik van giftige stoffen in de textielproductie zijn daar het bewijs van. Er staan grote veranderingen op til. Mode is, na olie, de grootste industrie van de wereld. Het moet eerlijker en duurzamer. Op 2 maart geef ik een speech in het Europees parlement over hoe we met wetten de eerlijke mode business kunnen ondersteunen. Niet alleen wij, ook consumenten willen transparantie. We hebben hulp nodig van politici.”
Het publiek moet weten hoe mode gemaakt wordt. We willen mensen met eigen ogen laten zien hoe het er in het veld aan toe gaat. Dat heeft impact.
Heeft People Tree dan lobbyisten nodig?
“Wij doen al aan lobbyen, maar niet in politieke zin. Door onze samenwerkingen met NGO’s, organisaties en mensen bepalen we mee de toekomst van de Fair Trade markt. Media maken is ook een belangrijk onderdeel van onze aanpak. Via film, artikels en sociale media willen wij het Fair Trade verhaal vertellen, samen met mensen als actrice Emma Watson en ontwerpster Zandra Rhodes. Begrijp me niet verkeerd, politiek lobbyen is wel degelijk belangrijk, maar in de eerste plaats moet het publiek weten hoe mode gemaakt wordt. We willen mensen met eigen ogen laten zien hoe het er in het veld aan toe gaat. Dat heeft impact. Kijk naar de verontwaardiging die de True Cost film heeft veroorzaakt. Mensen die voorheen totaal niet geïnteresseerd waren in ethische mode werden plots met hun neus op de feiten gedrukt: die van de grootschalige uitbuiting van werkers in de textielsector.”
Uit de nieuwe collectie van People Tree
De politiek moet volgen, maar dat gaat nog langzaam. We krijgen stilletjes aan degelijke wetten om mensenrechten te beschermen. Zo heb je in Groot-Brittannië bijvoorbeeld de Modern Slavery Act, dat bedrijven met een omzet van meer dan 38 miljoen pond (49 miljoen euro, nvdr) elk jaar verplicht te rapporteren over slavernij in hun productieketen.
Niet alleen voor mensen die van bomen houden
In je eerste boek Naked Fashion staat de quote: “Mensen moeten Fair Trade kopen omdat ze de kleren mooi vinden, niet omdat ze dat zogezegd moeten.” Moet het aanbod in Fair Trade kledingontwerpen niet wat uitgebreider worden?
“Ik wil gewoon dat de mensen van de kleren houden. We hoeven geen heroïsche achtergrondmuziek te horen bij het shoppen. Een betuttelende vinger is geen reden om iets te gaan kopen. Mode dient om van te genieten, het is leuk, het is een culturele ervaring. Je wilt dat kleedje dragen omdat het mooi is, en omdat je er je goed in voelt!
Een betuttelende vinger is geen reden om iets te gaan kopen. Mode dient om van te genieten, je wilt dat kleedje dragen omdat het mooi is, en omdat je er je goed in voelt.
Er is tegenwoordig al veel keuze. Van streetwear tot luxemerken, ze dragen allemaal op hun manier een steentje bij aan ethisch verantwoorde en duurzame mode. We proberen ook het aanbod van People Tree te vergroten. Emma Watson ontwierp een jongerencollectie voor ons en sindsdien proberen we kleding te maken die zowel jongeren als volwassenen aanspreekt. Ook onze mannencollectie is in volle groei.”
Duurzame mode, dat wil zeggen dat je stukken lang draagt. Hoe maak je dat waar in een sector waar merken 2 tot 4 collecties per jaar lanceren?
“Kijk, sommige fast fashion-merken lanceren elke week een nieuwe collectie. Eerlijke modebedrijven zijn te klein om tegen die massaproductie op te kunnen. Maar wij willen ook geen wegwerpmode maken en dat spreekt mensen aan. Er zijn genoeg stijlvolle vrouwen die kleding willen dragen die bij hun lichaam past en niet elke trend klakkeloos volgen. Niemand wil die fashion victim zijn. Niemand wil degene zijn die spijt heeft van dat het-zag-er-tof-uit-op-de-paspop-limoenkleurige-kleedje te kopen. Steeds meer mensen willen juist kleding kopen die hun persoonlijkheid naar voren brengt.”
Safia met haar enkele van de vrouwen die de People Tree kleren maken.
Mensen zien Fair Trade soms als een voorbijgaande hype.
“Er zullen altijd cynici zijn. Fair Trade heeft zijn grote sociale impact al meermaals bewezen. Het geeft vrouwelijke arbeiders kans op een toekomst. Het creëert plaatsen waar ze zelfvertrouwen kunnen opbouwen. Waar ze een eigen bankrekening hebben, zelf beslissen waar en hoe ze wonen, hoe hun kinderen worden opgevoed. Werkplaatsen waar de wil van het management geen wet is, maar waar overleg mogelijk is.”
V-neck voor verandering
Wat betekent People Tree voor jou?
“Voor mij is People Tree een viering van vrouwenemancipatie en ontwikkeling van kwetsbare gemeenschappen. Maar niet enkel voor vrouwen natuurlijk, we werken ook met mannelijke ambachtsmannen, drukkers, wevers en organische katoenboeren. Mode als instrument voor verandering, daar zit de echte opwinding.”
Koop gewoon minder. Eigenlijk zouden we enkel nieuwe producten mogen kopen die eerlijk en duurzaam zijn gemaakt, dat is essentieel volgens mij.
Wat kan ik doen om mijn steentje bij te dragen?
“Ga naar de slow fashion winkels die overal uit de grond springen. Pas die kleren, neem je vrienden mee en word deel van de beweging. Vaak hebben ze nog een aanbod van filmavonden, lezingen, yogalessen, noem maar op. Vaak steunen ze lokale artisanale bedrijfjes en sociale initiatieven. Het is makkelijk om je steentje bij te dragen, ga er gewoon eens heen.
Boeren die organische katoen telen bij Agrocel in India, een van de leveranciers van People Tree
Dit klinkt misschien gek voor iemand met een modebedrijf: koop gewoon minder. Eigenlijk zouden we enkel nieuwe producten mogen kopen die eerlijk en duurzaam zijn gemaakt, dat is essentieel volgens mij. Dat hoeft niet saai te zijn hé. Mijn dochter bijvoorbeeld ruilt kleding met vrienden, koopt tweedehandskleding en past die dan zelf aan op de naaimachine.”
Blije stoffen
Waar word jij gelukkig van?
“Alles aan textiel maakt me blij. Ik ben opgegroeid in een huishouden waar ambachten centraal stonden. Mijn grootmoeder ontwierp borduurwerk. Mijn eerste baan was in een ambachtencentrum. Ik heb altijd al van mode en textiel gehouden, maar het beste is wat het kan teweegbrengen voor de emancipatie van vrouwen. Als ik de vrouwen in de dorpen zie glimlachen, ben ik gelukkig.”
Waarom moeten mensen je nieuwe boek lezen?
“Mijn boek moet de Fair Trade wereld, vol met innovatieve mensen en mooie dingen, dichterbij brengen. Ik hoop dat Slow Fashion niet alleen consumenten inspireert, maar ook de sociale ondernemers en creatievelingen van morgen. Het is zo leuk om iemand die 20 jaar jonger is te ontmoeten, die vol energie zit om iets nieuws te beginnen. Maakt niet uit of het gaat om een biologisch café, een fietsherstellingsdienst, of een eerlijk modemerk. Er zijn zoveel creatieve manieren om de wereld te veranderen. Dat gaat natuurlijk niet vanzelf, er is volharding en koppigheid voor nodig. De weg is nog lang, maar ik hoop dat mijn boek ‘m een beetje makkelijker maakt.”
Het boek Slow Fashion is beschikbaar vanaf 12 april.
Schrijf je reactie